ده خطر پنهان موجود در خانه که سلامت افراد را تهدید می کند
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸
محصولات تمیز کننده
البته در حال حاضر تنها راهکار برای رهایی از جرم ها و میکروب هایی که سلامت خانه و خانواده را تهدید می کنند استفاده از این گونه محصولات تمیز کننده است، اما نکته ای که در خصوص استفاده از این محصولات حائز اهیمت است این است که خطراتی هم متوجه سلامت انسان می کنند و به همین خاطر در استفاده و نگه داری آن ها باید دقت نظر بیشتری به خرج دهیم. محصولات تمیز کننده حاوی فرمول ها و ترکیبات شیمیایی بسیار زیادی هستند و قرار گرفتن بیش از اندازه در معرض این گونه ترکیبات شیمیایی می تواند اختلالات زیادی را متوجه سلامت انسان کند که از آن جمله می توان به مشکلات مربوط به دستگاه گوارشی بدن اشاره کرد. نکته مهم تری که در خصوص این گونه مواد و محصولات تمیز کننده وجود دارد این است که به هیچ عنوان نباید آن ها را با یکدیگر ترکیب کرد و یا این که از چند ماده تمیز کننده در آنِ واحد استفاده کرد و خطرناک ترین محصول تمیز کننده ای که می توان با دیگر محصولات ترکیب کرد، سفید کننده و یا وایتکس است. این کار در نهایت می تواند مشکلات و اختلالاتی بسیار جدی متوجه دستگاه تنفسی، کلیه ها، کبد و بسیاری دیگر از قسمت های بدن کند و حتی این اختلالات تا جایی پیش می رود که امکان ابتلا به سرطان نیز در فرد به وجود می آید. البته این مطالبی که گفته شد به این معنا نیست که از این گونه محصولات استفاده نکنید و تنها نکته ای که باید مد نظر قرار داشته باشید این است که به هنگام استفاده از آن ها، تا جایی که امکان دارد از ماسک و دیگر وسایلی که خطرات ناشی از محصولات تمیز کننده را به حداقل برساند، بهره بگیرید و نیز این گونه محصولات را در دسترس کودکان خود قرار ندهید. اگر هم بتوانید به طور کلی به جای استفاده از این گونه محصولات شیمیایی خودداری کرده و به جای آن از تمیز کننده هایی طبیعی (مانند سرکه) استفاده کنید، دیگر نیازی به اتخاذ این تدابیر نخواهد بود.
مرطوب کننده های هوا
کپک و باکتری از جمله آلودگی هایی هستند که به طور ویژه در هوای مرطوب امکان رشد و تکثیر پیدا می کنند. نکته ای که در خصوص دستگاه ها و وسایلی که برای مرطوب کردن هوا از آن ها بهره گرفته می شود این است که باید به طور مکرر اقدام به تمیز کردن دریچه ها و دیگر قسمت های آن ها کنیم، در غیر این صورت امکان شکل گیری و رشد باکتری و کپک در آن ها افزایش پیدا کرده و این گونه آلودگی ها می تواند سلامت افراد خانواده را تهدید کند. آسم و بیماری ها و اختلالات مربوط به دستگاه تنفسی، از شایع ترین مشکلاتی است که با نادیده گرفتن وضعیت دریچه های دستگاه های مرطوب کننده، متوجه سلامت افراد خانواده می کنیم، به همین خاطر است که به طور مرتب باید این گونه وسایل را تمیز کنیم. این نکته را هم باید در نظر داشت که برای تمیز کردن این گونه وسایل مرطوب کننده، استفاده از صابون معمولی و آب کفایت می کند و استفاده از محصولات شیمیایی پاک کننده قوی تر، خود می تواند سبب انتشار ترکیبات شیمیایی خطرناک تری در هوا شود.
