بلاک چین به زبان ساده

بلاک چین (Blockchain) لغتی انگلیسی گرفته شده از دو لغت block به معنی بلوک و chain به معنی زنجیره است. مفهوم بلاک چین یعنی هر چیزی که بلوک بندی شده و براساس یک سری اتصالات به یکدیگر متصل شوند. به عنوان مثال یک دفتر را تصور کنید. هر صفحه ی دفتر یک بلوک است که اطلاعاتی در آن نوشته میشود. و صفحات توسط چسب پرس شده و به یکدیگر متصل شده اند. این اتصال در واقع ذنجیره ای از صفحات یا بلوک ها است. مفهوم بلاک چین از زمانی شکل گرفت که در دنیای دیجیتال پایگاه های داده که مسئول نگهداری اطلاعات هستند وسعت و امنیت بالاتری پیدا کردند و تکنولوژی های جدید و ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین به وجود آمدند.

بلاک چین به زبان ساده و ارتباط آن در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین

بلاک چین به زبان ساده : در ساده ترین بیان ممکن، بلاک چین دفتر دیجیتالی است که بر اساس سه اصل باز بودن دفتر، عدم تمرکز و غیر قابل هک بودن طراحی شد. بلاک چین و بیت کوین  به هیچ عنوان حائز یک معنا نیستند بلکه رابطه بلاک چین و بیت کوین مانند رابطه اینترنت و یوتیوب است. در واقع پخش ویدیو یکی از هزاران کاری است که میتوان روی بستر اینترنت انجام داد.

فناوری بلاک چین چیست؟

بلاک چین پایگاه داده توزیع شده و مبتنی بر اجماع است که به صورت مستمر فهرستی از رکوردها را که هر کدام به گزینه‌ های قبلی فهرست ارجاع می‌دهند را حفظ کرده و در مقابله با تضعیف یا بازنگری غیر مجاز تقویت می‌شود. در واقع بلاک چین زیر مجموعه ای از فناوری‌ های دفترکل توزیع شده (Distributed Ledger) است. دفتر کل توزیع شده یا دفتر کل اشتراکی (Shared Ledger) یا فناوری دفتر کل توزیع شده (Distributed ledger technology) اجماعی از
• داده‌ های دیجیتال تکراری
• داده‌ های دیجیتال اشتراک‌ گذاری شده
• داده‌ های دیجیتال همگام سازی شده‌
است که از لحاظ جغرافیایی در جاهای مختلف، کشورها یا موسسات گسترده شده‌ اند و هیچ مدیر مرکزی یا ذخیره‌سازی متمرکز داده‌ هایی وجود ندارد. در فناوری بلاک چین با وجود کاربران متعددی که به‌ طور همزمان داده‌ هایی را ثبت و اصلاح می‌کنند و ممکن است داده‌ها با هم تداخل داشته باشند، شبکه قادر به حفظ یکپارچگی محتوای پایگاه داده‌ بوده و از تداخل جلوگیری می کند. بلاک چین دارای ساختاری رمزنگاری شده است و دقیقا به همین دلیل امکان یکپارچگی بدون هیچ کنترل‌ کننده مرکزی را دارد. به عنوان مثال در دفاتر کل توزیع شده که برای بیتکوین کار میکنند، برای مرتب کردن تراکنش‌ ها و ممانعت از تناقض، یک مسئله ریاضی مطرح می‌شود که حل کردنش سخت است. طبق روال همیشگی پس از حل مسئله، تأیید درست بودن راه حل آسان است و این مکانیسم اثبات کارکرد (Proof of work) نام دارد.( سیارک)

در روش بلاک چین بیت کوین کسی می‌تواند تراکنش‌های هر مرحله را مرتب کند که جواب این سؤال سخت را پیدا کرده باشد و همزمان تغییراتی که قصد اعمال آن را دارد (بلوک جدید) با مراحل قبلی زنجیره تناقض نداشته باشد.
با استفاده از یک بلاک چین، افراد زیادی می توانند گزارشات مختلفی را به یک نوع بایگانی اطلاعات وارد کنند و همچنین کاربران می توانند چگونگی ثبت و به روز رسانی اطلاعات را کنترل کنند. به همین منوال، مقالات ویکی پدیا هم محصول یک ناشر نیستند. بنابراین در ویکیپدیا هم فقط یک فرد اطلاعات را کنترل نمی کند. با این حال، با بررسی های عمیق تر، تفاوت هایی که باعث می شود فناوری بلاک چین منحصر به فرد باشد، روشن تر می شود. در حالی که هر دو در شبکه های توزیع شده (اینترنت) اجرا می شوند، ویکی پدیا در شبکه جهانی وب (WWW)، با استفاده از یک مدل کلاینت سرور، طراحی شده است. در ویکی پدیا، یک کاربر(کلاینت)، با مجوزهایی که در حساب کاربری خود توسط سیستم برایش تعیین می شود، قادر است همه یا برخی از ورودی های ویکیپدیا را که در یک سرور متمرکز ذخیره شده اند، تغییر دهد.

