نصب دوربین مداربسته سال ۱۴۰۱ - صفر تا صد
کاوه طاهریدر۱۴۰۳/۲/۱۸انتخاب، خرید و نصب دوربین مداربسته بدون اطلاعات کافی شما را دچار مشکلات زیادی خواهد کرد، شرایطی را در نظر بگیرید که نیاز به مشاهده پلاک خودرو یا چهره فردی دارید ولی تصویر بی کیفیت است یا اصلا تصویری وجود ندارد چون فضای کافی برای ذخیره سازی نداشتید.
داشتن یک تصویر با کیفیت به این سادگی ها هم نیست، شما باید دوربین خوب، روش انتقال مطمئن، دستگاه ذخیره سازی و حافظه کافی برای نگهداری آن تصویر را داشته باشید.
برای تهیه تجهیزات سیستم نظارت تصویری بازار بزرگی وجود دارد که پیدا کردن تجهیزات مناسب نیاز شما با قیمت مناسب مطمئنا کار سخت و پرچالشی خواهد بود. در این مقاله نامی از برند خاصی برده نخواهد شد، ما نه برندی را تبلیغ می کنیم نه اسپانسری داریم. ما فقط راه پیدا کردن قطعات مناسب، باکیفیت و اصلی را نشان خواهیم داد.
در بازار دوربین های مداربسته برندهای متفاوتی وجود دارد که همین برندها هم انواع تقلبی و اصلی دارند. برای انتخاب یک دستگاه خوب باید به شرکتی که دستگاه و دوربین ها را وارد کرده و خدمات پشتیبانی و ضمانت را انجام می دهد دقت کنید.
خیلی مهم، اگر حوصله خواندن مقاله را ندارید حتما این چند مورد را مطالعه کنید
- اگر متخصص نیستید به هیچ وجه برند ناشناخته نخرید.
- به هیچ وجه دستگاه و دوربین بدون ضمانت نخرید.
- یک دستگاه مشخص رنج قیمت منطقی دارد مثلا اگر جایی قیمت نصف یا دوبرابر بود نخرید.
- کیفیت کابل مهم است. کابل ضعیف نخرید.
- اداپتور مهم است. اداپتور ضعیف نخرید. در سیستم های غیر شبکه پیشنهاد می شود به ازای هر دوربین یک اداپتور تهیه کنید. همه دوربین ها بدلیل قطع منبع تغذیه مادر از کار نیفتند.
- اگر اولین نصب شما است، قبل از خرید حتما تصویر و امکانات دوربین را تست کنید.
- هارددیسک کم ظرفیت نخرید، بعدا پشیمان خواهید شد
- دیددرشب رنگی برد کمی دارد
- تمامی دستگاه ها امکان انتقال تصویر از طریق اینترنت را دارند ممکن است نصاب بلد نباشد.
- نصاب خوب بگیرید
- هزینه نصب را بجای درصدی از فاکتور به ازای هر دوربین بپردازید. مثلا نصب هاردیسک ۸ ترابایت با ۱ ترابایت فرقی ندارد (۴ تا پیچ و ۲ تا سیم) ولی شما باید چند برابر هزینه نصب بدهید!
- حتما محل نصب دوربین ها را در نور صفر نیز تست کنید.
- بجای ۲ دوربین قوی با برد بالا ۴ دوربین متوسط اطراف محل نصب کنید
اگر قصد گرفتن مشاوره جهت خرید و نصب تجهیزات نظارت تصویری دارید اولین سوالی که فروشنده یا نصاب از شما خواهد پرسید "آنالوگ یا دیجیتال؟!" خواهد بود.
آنالوگ یا دیجیتال؟
بهتر است بپرسیم آنالوگ یا شبکه، این ۲ سیستم کاملا متفاوت هستند. دوربین، دستگاه، کابل، سوکت و حتی منبع تغذیه هم متفاوت است. پس باید انتخاب کنید که می خواهید سیستم آنالوگ باشد یا شبکه، حالا چطور تصمیم بگیریم، اصلا چه فرقی دارد؟!
