مسمومیت غذایی حاد با سم سوسیس و کشف بوتالیسم
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸به گزارش (سیارک) بسیاری را میکشد،اندکی را درمان میکند."پدر سم شناسی نوشت.، و سم بوتولینوم فرزند منتخب برای این مفهوم دارویی مهم است.بسته به مقدار مصرف و مسیر،این سم باکتریایی قوی یک سم ویرانگر ناشی از مواد غذایی یکی از کشنده ترین سموم شناخته شده بشر، قادر به ایجاد مرگ فلج کننده یا یک پادزهر چین و چروک بسیار محبوب که برای دستیابی به پوست روشن تر مهار و استفاده میشود، است.
بله،سم بوتولینوم یا بوتاکس بیشتر بخاطر کاربردش در معالجات زیبایی معروف است،که چین و چروک های صورت و پا کلاغی را صاف میکند.اما کاربردهای آن فراتر از درمان های سطحیست:بوتولینوم میتواند میگرن را فرو بنشاند،تعریق بیش از حد و ترشح بزاق را غیر فعال کند و درد اندام های منقبض شده در افراد مبتلا به فلج مغزی را ارام کند.عجایب درمانی بوتولینوم و کاربردهای گسترده پزشکی آن تنها به طور کامل از دهه ی 1980 شناخته شده است،اما اندک آگاهی از قدردانی لازم برای کاربرد گسترده این سم عصبی قوی،ابتدا در حدود 200 سال پیش در کار شاعر پزشک علاقه مند به پدیده های روانی و تئاتر عروسک خیمه شب بازی دیده شد.(سیارک)
این دکتر جوان،جاستیناس کرنر (Justinus Kerner)،اولین نفری بود که سم بوتولینوم را به عنوان عامل ایجاد شیوع یک سری بیماری ویرانگر در آلمان ،ناشی از سوسیس های بطرز مشکوکی بد،معرفی کرد.وی نه تنها برای تهیه اولین توصیف سیستماتیک بالینی از اثرات سم،بلکه برای امتحان کردن آن بر خودش و پیشگویی دقیق از کاربردهای آن به عنوان درمانگر برای انواعی از بیماری های پزشکی،معروف است.
بوتولینوم ناشی از مواد غذایی، نقطه اوج ناخوشایند مواد غذایی مصرفی اغشته به سم بوتولینوم یا بذرهای کلستریدیوم میکروب گلوله شکل است.این باکتری یک ارگانیسم بادوام است،که در سراسر جهان در خاک یافت میشود.این میکروب میتواند محصول و گوشت را آلوده کند ،و در شرایط گرم درجاییکه اکسیژن نیست سم بوتولینوم را تولید میکند.مجرمان آشپزی معمول مسمویت غذایی حاد (بوتالیسم) شامل مواد غذایی هستند که بد نگه داری میشوند مانند محصولات ترشی انداخته شده،مشروب تند ساخته شده زندان،مربا و ژله و گوشت شور.
دراواخر دهه ی 1790 و اوایل دهه 1800، پادشاهی وورتمبرگ در کشور آلمان گرفتار سوسیس های بد شده بود. در میان جنگ های ناپلئون در حال انجام 1803تا 1815،تولید غذای مناسب با موانع فقر و نبود بهداشت غذایی رو به رو بود.موارد مسمومیت غذایی در منطقه بالا گرفت،پایتخت اشتوگارت وادار به صدور حکم درباره خطرات ناشی از مصرف مضر سوسیس خون دودی در 1802 شد.این شیوع پراکنده با مجموعه ای از علائم عجیب مشخص شدند: تاری دید،افتادگی پلک،لکنت زبان،مشکل بلعیدن،استفراغ و ضعف ماهیچه ای شدید.(سیارک)
برای قراردادن دورنمای علمی در نظر،فقط یک نیم قرن قبل،جادوگر ها درقبال شیوع مسمومیت غذایی مقصر شناخته میشدند و این مفهوم که باکتری ها میتوانند ما را مریض کنند تا حدود صد سال عجیب دیگر ظهور نکرد..در میان فلج شدن و مرگ ناشی از سوسیس در وورتمبرگ،بسیاری مسمومیت را ناشی از مصرف اسید پروسیک،یا به عبارت شناخته شده دیگر هیدروژن سیانید ،میپنداشتند.و با این حال جاستیناس کرنر،یک افسر پزشکی 29 ساله ی ساکن ناحیه وورتمبرگ،درمیان شیوعِ درحال جوشش حدسی داشت،یک ایده رادیکال در آن زمان و عصر،که مسمومیت غذایی ناشی از یک سم بیولوژیکی آلی است.(سیارک)
در1820،کرنر رساله خود را با تفصیل76مورد " مسمومیت ناشی" از سوسیس منتشرکرد،بطور سیستماتیک این سندروم عجیب را که مشاهده نمود به دستگاه گوارش،شبکه ماهیچه ای عصبی و خودمختار(اتونوم) یا همان سیستم جنگ یا پرواز حمله میکند، شرح داد.این اولین توصیف دقیق از معرفی بالینی بوتالیسم ناشی از غذاست.وی با دقت ذکر کرد که ادراک و سیستم حسی بیمارانش سالم مانده اگرچه ماهیچه های آنان با نشانه هایی از اختلالات عصبی ضعیف شده است.او کشف کرد که علت مرگ ناشی از مسمومیت غذایی حاد، در نهایت از طریق نارسایی تنفسی و قلبی ثانویه به ضعف عضلانی بود.
دوسال بعد،وی رساله دومی را چاپ کرد که در آن نتیجه ی 155 مورد را شرح داد و مکانیزم آن چه را که او سم چربی نامید،حدس زد.کرنر عصاره سوسیس فاسد مخلوط شده با عسل را در دامگاهی از حیوانات کوچک اسیر شده شامل مگس،ملخ،حلزون،پرندگان،قورباغه ها،خرگوش ها و گربه ها توزیع کرد.که اثار مشابهِ مسمومیت غذایی را در مگس و قورباغه بطور یکسان مشاهده کرد.او همچنین برش های کوچکی را در ران یک خرگوش و گربه ایجاد کرد تا بافت های درمعرض را با عصاره سوسیس اغشته کند و مشاهده کرد که "سم چربی"باعث ایجاد اثر فلج موضعی در حیوانات بعد از بهبودی کامل آن ها شده است.کرنر همچنین خود را مسموم کرد.تنها چندقطره از عصاره را بر روی زبان خود قرارداد،او متوجه یک "حس انقباض و خفگی در ناحیه حنجره شد....چندقطره از اسید ریخته شده بر زبان باعث خشکی شدیدی در خارج کام و حلق شد."عصاره مشابه سوسیس فاسد شده مزه ترشی داشت.(سیارک)
کرنر متوجه شد که "سم سوسیس"تشابهاتی با دیگر سموم عصبی از جمله نیکوتین،سم مار،و آتروپین از گیاه بلادونا داشت.از آزمایشات بسیار دقیقش نتیجه گرفت که این سم سیگنال های مسدود کننده ای را بر سیستم عصبی وارد و درنتیجه آن چه را که وی "فرایند شیمیایی زندگی" خواند مختل میکند.او نوشت که "ظرفیت هدایت عصبی توسط سم همانند اثر زنگ زدگی بر هادی الکتریکی مختل میشود".(سیارک)
درحالیکه از شناسایی که از مکانیسم سم کرده بود راضی نبود.کرنر اولین نفری بود که پیشنهاد داد از "سم سوسیس"میتوان استفاده های خوبی کرد همچون یک عامل درمانی در دوزهای پایین برای مختل کردن سیستم عصبی فوق فعال. و در ادامه این راه به کاربردهای کنونی آن در اورولوژی و نورولوژی رسید.
اگرچه کرنر نتوانست سم را در شکل خالصش منزوی کند،توانست روش عمل آن را بطور دقیق بیان کند و" به عنوان اغازکننده خردمند معالجه مدرن با سم بوتولینوم شناخته میشود".در ادامه انتشارات وی در اوایل دهه 1800،کرنر بطور مناسب به عنوان متخصص مسمومیت سوسیس شهرت یافت و “Wurst Kerner” یا "سوسیس کرنر" خوانده میشد.70 سال دیگر باید سپری میشد تا کلستریدیوم بوتولینوم سم تولید کننده در تکه ای ژامبون الوده شده کشف شود و به درستی استفاده از لاتین سوسیس،"بوتالس"در احترام به خدمت سخت کوشانه ی دانشمند و رویاگرا انتخاب شود.
این پست را چگونه میبینید؟ برای شما مفید بود؟ لطفا با نوشتن کامنت در زیر ما را مطلع کنید. (سیارک)
مترجم itrans.ir