نشتی در لوله های حامل آب
در لوله کشی ساختمان ها یکی از مهمترین عواملی که مد نظر قرار می گیرد، لطمه نزدن به زیبایی ظاهری منزل است و به همین خاطر لوله های حامل آب همیشه در فضا های داخلی دیوار ها و نیز قسمت های زیرین سینک های ظرف شویی و دست شویی کار گذاشته می شوند. همین مسئله باعث می شود که نشتی در این گونه لوله ها به طور آنی قابل تشخیص نباشد و تا زمانی که این نشتی نشانه بیرونی پیدا نکند (مانند از بین رفتن دیوار ها به واسطه مرطوب شدن) کسی متوجه این شکستگی و نشتی در لوله های حامل آب نمی شود. البته برای ترمیم این لوله ها، هزینه های زیادی باید پرداخته شود (بعضاً خراب کردن قسمتی از دیوار و این گونه تدابیر)، اما این نکته را باید به خاطر داشت که پرداخت این هزینه بسیار حیاتی است و پای سلامت افراد خانواده در میان است. همان طور که در مورد قبلی نیز عنوان شد، بهترین مکان برای رشد باکتری و کپک، همین فضاهای مرطوب است و اگر این نشتی ها تداوم پیدا کند، عوامل آلوده زای بسیاری در دیوار ها و زیر سینک ها به وجود آمده و به مرور راهی به فضای داخلی منزل پیدا می کنند و یا سبب جمع شدن حشرات و جانوران موذی می شود. البته راهکارهایی وجود دارد که به وسیله آن قادر خواهید بود پیش از آن که هزینه زیادی برای ترمیم لوله ها لازم باشد، اقدام به شناسایی محل نشتی کنید و پرداخت هزینه های اضافی لزومی نداشته باشد. می توان فشار آب منزل را به طور مرتب بررسی کرد و در صورت مشاهده هر گونه نا هماهنگی، یک فرد متخصص را برای پیدا کردن محل نشتی احتمالی به خانه آورد.
قارچ و کپک
بسیاری از افراد خانه دار بر این باور اند که تمیز نگاه داشتن منزل و مرتب کردن وسایل برای جلوگیری از رشد قارچ و کپک و این گونه عوامل بیماری زا کافی است، با این وجود باید عنوان کرد که این باور اشتباهی است، چرا که این گونه عوامل بیماری زا (قارچ و کپک) برای شکل گیری و رشد و تکثیر به فضای چندان به خصوصی احتیاج ندارند و وجود کمی اکسیژن، رطوبت و مواد غذایی برای زندگی این گونه عوامل بیماری زا کافی است. زیر زمین، دستگاه های حرارت زای منازل، لوله های حامل آب و کاغذ های دیواری تنها چند مورد از فضاهایی هستند که این گونه عوامل بیماری زا به راحتی قادر به رشد و تکثیر در آن ها خواهند بود. قرار گرفتن این گونه عوامل در منازل، نه تنها باعث می شود جانوران و حشرات موذی به مرور راهی به منازل پیدا کنند، بلکه خود به تنهایی اختلالات بسیاری را متوجه سلامت افراد خانواده می کنند که گلو درد و اختلالات مرتبط با دستگاه تنفسی از شایع ترین این اختلالات و مسائل است.
بوی خوش عطر ها و مواد تمیز کننده
جالب است بدانید که غالباً بوی خوشی که عطر ها و مواد و محصولات تمیز کننده تولید می کنند، حاوی ترکیبات شیمیایی و خطرناکی هستند که می توانند برای سلامتی مضر باشند. ترکیبات و مواد شیمیایی ای وجود دارند که با نام اختصاری VOC ها شناخته می شوند و فتالات (نوعی ترکیب شیمیایی سرطان زا) و ترکیباتی فرّار، بخش اعظم این مجموعه مواد شیمیایی را تشکیل می دهند. بیشتر مواد و محصولات خشبو و معطر، حاوی این ترکیبات (VOCها) هستند و می توانند در بلند مدت برای سلامتی انسان مضر باشند. البته مدت زیادی از تشخیص این ترکیبات شیمیایی نمی گذرد و به تحقیقات جامع تری در این خصوص نیاز است، با این وجود، تا کنون این مسئله به طور قطعی تشخیص داده شده است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این گونه مواد معطر و خشبو می تواند خطراتی بسیار جدی را متوجه سلامت انسان کند. جالب است بدانید که VOCهای موجود در محصولات تمیز کننده تقریباً همان خطری را متوجه سلامت انسان می کنند که با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و ترکیبات شیمیایی خارج شده از اگزوز خودرو ها متوجه سلامت می شود.
