بیماری واژينيت
اغلب خانمها حداقل يک بار در طول عمر خود عفونت واژن را تجربه مي کنند . واژينيت يک بيماري بسيار شايع مي باشد ولي نه هميشه به فرم بسيار جدي نمي باشد . علل و به تبع آن درمانهاي متفاوتي براي اين بيماري وجود دارد .
* واژينيت چيست ؟
واژينيت يک التهاب داخل واژن ( vagina ) بوده که علائم آن شامل خارش و سوزش مجرا است . يک واژن طبيعي به طور دائم داراي ترشحاتي روشن و حتي کدر و داراي بوي خاص مي باشد که خارش و سوزش ندارد . در واژن طبيعي تعادلي از ارگانيسمهاي متفاوت وجود دارد مثل باکتري ها و قارچها . هنگاميکه شخص داراي واژن سالم مي باشد اين باکتريهاي غيربيماريزا و جريان ترشحات طبيعي واژن را در مقابل عفونتها محافظت مي کنند ، اگر اين محيط مناسب به هم بخورد يا باکتريهاي بيماريزا وارد واژن شوند ممکن است واژن طبيعي به سمت عفوني شدن و التهاب پيش رود . هنگاميکه واژن عفوني شود افزايش ترشحات غليظ به همراه بوي نامطبوع و خارش و سوزش و تورم مشاهده مي شود .
علل زير مي توانند محيط طبيعي دفاعي واژن را تغييردهند :
۱ – آنتي بيوتيکها
۲ – تغيير در سطوح طبيعي هورمونهاي بدن که در حاملگي ، شيردهي و يائسگي رخ مي دهد .
۳ – شستشوي واژن ، دئودورانتهاي واژن و صابونها
۴ – مواد اسپرم کش
۵ – نزديکي جنسي
۶ – بيماريهاي منتقله از طريق جنسي
۷ – تحريک
۸ – مواد خارجي مثل نوارهاي بهداشتي
* علائم :
هر خانمي نماي خاصي از ترشح طبيعي واژن براي خودش دارد و تغيير در آن بايستي شخص را متوجه واژينيت کند . ولي نبايستي شخصاً تشخيص واژينيت را بگذاريد چون ممکن است علامتي از يک بيماري بسيار جدي و خطرناک مثل سوزاک باشد .
تستها و تشخيص : در هنگام معاينه پزشک شرح حال شما را بررسي مي کند . سپس نياز به معاينه واژن و اندامهاي تناسلي شما بوده و پس از آن از ترشحات واژن شما نمونه جمع آوري کرده و جهت بررسي ميکروسکوپي به آزمايشگاه مي فرستند . به خاطر داشته باشيد ۲ روز قبل از معاينه دوش واژن يا اسپري واژن و هر درمان واژني بايستي قطع شده و هيچگونه دستکاري طي دو روز نبايستي انجام پذيرد .
* انواع واژينيت
سه نوع واژينيت خانمها را درگير مي کند :
۱ – قارچي : افزايش رشد قارجها در واژن به علت تغييرات هورموني يا قند خون بالا يا کاهش مقاومت در مقابل بيماري اتفاق مي افتد که علائم آن شامل :
الف – سوزش و خارش حتي هنگام ادرار کردن يا مقاربت
ب – ترشحات سفيد متراکم
ج – بوي خفيف
بوده و درمان آن شامل کرمها يا شيافهاي واژني ضدقارج مي باشد .
۲ – تريکوموناسي : تريکومونا نوعي انگل تک ياخته اي که از طريق مقاربت جنسي از شخصي به شخص ديگر منتقل مي شود علائم آن شامل :
الف – خارش و سوزش و تورم شديد واژن
ب – ترشحات کف آلود خاکستري يا زرد – سبز
ج – بوي نامطبوع ماهي
د – درد حين ادرار کردن يا مقاربت جنسي
بوده و براي درمان آن نياز به تجويز آنتي بيوتيک خوراکي وجود دارد . اغلب بيماران با يک دوز دارو درمان مي شوند . همسر شخص مبتلا هم بايستي درمان شود و تا درمان وي بايستي از مقاربت اجتناب شود چون باعث آلودگي مجدد مي شود .
۳- باکتريايي : که باعث واژينوز باکتريايي مي شوند که ناشي از رشد شديد باکتريها در واژن مي باشد که مي تواند با علت ناشناخته باشد يا از طريق مقاربت جنسي انتقال يابد . علائم آن شامل :
۱ – خارش ، سوزش و تورم واژن
۲ – ترشحات آبکي خاکستري
۳ – بوي نامطبوع ماهي
۴ – درد حين ادرار کردن يا مقاربت
درمان آن شامل آنتي بيوتيک خوراکي يا روشهاي ديگر مي باشد. همسر بيمار هم بايستي همزمان درمان شود . تا پايان درمان از مقاربت اجتناب شود .
* پيشگيري : بستگي به تغيير در عادات و پوشش و سبک زندگي دارد :
۱ – از صابونهاي ملايم استفاده کنيد و هنگام حمام کردن از تحريک واژن اجتناب نمائيد .
۲ – سطح خارجي واژن را روزانه شستشو داده و خشک نمائيد .
۳ – هنگام شستشو پس از اجابت مزاج سطح خارجي واژن را از سمت جلو به طرف عقب شستشو نمائيد تا ميکروبهاي مدفوع به سمت واژن رانده نشوند .
۴ – از دوش واژني و اسپري واژني و مواد مانند آنها اجتناب نمائيد .
۵ – در طي دوره قاعدگي مرتباً نوارهاي بهداشتي خود را عوض نمائيد .
۶ – هنگام استفاده از مواد يا سواپهاي اسپرم کش دقت لازم را مبذول داريد تا عفونتي را به واژن انتقال ندهيد .
۷ – از لباس زير مرطوب استفاده نکنيد .
۸ – از لباسهاي زير غيرکتاني استفاده نکنيد .
۹ – رعايت مسائل اخلاقي واجتناب از ارتباطهاي نامشروع
۱۰- اگر چاق هستيد وزن خود را کاهش دهيد
۱۱ – خواب و استراحت کافي داشته باشيد .
۱۲ – به اندازه کافي ورزش نموده و از استرسها پرهيز کنيد .
* vaginitis candidal واژينيت كانديدياني
واژينيت كانديدياني عبارت است از عفونت يا التهاب واژن بهوسيله قارچي مخمريشكل (معمولاً كانديدا آلبيكنس ).
علايم شايع
شدت علايم بين زنان مختلف و از زماني تا زماني ديگر در يك زن فرق ميكند.
ترشح سفيد و «شيريرنگ» از واژن (شبيه تكههاي پنير). بوي آن ممكن است نامطبوع باشد ولي چركين نيست.
تورم، قرمزي، حساسيت به لمس و خارش لبهاي واژن و پوست اطراف آن
سوزش در هنگام ادرار كردن
تغيير رنگ واژن از صورتي كمرنگ به قرمز
درد در حين مقاربت جنسي (ديسپاروني)
علل
قارچ كانديدا به تعداد كم در واژن، مقعد و دهان سالم زندگي ميكند. وقتي تعادل هورموني و pH واژن مختل شود، ارگانيسمها تكثير يافته، باعث ايجاد عفونت ميگردند. واژينيت تمايل دارد كه قبل از دورههاي قاعدگي ظاهر شود و با شروع دورهها فروكش ميكند.
عوامل افزايشدهنده خطر
بارداري
ديابت شيرين
درمان با آنتيبيوتيك
قرص ضد بارداري خوراكي (احتمالاً)
مصرف كربوهيدرات فراوان بهويژه شكر و الكل
آب و هواي داغ و يا لباسهاي بدون تهويه كه رطوبت، گرمي، تاريكي و رشد قارچ را افزايش ميدهند.
سركوب ايمني ناشي از داروها يا بيماري
پيشگيري
ناحيه تناسلي را تميز نگه داريد.
از صابون ساده بدون بو استفاده كنيد.
از زيرشلواريهاي نخي يا جوراب شلواريهاي داراي فاق نخي استفاده كنيد.
با لباس مرطوب بهويژه حوله حمام مرطوب ننشينيد.
از دوش واژن، خوشبوكننده واژن، خوشبوكننده حمام و كاغذ توالت رنگي يا معطر پرهيز كنيد.
مصرف شيريني را محدود كنيد.
بعد از ادرار كردن يا اجابت مزاج، با خشك كردن يا شستن از جلو تا عقب (واژن تا مقعد) خود را پاك كنيد.
اگر چاق هستيد، وزن خود را كم كنيد.
اگر ديابت داريد، به برنامه درماني خود كاملاً پايبند باشيد.
مگر در صورت تجويز از طرف پزشك، از مصرف آنتيبيوتيكها پرهيز كنيد.
عواقب مورد انتظار
معمولاً پس از 2-1 هفته درمان (گاهي كمتر) علاج ميگردد.
عوارض احتمالي
عفونتهاي باكتريايي ثانويه واژن و ساير اعضاي لگن
در برخي موارد، واژينيت مزمن ميشود.
درمان
اصول كلي
آزمونهاي تشخيصي ميتوانند شامل بررسيهاي آزمايشگاهي ترشحات واژن، پاپاسمير و معاينه لگن باشند.
دارودرماني متوجه ارگانيسم خاص خواهد بود. ممكن است درمان براي همسر شما نيز توصيه گردد. تا زمان مشخص شدن علت اختصاصي بهتر است براي اين اختلال مراقبت توسط خود شخص انجام نگيرد.
از دوش واژن استفاده نكنيد مگر براي شما تجويز شده باشد.
اگر ادرار كردن باعث سوزش ميشود، از طريق يك دستگاه لولهاي مثل رول كاغذ توالت يا فنجان پلاستيكي بدون ته ادرار كنيد يا در هنگام ادرار كردن يك فنجان آب گرم روي ناحيه تناسلي بريزيد.
داروها
ممكن است داروهاي ضد قارچ چه از نوع خوراكي (به ندرت) و چه از نوع كرم يا شياف واژن (معمولاً) تجويز شوند. كرم يا شياف را در يخچال نگه داريد. بعد از درمان ميتوانيد مقداري داروي اضافي نگه داريد تا بتوانيد در صورت عود عفونت، درمان را فوراً شروع كنيد. از دستورالعملها به دقت پيروي كنيد.
فعاليت
از فعاليت بيش از حد، گرما و تعريق بيش از حد پرهيز كنيد. تا زمان رفع علايم، روابط جنسي را به تأخير بيندازيد.
رژيم غذايي
مصرف ماست، كره يا خامه ترش را افزايش دهيد. از مصرف شكر بكاهيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر خود يا عضوي از خانوادهتان علايم واژينيت كانديديايي را داشته باشد.
اگر عليرغم درمان، علايم بدتر شوند يا بيش از يك هفته باقي بمانند.
اگر خونريزي يا تورم غيرطبيعي واژن ايجاد گردد.
اگر پس از درمان علايم عود كنند. منبع:پزشکان بدون مرز