هر زمان که یک کاربر به صفحه ویکی پدیا دسترسی پیدا کند، نسخه به روز شده دیتابیس (مسترکپی) را دریافت می کند. اما تفات اصلی این است که کنترل پایگاه داده همچنان با مدیران ویکیپدیا باقی می ماند و کنترل دسترسی ها و مجوز ها توسط یک مقام مرکزی حفظ می شود. به نوعی مدیران ویکیپدیا می توانند یک مقاله را هر زمان که بخواهند حذف کنند اما در بلاک چین کاربران شبکه مالک اطلاعات پایگاه داده هستند و اطلاعات روی بلاک چین پاک نمی شود.
در ویکیپدیا، کاربر (مشتری) با مجوزهای مرتبط با حساب کاربری خود قادر به تغییر مقالات ویکی پدیا در سرور اصلی است. هرگاه یک کاربر به صفحه ویکی پدیا دسترسی پیدا کند، نسخه به روز شده ویکی پدیا را مشاهده خواهد کرد. اما کنترل پایگاه داده (دیتابیس) همچنان با مدیران ویکی پدیا است و اجازه دسترسی و تغییرات را توسط یک مقام مرکزی حفظ می کند. ساختار اصلی ویکی پدیا مانند همه بانک ها، دولت ها و شرکت های بیمه، شامل بانک اطلاعاتی متمرکز و محافظت شده است. مدیران اصلی این شرکت ها و موسسات قادر به مدیریت و دسترسی کامل به پایگاه های داده هستند به همین دلیل به آن ها سیستم های متمرکز می گویند. اما پایگاه داده که در فناوری بلاک چین تشکیل شده است کاملا متفاوت است. این نیز یکی از ویژگی های متمایز و مهم از فن آوری بلاک چین است. این دیتابیس هیچ مدیری ندارد و توسط هیچ کسی نمی تواند کنترل شود. حتی توسعه گران فقط می توانند تغییراتی ایجاد کنند اما نمی توانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. به همین دلیل به این فناوری، «فناوری غیر متمرکز» می گویند.
استحکام دیجیتالی ویکی پدیا شبیه به امنیت پایگاه داده های متمرکز دولت ها، بانک ها و یا شرکت های بیمه امروزی است. کنترل پایگاه های داده متمرکز در دست صاحبان آن ها است. مدیران یک سایت می توانند به تمام موارد مورد نیاز در سایت خود، دسترسی و بر آن ها کنترل کامل داشته باشند. پایگاه داده توزیع شده توسط فن آوری بلاک چین، اساسا یک پشتوانه دیجیتالی کاملا متفاوت ایجاد می کند. این موردم هم یکی دیگر از ویژگی های متمایز و مهم از فن آوری بلاک چین است. دیتابیس یا Master Copy ویکیپدیا بر روی یک یا چند سرور خاص توسط کاربران ویرایش می شود و همه کاربران نسخه جدید را مشاهده می کنند. در مورد بلاک چین، هر نود (node) در شبکه یک گزارش مستقل ثبت می کند و هر رکورد مستقل با رکورهای دیگر تبدیل به یک مجموعه ای گزارشات رسمی می شوند.
تراکنش ها اعلام می شوند، و هر نود یا کامپیوتر فعال در شبکه، نسخه مخصوص خود را از رویدادهای به روز شده می سازد. این تفاوت است که فناوری بلاک چین را بسیار مفید می کند – این فناوری یک نوآوری جالب در ثبت و توزیع اطلاعات است که ما را از یک طرف قابل اعتماد برای تسهیل روابط دیجیتالی، بی نیاز می کند. با این حال، فن آوری بلاک چین با همه شایستگی هایش، به خودی خود یک فناوری جدید نیست. بلکه این ترکیبی از تکنولوژی های تجربی است که به روش جدیدی با یکدیگر فعالیت می کنند. این هماهنگی بین سه فناوری (اینترنت، رمزنگاری کلید خصوصی و یک پروتکل ایجاد انگیزه برای کار) به وجود آمده است که بیت کوین را بسیار کاربردی ساخته است. نتیجه کار یک سیستم برای تراکنش های دیجیتالی است که به شخص ثالث مورد اعتماد برای تایید نیاز ندارد. کار حفاظت از روابط دیجیتال در بلاک چین تقریبا تضمینی است.
بلاک چین در دوران شروع خود خیلی زود در حال پیشرفت است. اکثر پروژه‌های بزرگ بلاک چین هنوز منتشر نشده است. پیش‌بینی می‌شود که فناوری‌های مبتنی بر مفهوم بلاک چین یک بخش خوب از اینترنت را که شما در ۱۰ تا ۱۵ سال آینده استفاده می‌کنید، پایه‌گذاری می‌کنند. اما مانند اینترنت امروز، درک کردن این‌که چگونه اینترنت فعال‌شده با بلاک چین کار می‌کند، سخت‌تر می‌شود.