باکتری های بیماری زا
زمانی که از افراد در این خصوص سؤال می شود که به نظرشان آلوده ترین مکانی که در خانه وجود دارد کدام است، غالباً پاسخی که به این سؤال می دهند سرویس های بهداشتی است، با این وجود، جالب است بدانید که این باوری است که به طور اشتباه در میان مردم رایج شده است و با وجود قرار گرفتن سرویس های بهداشتی در معرض مستقیم باکتری های بیماری زا، این آشپزخانه است که امکان رشد و تکثیر عوامل و ترکیبات مختلف شیمیایی در آن بیشتر از هر مکان دیگری در خانه است. پارچه هایی که به وسیله آن ها بشقاب ها و سایر ظروف را خشک می کنیم و نیز سینک ظرف شویی، به واسطه رطوبت دائمی ای که متوجه شان است، قابلیت رشد و تکثیر قارچ ها و باکتری های بسیاری را در خود دارند. دستگاه های قهوه ساز و نیز اسکاچ هایی که با آن ها ظروف را می شوییم نیز همین حالت را دارند. فراموش نکنید که مهمترین عامل ایجاد باکتری و قارچ و این گونه مواد و ترکیبات بیماری زا، رطوبت است و تا حد امکان این گونه فضا ها و وسایل را باید خشک نگاه داریم.
سرب
جالب است بدانید که تا سال 1978، برای ساخت رنگ هایی ساختمانی، از سرب در ترکیب آن ها استفاده می شده است و تحقیقات جامعی که در این خصوص صورت گرفت، نشان از خطرات بی شماری داشت که سرب متوجه سلامتی انسان می کرد و به همین خاطر بود که در نهایت در همان سال (1978) استفاده از سرب در ساخت این رنگ ها به طور کلی ممنوع اعلام شد. از همان سال بود که به مرور همگان شروع به رنگ کردن مجدد دیواره های منازل خود کردند تا سرب موجود در رنگ های قدیمی برای شان تهدیدی به شمار نرود، با این حال سرب موجود در لایه های قدیمی تر رنگ دیواره های منازل قدیمی، ممکن است راهی به بیرون پیدا کند و به همین خاطر باید در این گونه منازل به دقت شکاف دیوار ها که راه را برای خروج ترکیبات لایه های قدیمی تر رنگ باز می کنند، ترمیم شوند. جالب است بدانید که کود موجود بر چمن زمین های بازی و نیز فضای سبز روبه روی برخی منازل، حاوی مقادیر زیادی سرب است و به همین خاطر توصیه ای که در این خصوص می شود این است که پس از وارد شدن به خانه (در صورت وارد شدن به فضای سبز) کفش های خود را دم در ورودی بگذارید و آن را به خوبی تمیز کنید، چرا که سرب موجود در کود ها و رنگ های شیمیایی نیز همانند سایر ذرات و گرد های موجود در هوا این قابلیت را دارند که به سطوح مختلف چسبیده و به مرور به صورت گرد و غبار در هوا منتشر شوند.
