آب خاکستری چیست

آب خاکستری، فاضلاب حاصل از دوش گرفتن، حمام کردن، وان ها، سینک آشپزخانه و رختشویی می باشد و 50 تا 80 درصد کل فاضلاب خانگی را دربرمی گیرد . ترکیب آب خاکستری بسته به عوامل زیادی مثل رفتار و فعالیت های ساکنان، درآمد، سن، محصولات استفاده شده، تأسیسات زیربنایی و دیگر عوامل، تغییر می کند. آب خاکستری بطور کلی کدورت بالا، فسفر، محتوای کمی از ذرات معلق جامد کل، روغن، چربی و میزان بالایی از مواد فعال سطحی را شامل می شود.
استفاده مجدد از آب خاکستری یک عمل مهم می باشد زیرا به کاهش تولید فاضلاب و نیاز به آب آشامیدنی برای اهدافی که به آب با کیفیت نیاز ندارند کمک می کند. در نتیجه، از طریق تولید کم فاضلاب، به بهبود سلامت محیطی، با کاهش اثرات محیطی مثل مصرف انرژی، آلودگی آب و زمین؛ به بهبود سلامت عمومی از طریق کاهش وقوع بیماریهای مرتبط با آب و کاهش تأسیسات زیرساخت مورد نیاز برای تصفیه خانه فاضلاب و لوله های فاضلاب، کمک می کند. علاوه براین، استفاده مجدد از آب می تواند افزایش آگاهی عمومی درباره حفاظت از آب و نگرانی های مدیریت فاضلاب را ارتقا دهد. در یک مطالعه برزیلی برآورد شد که استفاده مجدد از آب خاکستری می تواند 25 تا 30 درصد صرفه جویی اقتصادی درمصرف آب آشامیدنی در خانوار را موجب شود . آب خاکستری تصفیه شده می تواند برای اهداف غیرآشامیدنی مثل فلاش تانک، شستن وسایل نقلیه، رختشویخانه، آبیاری، مصارف صنعتی و غیره استفاده شود.
برخی فرایندهای تصفیه شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی برای تصفیه آب خاکستری ارزیابی شده اند مثل: جذب سطحی بر کربن فعال، فیلتراسیون شنی، راکتور زیستی غشائی. با اینحال، فرایندهای فیزیکی دارای محدودیت هایی در عدم حذف ترکیبات محلول در غلظت های بالا دارند و تصفیه اولیه نیاز می باشد . فرایندهای شیمیایی کارایی پایینی در حذف COD، BOD و کدورت دارند و بنابراین در شرایط خاص در زمانیکه استانداردهای سخت و دقیقی برای استفاده مجدد وجود دارند، بکارگرفته می شوند . بنابراین، درحال حاضر، روندی جهت بکارگیری فرایندهای بیولوژیکی جهت تصفیه آب خاکستری وجود دارد.
افزایش تقاضای آب بعلت رشد نمایی جمعیت به ایده استفاده از فاضلاب بعنوان منبعی از آب منجر شده است. پیشرفت های وسیع فناوری در زمینه مهندسی فاضلاب صورت گرفته است که به جداسازی انواع مختلف مواد جامد از فاضلاب کمک می کنند. بنابراین شناسایی پتانسیل استفاده مجدد از انواع مختلف فاضلاب، تصفیه آنها در منبع و استفاده از آنها برای اهداف پرمنفعت مختلف را تسهیل می کند. آب خاکستری، مخلوطی از فاضلاب آشپزخانه، رختشویخانه و حمام، از این نوع منبع می باشد که بعلت داشتن محتوای کلیفرمی و آلی کمتر نسبت به فاضلاب مختلط می تواند تصفیه شود و برای اهدافی مثل آبیاری فضای سبز، کشاورزی، فلاش تانک توالت و تغذیه آبهای زیرزمینی مجدداً مورد استفاده قرار گیرد.
تصفیه نامتمرکز فاضلاب یا تصفیه فاضلاب در منبع برای کشوری که با کمبود آب برای مصارف آبی مختلف روبرو است، اهمیت می یابد. آب خاکستری هر نوع آب خانگی بدون مدفوع را شامل می شود. از اینرو، آب سینک آشپزخانه، حمام، وان های شستشو و ماشین های شستشو می توانند مجتمعاً آب خاکستری نامیده شوند. در مقابل آب توالت ها که ادرار و مدفوع را شامل می شوند معروف به آب سیاه می باشد. آب خاکستری حدود 55 تا 75 درصد کل فاضلاب خانگی را شامل می شود. در این زمینه، آب خاکستری پتانسیل خوبی برای استفاده مجدد دارد زیرا بدون کولیفرم های مدفوع می باشد و از اینرو می تواند بصورت جداگانه در خانه های انفرادی جمع آوری و تصفیه شود. درجه تصفیه استفاده از آن برای مصارف مختلف غیرآشامیدنی مثل آبیاری، فلاش تانک توالت یا تغذیه آب های زیرزمینی را تصمیم گیری می کند.
اصول وزارت محیط زیست و جنگل ها برای پاکسازی محیط زیست جهت پروژه های ساخت و ساز، تصفیه 100 درصدی آب خاکستری با جمع آوری آبهای خاکستری و سیاه در لوله های جداگانه و استفاده مجدد آنها برای آبیاری و فلاش تانک می باشد.
ویژگی های فاضلاب خاکستری تاحد زیادی در میان خانوارها بسته به عادات غذایی و استاندارد زندگی متغیر می باشد. فاضلاب آشپزخانه غنی از TSS، روغن، چربی و BOD می باشد ولی آب حمام و آب رختشویی، COD بیشتر، ترکیبات فسفری (عمدتاً غیرآلی به شکل فسفات) و زنوبیوتیک را نشان خواهند داد.
در مقابل، مواد مغذی در آب خاکستری بطور قابل مقایسه ای کمتر از ادرار می باشد و آب فلاش تانک در جریان آب سیاه تخلیه می شود.
 ویژگی های فاضلابی آب خاکستری تا حد زیادی از خانه ها تا مراکز اجتماعی و همچنین از یک مکان جغرافیایی به مکانی دیگر تغییر می کنندو روشن شد که pH در محدوده 8.1 6.3 می باشد . آب رختشویخانه از ماهیتی قلیایی تر برخوردار خواهد شد و در ترکیب با حجم بالای قابل مقایسه ای از آب حمام و آب آشپزخانه، pH بالاتر از این محدوده می رود. مواد جامد معلق با ذرات غذا، مو و مواد خاکی حاصل خواهند شد. BOD توسط لی و همکاران، در 2009 و سیمون جابورینگ، در2013 در محدوده 47 تا 466 میلی گرم بر لیتر گزارش شده است. BOD بالا حاصل فاضلاب آشپزخانه بعلت حضور ذرات مواد غذایی درحالیکه COD بالاتر حاصل از آب رختشویخانه و آب آشپزخانه بعلت مصرف مواد پاک کننده شیمیایی، مواد شوینده و صابونها می باشد. نسبت BOD به COD در محدوده 0.6 یافت شده است که نشان می دهد تکنیک های تصفیه بیولوژیکی مطلوب می باشد.بار باکتریایی بیماری زا در آب خاکستری کمتر خواهد بود اما گاهی باکتری های بیماری زا مثل سالمونلا و کمپیلوباکتر در فاضلاب آشپزخانه در طی درست کردن غذا وجود خواهند داشت. در ادامه این مقاله علمی به روش های تصفیه آب خاکستری می پردازد................(سیارک)