بلاک چین چگونه کار میکند؟

برای درک مفهوم بلاک چین باید شبکه عظیمی را در نظر بگیرید که از تعداد زیادی نود با توان محاسبات کامپیوتری بسیار بالا تشکیل شده است. هر یک از اعضای شبکه که بخواهد تراکنشی انجام دهد، ابتدا باید درخواست آنرا در شبکه صادر کند. سایر نودهای موجود در شبکه در برخورد با هر درخواست تراکنش دو فعالیت اساسی انجام میدهند.
• معتبر بودن آن تراکنش را از لحاظ Business Role (در مورد بیت کوین کافی بودن موجودی فرد درخواست دهنده) بررسی و تایید کنند.
• فعالیت اساسی در واقع پیدا کردن رمز پیچیده و تصادفی مورد نیاز بر اساس الگوریتم بلاک چین است که این رمز برای اضافه کردن آن تراکنش به دفتر دیجیتال مورد نیاز است.
نخستین نودی از شبکه که بتواند این دو فعالیت را با موفقیت به پایان برساند، آنرا به دفتر دیجیتال اضافه کرده و سپس برای اطلاع سایر نودها آنرا اعلام مینماید تا آنها نیز بتوانند خود را بروز کنند. سایر نودها نیز از ادامه کار بروی آن تراکنش دست کشیده و پس از بروز رسانی دفتر دیجیتال به دنبال تراکنش بعدی میگردند. نودی که در بررسی معتبر بودن و همچنین کشف رمز هر تراکنش قبل از همه موفق شود، جایزه ای دریافت میکند که از جنس پول دیجیتال است. در هر ده دقیقه مجموعه تراکنشهای صورت گرفته در شبکه، در قالب یک Block از اطلاعات ایجاد و منتشر میشود که آن Block به Block قبل از خود لینک و در واقع در هم تنیده میشوند. بر همین منوال همه بلوکهای بعدی به قبلیها لینک شده و شما برای اینکه بتوانید یک رکورد (یک سطر از دفتر یادداشت) را تغییر دهید باید بتوانید همه بلاکها را هک کرده و در واقع همه تراکنشهای صورت گرفته را روی میلیونها کامپیوتر به صورت همزمان هک کنید. این کار تحقیقا محال است و در نتیجه ما به عنوان بشر امروزی میتوانیم از مواهب این دستاورد بزرگ استفاده کنیم. فناوری بلاک چین، یک دستاورد عمومی بشری است که تحت مالکیت هیچ کشور یا نهادی نبوده و مالکیت آن متعلق به نسل بشر است. همان گونه که ملاحظه میکنید، سه اصل باز بودن، عدم تمرکز و غیر قابل هک بودن به خوبی توسط این نوآوری کم نظیر که با اختراع ماشین چاپ، اختراع موتور بخار و یا حتی اینترنت در یک طراز اهمیت قرار دارد پوشش داده میشود.

کاربرد بلاک چین چیست؟

فناوری بلاک چین، کاربردهای زیادی دارد. یکی از کاربردهای آن ایجاد زیر ساخت‌ های ارزهای رمز پایه (cryptocurrency) است و فناوری بلاک چین یکی از زیرساخت‌های اساسی بیت کوین است. به بیان دیگر، فناوری بلاک چین در دامنه بسیار وسیعی از برنامه‌های کاربردی مالی و غیر مالی دیگر نیز به عنوان فناوری زیرساخت به خوبی به کار گرفته شده است و اختراعات متعدد بلاک چین، استفاده از فناوری بلاک چین در زمینه ثبت و شمارش آرای انتخاباتی است. در حوزه‌ های اعتبارسنجی تراکنش‌ های مراقبت‌ های بهداشتی، مسائل بانکی، انتخابات و رایانش به ثبت رسیده است و به همین دلیل دولت‌ها و مراکز قانون‌ گذاری، مطالعه پیرامون بهره‌گیری از آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند. فناوری بلاک چین، سیستمی برای ایجاد “تفاهم توزیع یافته” در دنیای آنلاین دیجیتال پایه‌ ریزی می‌کند. به این معنا که با توجه به ثبت انکارناپذیر اطلاعات در دفتر کلی تمامی اجزای شبکه از تحقق یک رویداد دیجیتالی آگاه گشته و آن را به رسمیت می‌شناسند.
فناوری بلاک چین دریچه‌ای به سوی توسعه اقتصاد دیجیتالی باز و مقیاس پذیر در مقابل اقتصاد متمرکز فعلی، می‌گشاید. فرصت‌های بسیار بزرگی در پس این فناوری نهفته است و تحولات در این زمینه، تازه آغاز شده و کشور ها و دولت‌ ها مطالعه پیرامون این فناوری را آغاز کرده‌اند. برای مثال یکی از نمایندگان شرکت آی.بی.ام با شرکت در جلسات کنگره آمریکا، مزیت‌های این فناوری و نحوه استفاده بخش دولتی از فناوری بلاک چین را به نمایندگان معرفی کرد. بانک مرکزی چین، کار گروه بررسی بلاک چین دولت روسیه، مجلس ملی فرانسه، پارلمان اتحادیه اروپا و بسیاری از دیگر دولت‌های جهان، مطالعه و بهره‌مندی از مزایای این فناوری را در دستور کار خود قرار داده اند. فناوری بلاک چین اولین بار فقط برای تبادل ارزهای دیجیتالی به وجود آمده بود، ولی ویژگی‌هایی مانند متن باز بودن، رایگان بودن، امکان ثبت اسناد به صورت عمومی و غیر متمرکز بودن آن باعث شد تا برای ارائه خدمات مختلفی مورد استفاده قرار گیرد.

آینده موسیقی با مفهوم بلاک چین

چقدر خوب می‌شود اگر هنگام باز کردن یک برنامه مانند اسپاتیفای (Spotify)، به‌ جای این‌ که اسپاتیفای هزینه هنری را از شما بگیرد تا حق امتیاز را به هنرمند پرداخت کند، به‌طور مستقیم به هنرمند پرداخت کنید. به عنوان مثال، هنگامی‌ که شما در ثانیه سی و پنجم یک آهنگ هستید، یک یا دو سنت به‌ طور مستقیم از حساب مالی شما به هنرمند پرداخت شود. مقدار آهنگی که شما گوش کرده‌اید و آنچه شما پرداخت کرده‌اید، توسط بسیاری از رایانه‌ های دیگر تأیید شده است و در پایگاه داده‌ها ثبت شده است. Ujo music و Voise از این تکنولوژی استفاده می‌کنند.

بلاک چین و آینده ذخیره‌سازی فایل

به‌جای اینکه فایل‌های خود را در سرورهای Dropbox یا Onedrive ذخیره کنید، تصور کنید که فایل شما بتواند به قطعات کوچک تقسیم شده و در هزاران یا میلیون‌ها کامپیوتر در سراسر جهان ذخیره شود. اینکه چه بخشی از فایل‌ها مال شما است و هر بخش در کجا ذخیره شده است، قابل‌تغییر نیست. فقط شما کلید مشاهده قطعات به‌عنوان یک فایل کامل را دارید و هیچ سازمانی اطلاعات شما را ندارد. این‌ ها نوعی از چیزهایی است که Storj و Sia.Tech روی آن کار می‌کنند.

بلاک چین و آینده انرژی

تصور کنید یک کشور پر از خانه‌های مجهز به باتری‌های تسلای قابل شارژ (Tesla Powerwall) که برق منزل را تأمین می‌کند است، که به‌جای جدا بودن از شبکه، آن‌ها به شبکه وصل‌ هستند؛ اما آن‌ها به تولیدکننده انرژی، پولی پرداخت نمی‌کنند. درواقع، در این آینده هیچ نیازی به این تولیدکننده‌های انرژی‌های سنتی وجود ندارد. در عوض، خانه‌ها به‌طور خودکار انرژی تولید و ذخیره می‌کنند و بر اساس آن‌که کدام همسایه‌ها نیاز به برق اضافی دارند و کدام خانه‌ها بیش از حد انرژی در باتری‌های خود دارند، برق را با خود تبادل می‌کنند. به خاطر وجود مفهوم بلاک چین این کار دیگر تخیلی نیست. از استرالیا تا نیویورک همه از این نوع مدل استفاده می‌کنند.

بلاک چین و آینده دموکراسی

در MiVote.org.au از این تکنولوژی مشترک برای رأی‌گیری استفاده شده است. درواقع، بیت کوین (که نشان‌دهنده ارز هستند) را با نشانه‌هایی از خودمان‌ که نماینده‌ی آرا است، جایگزین کرده‌اند. به‌جای هزینه کردن بیت کوین، شما رأی می‌دهید. همان مزایایی که ما با سکه‌های دیجیتال می‌بینیم، برای این آرا وجود دارد: اعتبار و مشروعیت آن‌ها توسط رایانه‌های بسیاری از مردم تأیید شده است و داده‌های رأی‌گیری هرگز نمی‌تواند مورد سواستفاده قرار گیرد. این آرا با همان نتیجه، برای همیشه وجود دارد.( سیارک)