کربن مونو اکسید
ترسناک ترین و البته خطرناک ترین تهدید هایی که در خانه وجود دارند، آن هایی هستند که قابلیت تشخیص آن ها وجود ندارد (شکل، طعم و یا بوی به خصوصی ندارند) و کربن مونو اکسید یکی از آن ها است. این گاز بسیار خطرناک بو، طعم و رنگ به خصوصی ندارد و احتراق سوخت هایی به خصوص سبب شکل گرفتن و انتشار این گاز در هواه می شود. از مهمترین اختلالاتی که کربن مونو اکسید متوجه افراد می کند می توان به این مسئله اشاره کرد که قابلیت جذب اکسیژن را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد و به همین خاطر است که قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی از این گاز در نهایت می تواند باعث ایجاد اختلالاتی جدی در خصوص تنفس افراد شود. راهکاری که برای مقابله و تشخیص وجود این گاز در خانه توصیه می شود، استفاده از دستگاه های جدیدی است که به منظور تشخیص وجود کربن مونو اکسید در هوا ساخته شده اند.
حیوانات خانگی
البته حیوانات خانگی می توانند به دوستان و همراهان بسیار خوبی برای افراد خانواده بدل شده و لحظات شاد و شیرینی برای آن ها به ارمغان بیاورند، با این وجود این نکته را هم باید به خاطر داشت که همین حیوانات خانگی می توانند حاملان میکروب ها و انگل های خطرناکی باشند که قرار گرفتن در معرض آن ها خطرات جدی ای را متوجه سلامت افراد خانواده خواهد کرد. بیماری هایی هستند که به واسطه رشد و تکثیر باکتری ها در بدن فرد شکل می گیرند؛ لپتوسپيروز (بيماري لپتوسپيروز یا تب شالیزار يكي از گسترش يافته ترين بيماريهاي مشترك بين انسان و حيوانات است) یکی از آن بیماری ها است و به وسیله حیوانات خانگی به بدن افراد منتقل می شوند و متأسفانه زمانی که حیوان به این بیماری مبتلا می شود، هیچ نشانه ظاهری ای در او به وجود نمی آید و از این طریق قابل تشخیص نیست. نکته ای که در این خصوص حائز اهیمت است، این است که این گونه بیماری هایی که از طریق حیوانات خانگی به بدن فرد منتقل می شوند، جدی تر از آنی هستند که بسیاری فکر می کنند و قابلیت گسترش پیدا کردن و بدل شدن به بیماری هایی را دارند که حتی در مواردی کشنده نیز خواهند بود و به همین خاطر اتخاذ تدابیری در این خصوص از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ حیوانات خانگی خود را به طور مرتب استحمام کنید و زدن واکسن و چک آپ های سلامتی آن ها را نیز به هیچ عنوان فراموش نکنید و تنها در این صورت است که قادر خواهید بود از شکل گیری و انتقال این بیماری ها جلوگیری کنید.
موادی که باعث حساسیت می شوند (آلرژن ها)
البته این گونه مواد حساسیت زا، خود به تنهایی تهدیدی برای سلامت فرد به شمار نمی روند و تنها به گونه ای آزار دهنده هستند و این گونه ملکول های آلرژی زا در خانه و قرار گرفتن فرد در معرض آن ها در نهایت باعث می شود پیامی به سیستم دفاعی بدن منتقل شود مبنی بر این که او دچار بیماری شده است، در حالی که این مسئله به هیچ عنوان صحت ندارد. این گونه ملکول های آلرژی زا به طور معمول توسط ذرات گرد و غبار، شوره موجود در بدن حیوانات و نیز حشرات موذی به بدن فرد منتقل می شود و پس از ورود این گونه ملکول ها به بدن، فرد احساسی پیدا می کند مبنی بر این که برای نمونه سرما خورده است و این درحالی است که تنها پیامی مبنی بر سرما خوردگی به سیستم ایمنی او ارسال شده و این بیماری در بدن او به طور جدی شکل نگرفته است. راهکارهایی برای جلوگیری از انتشار این گونه ملکول ها در خانه وجود دارد: برای نمونه می توان از لایه های پارچه های پلی اورتان (نوعی پلیمر با کاربرد های بسیار زیاد) برای محافظت از تشک رخت خواب و این گونه وسایل استفاده کرد، راهکار دیگر هم خشک کردن لباس ها با حرارت بالا است که هر گونه باکتری و حشره موجود در آن ها را از بین خواهد برد.
در سیارک بخوانیم:
