عفونت ادراری در دوره ی بارداری
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸
عفونت دستگاه ادراری (UTI) یک مشکل مهم بهداشتی در سراسر جهان است. زنان باردار در معرض خطر بالاتری برای عفونت ادراری به دلیل سازگاری های فیزیولوژیکی هستند، و چند مطالعه ارتباط بین عوارض جانبی و UTI در مادر را تشریح کرده اند. زنان بارداری که از سوزش ادراری شکایت دارند باید مشکوک به التهاب حاد مثانه و رحم (سیستیت) باشند، در حالی که بسیاری از موارد پیلونفریت در طول سه ماهه دوم و سوم اتفاق میافتند، و عوارض شامل سندرم شوک سپتیک ، کم خونی، باکتریمی (وجود باکتری در خون)، نارسایی تنفسی، و اختلال عملکرد کلیوی می باشند. بارداری دوره ای است که باکتریوری بدون علامت دارای مفهوم متفاوتی است: وجود نشانه برای درمان ضروری است و همچنین مانع عود UTI در دوران بارداری می شود و ضرورت آن با توجه به شدت عوارض ممکن، وجود دارد. این مقاله مروری، اپیدمیولوژی، ویژگی های بالینی و مدیریت بالینی این عفونت مهم را در دوران بارداری به اختصار بررسی می کند.
عفونت های دستگاه ادراری (UTI) در دوران بارداری شایع هستند . در زنان احتمال ابتلا به UTI به خاطر مسائل تشریحی مانند مجاورت مجرای ادرار به مقعد به میزان قابل توجهی بیشتر است . زنان باردار به دلیل سازگاری های فیزیولوژیکی، مانند افزایش حجم پلاسما در معرض خطر بالاتری برای عفونت ادراری هستند، که می تواند منجر به کاهش غلظت ادرار و تسهیل رشد باکتری ها شود. علاوه بر این، در 90 درصد از زنان باردار تغییرات آناتومیکی مانند اتساع مجرای ادرار و کاهش سفتی مثانه منجر و در نهایت حالت سکون ادراری گسترش می یابد .
خطر عفونت ادراری در هقته ششم آغاز می شود ودر طول 24-22 هفته به اوج خود می رسد . در حال حاضر، این بیماری یکی از شایع ترین علل پذیرش در بخش های زایمان است و منتهی به بستری شدن در بیمارستان به مدت حدود سه روز می شود . UTI درمان نشده یا باکتریوری بدون علامت در دوران بارداری ممکن است منجر به عواقب جدی برای زندگی مادر و جنین شود، مانند خطر پیلونفریت، سپسیس و نارسایی گذرای کلیوی؛ و پیامدهای پیچیده ای مانند محدودیت رشد داخل رحمی، پره اکلامپسی و زایمان زودرس .
بنابراین، مهم است که غربالگری انجام شود، میزان مشکوک شدن بالا رود و چگونگی تشخیص این وضعیت درک گردد، با این هدف که درمان مناسب به منظور به حداقل رساندن عوارض مرتبط با عفونت ادراری بی درنگ آغاز شود.
بروز باکتریوری در زنان باردار تقریبا مشابه زنان غیر باردار است؛ با این حال، عود باکتریوری در دوران بارداری شایع تر است. علاوه بر این، بروز پیلونفریت نسبت به جمعیت عمومی بالاتر است، که احتمالاً در نتیجه ی تغییرات فیزیولوژیک در دستگاه ادراری در طول بارداری می باشد . عواملی که با خطر بالاتر باکتریوری ارتباط داشته اند عبارتند از: سابقه عفونت ادراری قبلی، وجود قبلی دیابت ملیتوس، افزایش تعداد حاملگی و وضعیت پایین اجتماعی اقتصادی. شیوع باکتریوری بدون علامت 2 تا 7 درصد از زنان باردار برآورد شده است، و سیستیت حاد در حدود 1 تا 2 درصد و پیلونفریت حاد در 0.5 تا 2 درصد روی می دهند .
مطالعات متعددی ارتباط بین پیامدهای نامطلوب و عفونت دستگاه ادراری مادر، به خصوص باکتریوری بدون علامت و پیلونفریت حاد را بیان کرده اند. باکتریوری درمان نشده با افزایش خطر ابتلا به تولد نارس، وزن کم هنگام تولد و مرگ و میر پیش از تولد همراه بوده است. با این حال، پیلونفریت با کم خونی، عفونت، مرگ و میر مادر و نوزاد قبل از تولد ارتباط داشته است. توسعه پره اکلامپسی با عفونت ادراری مادر (باکتریوری بدون علامت یا عفونت نشاندار) در دوران بارداری در ارتباط است . Minassian و همکاران نشان دادند که پره اکلامپسی در زنان مبتلا به هر نوع UTI در دوران بارداری در مقایسه با افراد بدون UTI، احتمال افزایش (1.22 برابر) داشت .
اشریشیا کلی پاتوژن ادراری غالبی است که هم در باکتریوری بدون علامت و نیز درUTI (التهاب مثانه و پیلونفریت) در حدود 70 تا 90٪ از موارد یافت می شود. دیگر جانداران مسئول عفونت ادراری شامل استرپتوکوک B (10٪)، Klebsiella و گونه های Enterobacter (هر یک 3٪) و Proteus و Staphylococcus saprophyticus (هر یک 2٪) می باشند. برخی از باکتری های شکننده ی اوره از جمله Proteus، و Staphylococcus اگولاز منفی، Klebsiella، Pseudomons ادرار را قلیایی می کنند و ممکن است با سنگ استروویت مرتبط باشند. عفونت های کلامیدیائی با پیوری استریل مرتبط هستند و بیش از 30٪ پاتوژن های غیر معمول را دربر می گیرند. جداسازی بیش از یک گونه یا حضور لاکتوباسیلوس و یا Propionibacterium ممکن است نشانه ای از یک نمونه آلوده به فلور واژن و یا پوست باشد. با این وجود، جداسازی مکرر لاکتوباسیلوس با شمارش کلنی بالا (≥105 CFU /mL) می تواند قابلیت درمان را داشته باشد.
شمار عفونت های ناشی از سویه های مولد بتالاکتاماز طیف گسترده (ESBL)، حتی در UTI بدون عارضه رو به افزایش است، و به یک مشکل بهداشت جهانی حتی در چشم انداز اجتماعی تبدیل می شود.
