همه‌گیر شدن شوخی‌های تروریستی

در این مقاله نگاهی به پدیده‌ای می‌اندازیم که اخیرا همه‌گیر شده است. عده‌ای دست به ساخت و انتشار ویدئوهایی می‌کنند که در آن مردم را از یک حمله تروریستی می‌ترسانند که البته این کار یک شوخی است. آخرین موردی که مردم را غافلگیر کرده در مرکز خریدی در تهران رخ داده است. برای جزئیات بیشتر با سیارک همراه باشید.

به نظر شبیه به یکی دیگر از حادثه‌های دلخراش تروریستی، که برای چند دهه است در خاورمیانه تبدیل به یک اپیدمی شده است، می‌آمد. روز سه‌شنبه بود که مردانی با یونیفرم‌های دولت اسلامی داعش وارد یک مرکز خرید در تهران شدند. مردانی با شمشیر و اسلحه که فریاد «الله اکبر» سرمی‌دادند. بنا به گفته شاهدین، بسیاری از مغازه‌دارها از ترس کار وکاسبی خودرا رها کرده و گریختند.

این صحنه مارا به یاد حمله تروریستی داعش در سال 2017 انداخت. حمله‌ای که طی آن هفده شهروند بی‌گناه جان خودرا از دست دادند. اما این‌بار تفاوتی وجود داشت و این مردان سیاه‌پوش در حقیقت بازیگران فیلم بودند. بله، آنها بازیگر بودند و اسلحه و شمشیرهایشان قلابی بود. اینها برای تبلیغ فیلم جدید ابراهیم حاتمی‌کیا، «به وقت شام»، وارد این مرکز خرید شده بودند. این فیلم درباره پدر و پسری ایرانی است که گرفتار نیروهای دولت اسلامی داعش می‌شوند. برخی از کارگران و مغازه‌داران این مرکز خرید، به زودی متوجه ماجرا شده و شروع به فیلمبرداری از این صحنه کرده بودند، درسوی دیگر اما برخی از شدت وحشت، فریاد سرداده و فرار می‌کردند.

ابراهیم حاتمی‌کیا، به خاطر این ماجرا از مردم عذرخواهی کرده و گفته که انتظار نداشته که یکی از بازیگرانش با اسب وارد مرکز خرید شود و او چنین درخواستی از بازیگرش نکرده بوده است. اما حاتمی‌کیا نخستین کسی نیست که به خاطر خلق چنین صحنه‌ای غذرخواهی می‌کند. درحقیقت نوجوانان غربی پیشتاز شوخی تروریستی هستند و حاتمی‌کیا تنها دنبال‌کننده روش آنها بوده است.

ویدئوهای بسیاری در چندوقت اخیر از اینگونه شوخی‌های تروریستی منتشر شده است. با نگاهی به مردم بیچاره می‌توانید ببینید که هیچ‌یک از آنها خبرندارند که این یک شوخی بیشتر نیست. بسیاری فرار می‌کنند، فریاد می‌زنند و حتی برخی از شدت ترس حالشان بد می‌شود. یوتیوبرهای غربی که اکثرا هم میلیون‌ها بیننده در کانال یوتیوبشان دارند، مسئول اصلی خلق این صحنه‌ها هستند. درحقیقت تدارکات لازم برای این شوخی‌ها را آنها فراهم می‌کنند. چیزی که تاکنون بیشتر میان اینها رایج بوده، استفاده از یک نفر با لباس و گریم داعشی‌ها است. این شخص به سمت یک فرد غریبه می‌رود، بسته‌ای را نزدیک او پرتاب می‌کند و سپس شروع به دویدن می‌کند. در یکی از ویدئوهایی که چند وقت اخیر منتشر شد، یکی از همین افراد کیفی را در داخل قایقی پرتاب می‌کند که درآن عده‌ای نشسته و درحال گپ وگفت هستند. به محض مشاهده این کیف، تمامی این افراد از شدت ترس، خودرا در آب می‌اندازند. در یکی دیگر از این ویدئوها مردی در دستشویی غافلگیر می‌شود و از شدت ترس خودش را خیس می‌کند، صحنه‌ای که به نظر برای هواداران این یوتیوبر بسیار خنده‌دار می‌آمد.