تفاوت اصلی بین شبکه و آنالوگ
- نحوه نصب، فاصله محل نصب دوربین تا دستگاه ذخیره کننده
- تجهیزات فعلی (وجود سرور یا یک کامپیوتر دائما روشن، سیم کشی و یا شبکه بی سیم wifi در محل)
- نیاز به استفاده از دوربین های خاص (خارج از بحث این مقاله)
مزیت نصب دوربین های شبکه چیست؟
دوربین های تحت شبکه پردازش اصلی تصویر را روی خود دوربین انجام می دهند و شما با خرید فقط یک دوربین می توانید سیستم نظارت تصویری را برپا کنید. فقط کافی است دوربین را از طریق پورت LAN یا به صورت بی سیم WIFI به شبکه وصل کنید.
به همین دلیل نیازی به دستگاه مرکزی ندارند و شما به آسانی می توانید تصاویر را در سرور یا کامپیوتر یا حتی گوشی موبایل دریافت و ذخیره کنید. برای انجام این پردازش هر دوربین نیاز به پردازنده داخلی، رم و کارت شبکه سیمی یا بی سیم دارد. این اقلام داخل دوربین باعث افزایش قیمت آن می شود. پس دوربین تحت شبکه به صورت پیش فرض گران تر از دوربین آنالوگ با همان لنز و CCD خواهد بود.
لنز و CCD چیست؟
لنز دوربین حاوی چند عدسی برای رساندن تصویر در اندازه مشخص به CCD است. CCD همان حسگر تصویر برداری است. برای مثال وقتی میگویند دوربین ۲ مگاپیکسل یعنی حسگر یا CCD دو مگاپیکسلی دارد.
علاوه بر کیفیت دوربین باید به فاصله کانونی (focal length) نیز توجه کنید معمولا دوربین های مداربسته فاصله کانونی ۲.۸ یا ۳.۶ میلیمتر دارند به این معنی که اگر فاصله کانونی ۲.۸ میلیمتر باشد یعنی زاویه ۹۰ درجه را پوشش می دهد و هرچه این عدد بیشتر باشد زاویه پوشش کمتر می شود مثلا اگر فاصله کانونی دوربین ۳.۶ میلیمتر حداکثر ۷۸درجه را پوشش خواهد داد.
فاصله کانونی برای انتخاب محل دوربین و زاویه ای که مد نظر دارید اهمیت دارد. لنز های چشم ماهی (fish eye) فاصله کانونی بین ۸ تا ۱۰ میلیمتر دارند و تقریبا ۱۸۰ درجه را نمایش می دهند.
برای دوربین های مداربسته خانگی معمولا ۲.۸ و ۳.۶ میلیمتر فاصله کانونی مناسب است و شما میتوانید تمامی گوشه و کنار های ساختمان را با همین دوربین ها پوشش دهید.
هر ۲ مدل دوربین آنالوگ و شبکه از یک نوع لنز و CCD استفاده می کنند. توجه داشته باشید دوربین های آنالوگ برای انتقال تصویر از کابل coaxial و دوربین شبکه از کابل شبکه یا وای فای استفاده می کنند.
هر ۲ مدل نیاز به تغذیه برق دارند که معمولا به صورت ۱۲ ولت است. حداکثر مصرف برق دوربین های معمولی ثابت ۲ آمپر است. اگر دوربین خاصی نصب می کنید که امکان زوم یا چرخش داشته باشد باید حتما قبل از خرید اداپتور این مورد را چک کنید.
کیفیت دوربین متناسب با نیاز خود تنظیم کنید، هرچقدر فاصله ای که پوشش می دهید بیشتر باشد باید کیفیت دوربین بالاتری بخرید. مثلا برای یک فضای ۹ متری ۲ مگاپیکسل کافی است ولی برای فضای باز مثلا جلوی درب کوچه بهتر است دوربین حداقل ۵ مگاپیکسل انتخاب شود که تا فاصله ۱۵ متری پلاک ماشین ها و چهره افراد قابل رویت باشد.
دوربین های مداربسته جدا از آنالوگ یا شبکه شکل ظاهری متفاوتی نیز دارند. دقت کنید برای فضای داخل و سقفی بهتر است از دوربین دام (dome) و فضای بیرون از دوربین بولت (bullet) استفاده کنید.