یکی از این یوتیوبرهایی که برای این شوخی‌های تروریستی، مشهور شده، جویی سالادس است. جویی چیزی حدود دو میلیون بیننده در یوتیوب دارد. او برای توجیه این کار خود عنوان کرده که ویدئوهایی که درست می‌کند، در حقیقت، به منظور آزمایش و تحقیق صورت می‌گیرند. دو برنامه‌ریزی متفاوت در ویدئوهای جویی وجود دارد. یک بار مردی با لباس داعش را می‌فرستد که فریاد «الله اکبر» سرداده و بسته‌ای فلزی را میان جمعیت می‌اندازد و بار دیگر مردی اهل کشور خودشان را برای اینکار می‌فرستد و تنها تفاوت این است که او به جای «الله اکبر» می‌گوید «مسیح را ستایش کنید». حال جویی مدعی شده که قصد داشته ببیند تفاوت واکنش مردم به این دو فریاد چیست. البته طبیعی است که مردم در مواجه با مورد اول بیشتر دچار ترس و وحشت می‌شوند، چراکه اینگونه حمله‌ها چندوقتی است در بسیاری از کشورهای غربی رایج شده است. اما نکته اینجاست که کسانی که این ویدئوهارا مشاهده می‌کنند، این ترس توجه‌شان را جلب نمی‌کند و بیشتر به این فکر فرو می‌روند که چگونه سایت یوتیوب اجازه می‌دهد چنین ویدئوهای امکان پخش پیدا کنند.

سال گذشته یوتیوبر انگلیسی، آریا مو صلاح، که چیزی حدود ششصد و پنجاه هزار دنبال‌کننده در یوتیوب دارد، ویدئوهایی پخش کرد که در آن به سمت افرادی غریبه می‌رفت و پس از اینکه کمی با آنها صحبت می‌کرد، بطری مایعی که در دستش بود را به صورت آنها می‌پاشید و شروع به دویدن می‌کرد. این افراد درواقع فکر می‌کردند قربانی اسیدپاشی شده‌اند. در آن موقع چند مورد اسیدپاشی در انگلیس اتفاق افتاده بود و به همین خاطر بود که بیش از پیش آنها را وحشت زده می‌کرد. آریا مو صلاح پس از چندی شروع به عذرخواهی در مورد حرکتش کرده بود. هنوز هم امکان دسترسی به ویدئوهای او در یوتیوب هست.

برخی از این شوخی‌های تروریستی به قدری وحشت‌آور درست می‌شوند که به زودی مشخص می‌شود که این شوخی است و واقعیت ندارد، اما مردم در برخی از این ویدئوها کاملا باور می‌کنند که حمله‌ای تروریستی درکار است. سام پپر یوتیوبر دیگری است که چیزی حدود 2.3 میلیون دنبال‌کننده دارد و پس از انتشار ویدئویی از مردم غذرخواهی کرده است؛ در این ویدئو، اینگونه به نظر می‌رسد که سام قصد دارد دوست صمیمی شخصی را جلوی روی آن شخص به قتل برساند. البته سام در عذرخواهی‌ای که کرده، گفته که همه کسانی که در این ویدئو حضور دارند از ماجرا باخبر‌اند. در ادامه صحبت‌هایش هم عنوان کرده که فشار زیادی رویش بوده و با ویدئوهایی که درچند وقت اخیر با این مضامین منتشر شده‌اند، باید دست به کار می‌شد تا از قافله عقب نماند.

مسئولان یوتیوب طی خبری عنوان کرده‌اند که اینگونه ویدئوها هیچ تضادی با قوانینی که کاربران ملزم به رعایتشان هستند ندارد و از این لحاظ مشکلی ندارد و به همین خاطر اقدامی در جهت حذف کردن اینگونه ویدئوها از سایت خود نخواهد کرد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد که به یوتیوب و مسئولان آن دلگرمی‌ای نمی‌توان داشت، اما نباید ناامید شد چراکه در چند مورد، پلیس دست به کارشده و به سراغ این نوجوانان یوتیوبر رفته است. برادران استرالیایی که با نام جلال شناخته می‌شوند، چندباری اقدام به انتشار ویدئوهایی این‌چنینی کردند. در یکی از این ویدئوها یک اسلحه کلاشینکف قلابی را به سمت کودکی می‌گیرند و او بشدت وحشت‌زده می‌شود. در نهایت پلیس ضد ترور استرالیا دست به کار شده و آنها را دستگیر می‌کند. درنهایت هم اعتراف کردند که برای ویدئوها برنامه‌ریزی کرده و قصدشان فقط شوخی بوده است.

به نظر می‌رسد باوجود وحشتی که مردم از اینگونه ویدئوها دارند، چیزی تغییر نکرده و همه روزه تعدادی از این ویدئوها در نقاط مختلف جهان منتشر می‌شوند. کار به جایی رسیده است که امکان اینکه مردم قربانی یکی از این شوخی‌های تروریستی شوند، بیشتر از امکان رخ دادن یک حادثه تروریستی واقعی برای آنها است.(سیارک)