معمولا تمامی دوربین ها ضد آب هستند ولی برای اطمینان بهتر است چک کنید. دوربین های بولت چون در فضای باز نصب می شوند باید حتما ضد اب باشند و بهتر است بدنه انها فلزی باشد که دربرابر نور خورشید دوام کافی را داشته باشد. دقت کنید برای نصب در فضای باز باید از جعبه معروف به کم باکس برای قرار دادن اتصالات دوربین استفاده کنید تا اب به داخل اتصالات نفوذ نکند.
دید در شب دوربین مداربسته
۲ تکنولوژی برای دید در شب دوربین های مدار بسته وجود دارد. اول استفاده از لامپ های IR و دوم استفاده از لامپ های LED معمولی برای روشن کردن محیط و تصویر برداری به شکل معمولی انجام می شود.
در سیستم IR که از قدیم استفاده می شود اطراف لنز دوربین با LED های IR پر شده که نور نامرئی مادون قرمز را ساطع می کند. این نور بعد از برخورد به اطراف توسط دوربین قابل تصویر برداری است. این نور توسط چشم انسان دیده نمی شود و از دیددرشب رنگی کمتر جلب توجه می کند. البته LEDهای دوربین معمولا کمی قرمز هستند.
هر ۲ تکنولوژی متناسب با شرایط نصب قابل استفاده است، البته دیددرشب رنگی به اندازه IR برد ندارد ولی از نزدیک تصویر چهره جزئیات بیشتری دارد ولی مثلا برای ثبت پلاک خودرو IR بهتر است.
سیم کشی برق دوربین مداربسته
روش های مختلفی برای برق کشی دوربین مدار بسته وجود دارد. روش اول که در دوربین های آنالوگ بسیار مرسوم است استفاده از منبع تغذیه مادر است که تمامی دوربین ها توسط سیم ترکیبی (برق و کواکسیال) از مرکز به دوربین وصل هستند و برق خود را از یک منبع تغذیه مشترک می گیرند این روش ارزان تر ولی خطرناک است و در صورت قطع منبع تغذیه تمامی دوربین ها را از دست خواهید داد.
روش دوم استفاده از اداپتور های جداگانه به ازای هر دوربین است که درصورت خرابی همان دوربین قطع خواهد شد. و در نگهداری هزینه ای کمتری خواهد داشت. سیم کشی مانند روش اول خواهد بود.
روش سوم همان روش دوم است ولی بجای کابل ترکیبی فقط از کابل کواکسیال استفاده می شود و اداپتور در کنار دوربین به برق وصل می شود. سیم کشی ارزان تر خواهد شد.
روش بعدی مخصوص دوربین های شبکه است، در این روش با استفاده از تکنولوژی POE یا انتقال برق از شبکه داخلی می توانید برق دوربین را تامین کنید. باتوجه به نوع دوربین ممکن است نیاز به حداقل ۱ جدا کننده به ازای هر دوربین نیز داشته باشید.
در نهایت به ازای هر دوربین حداقل به یک فیش برق ۱۲ ولت نیز نیاز خواهید داشت.
اتصال دوربین ها به دستگاه مرکزی
در دوربین های آنالوگ برای هر دوربین یک سیم مستقیم از دوربین باید به دستگاه وصل کنید. بهتر است سیم قطع و چسب کاری نشود ولی اگر شد هم مهم نیست و معمولا در فاصله های کمتر از ۱۰۰ متر اگر کیفیت سیم خوب باشد مشکلی ندارد.
در دوربین های شبکه نیازی نیست هر دوربین جداگانه به دستگاه مرکزی یا سرور وصل باشد، تمامی دوربین ها به یک switch شبکه وصل می شوند و دستگاه مادر نیز به همان سویچ وصل می کنید. این کار ممکن است هزینه سیم کشی را به شدت کاهش دهد مخصوصا اگر از قبل شبکه را اماده داشته باشید.
نکته ای که وجود دارد شما میتوانید از سویچ های مجهز به POE استفاده کنید و هزینه منبع تغذیه را حدف کنید البته این سویچ ها گران قیمت هستند.
اگر دوربین های شما بی سیم هستند نیازی به سیم کشی ندارید و می توانید به صورت بی سیم و از طریق شبکه wifi به دستگاه مادر یا سرور وصل کنید. نکته که وجود دارد ممکن است متناسب با کیفیت دوربین بی سیم قطع و وصل زیادی داشته باشید و به صورت ۲۴ ساعت تصاویر را ذخیره نکنید که بعدا دچار مشکل خواهید شد.
BNC
در هنگام خرید سیستم آنالوگ باید به ازای هر دوربین ۲ عدد BNC مخفف Bayonet Neill–Concelman بخرید که نوعی فیش است که در هر ۲ سر دستگاه و دوربین قفل می شود و برخلاف کابل برق به صورت اتفاقی جدا نخواهد شد.
هارددیسک دوربین مداربسته
برای ذخیره سازی تصاویر بدون توجه به سیستم آنالوگ یا شبکه، به هارددیسک نیاز دارید. دقت کنید که هارد انتخابی مخصوص نظارت تصویری باشد معمولا روی هارددیسک ها نوشته شده است. به عنوان مثال هارددیسک وسترن بنفش مخصوص دوربین مدار بسته است.
این هارددیسک ها امکان خواندن/نوشتن ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته را دارند و معمولا تا چند سال خراب نخواهند شد.
نکته مهم دیگر ظرفیت هارددیسک است که باید مطابق کیفیت ذخیره سازی و زمان مورد نیاز انتخاب شود. دقت کنید کیفیت دوربین ملاک نیست، کیفیت ذخیره سازی با کیفیت دوربین متفاوت است، ممکن است بدلایلی شما کیفیت کمتر از خروجی دوربین را ذخیره کنید یا ساعات خاصی یا تعداد فریم خاصی را مد نظر داشته باشید.
حتی ممکن است با کیفیت بیشتر ذخیره کنید که در نهایت کیفیت تصویر همان نهایت کیفیت دوربین خواهد بود ولی فایل ها سنگین تر خواهند شد و البته کار اشتباهی است.
در اینجا لازم است درباره کیفیت ذخیره سازی و FPS یا فریم در ثانیه توضیح بدهم. دستگاه آنالوگ مرکزی شما یک پردازنده دارد که وظیفه پردازش تصاویر آنالوگ دریافتی را دارد. این پردازنده متناسب با تعداد دوربین و محدودیت های فیزیکی که دارد می تواند مقداری پردازش را انجام دهد. شرکت سازنده دستگاه متناسب با شرایط بالا برای هر پردازنده کیفیت ذخیره سازی از پیش تعریف شده و تعداد فریم مشخصی را در تنظیمات دستگاه قرار داده و شما نمی توانید مثلا فیلم ۳۰ فریم با کیفیت 4K با دستگاه های ارزان قیمت بگیرید.
به صورت معمول دوربین های CCTV ارزان قیمت و موجود در بازار حداکثر ۱۲ فریم در ثانیه فیلم برداری می کنند که کاملا قابل قبول است و متناسب با کیفیت ذخیره سازی جزئیات کافی را نمایش می دهد.
برای مثال برای ذخیره سازی حداکثر ۵ مگاپیکسل با bitrate مثلا ۲۳۰۴کیلوبیت و ۱۲.۵ فریم در ثانیه به روزانه ۲۵ گیگ فضا نیاز خواهید داشت. اگر دستگاه شما ۸ دوربین داشته باشد روزانه ۲۰۰ گیگابایت فضا لازم است و مثلا با یک هارددیسک ۲ ترابایت حداکثر ۹ روز می توانید تصاویر را نگهداری کنید.
حالا اگر bitrate بیشتر انتخاب شود مثلا ۴۰۹۶ حداکثر ۴ روز تصاویر ذخیره می شود و بعد از ۴ روز تصاویر قبلی بازنویسی می شوند.
برای اسان تر شدن با ازای هر دوربین ۲ مگاپیکسل در ماه ۲۵۰ گیگابایت و دوربین ۵ مگاپیکسل ۷۵۰ گیگ درنظر بگیرید.
در نهایت دستگاه مرکزی برای سیستم آنالوگ یا سرور یا دستگاه مرکزی مخصوص شبکه لازم خواهید داشت
دستگاه DVR دوربین مداربسته
برای ذخیره سازی تصاویر آنالوگ به دستگاه مرکزی برای پردازش و نگهداری تصاویر نیاز خواهید داشت به این دستگاه DVRیا digital video recorder گفته می شود. اگر سیستم شما شبکه است می توانید از سرور یا کامپیوتر معمولی (دائم روشن) نیز استفاده کنید. در سیستم های تحت شبکه به دستگاه مرکزی NVR گفته می شود.
در بازار دستگاه های با نام XVR نیز وجود دارد که هر ۲ کاربری را دارد یعنی هم به صورت انالوگ تصاویر را دریافت و پردازش می کند و امکان ذخیره تصاویر دوربین های شبکه را دارد.
دستگاهای NVRمجهز به سويچ شبکه با قابلیت POE نیز وجود دارند که کار را اسان می کنند.
کار با این دستگاه ها آسان است البته چالش های مختلفی نیز دارد، برای اتصال به دستگاه روش های مختلفی وجود دارد، روش اول استفاده از خروجی HDMI و موس یا کنترل است. این روش در مغازه ها زیاد دیده می شود که یک تلویزیون نصب می کنند و تمامی تصاویر دوربین ها در لحظه قابل مشاهده است.
از کاربردهای دیگر این روش وقتی است که نگهبان دائم تصاویر را نظارت می کند. بیشتر دستگاه های DVR خروجی با کیفیتی برای استفاده در HDMI ارائه می دهند البته توجه داشته باشید با همین کیفیت در هارد ذخیره نمی کنند. این نکته مهمی است.
در ساختمان ها معمولا نگهبان دائم تصاویر را نظارت نمی کند و درصورتی که سرقتی رخ دهد نیاز به بررسی فیلم های ذخیره شده است. برای این کار از گوشی موبایل یا لپ تاپ استفاده می شود که از طریق شبکه سیمی یا بیسیم به دستگاه وصل می شود. نرم افزارهای زیادی برای مشاهده فیلم ها یا پخش زنده تصاویر وجود دارد.
روش بعدی انتقال تصاویر به فواصل دور است. مثلا شما از منزل می خواهید باغی را در شهر دیگر مشاهده کنید. برای این کار باید از طریق اینترنت به دستگاه وصل شوید که چالش های زیادی دارد و البته قابل انجام است.
تنظیم دستگاه DVR نیز چالش های زیادی دارد، اولا باید تاریخ و زمان دستگاه را به دقت تنظیم کنید که بعدا قابل استفاده باشد. حتما متناسب با کیفیت دوربین ها کیفیت ذخیره سازی و حداکثر FPS را تنظیم کنید تا از حداکثر کیفیت دوربین و قدرت پردازش دستگاه استفاده کنید.
در نهایت رمز عبور قوی استفاده کنید تا هرکسی به دستگاه و فیلم های شما دسترسی نداشته باشد. دستگاه های DVR معمولا چند حساب کاربری مختلف با سطوح دستری کاربر و مدیر دارند که می توانید استفاده کنید.
اتصال از طریق اینترنت به دوربین مداربسته
برای این کار باید اینترنت در محل نصب دستگاه داشته باشید می توانید باتوجه به امکانات از ADSL یا LTE استفاده کنید. بهتر است از ADSL استفاده کنید. شبکه های ADSL معمولا پایداری بیشتری دارند و در نهایت قیمت پایین تری خواهند داشت. برای این کار به یک مودم نیاز خواهید داشت. تنظیمات مودم معمولا سخت نیست و وقتی اینترنت وصل شد از پورت LAN به دستگاه DVR وصل کنید.
در تنظیمات DVR حتما IP دستگاه را به صورت دستی وارد کنید مثلا ۱۹۲.۱۶۸.۱.۲ و از DHCPاستفاده نکنید.
در تنظیمات مودم مطمئن شوید پورت ها به همان IP دستگاه DVR ارتباط داشته باشند. برای این کار به بخش PORT FORWARDING بروید و تمامی پورت ها از ۱ تا ۶۵۵۳۵ را به IP دستگاه مثلا ۱۹۲.۱۶۸.۱.۲ فروارد کنید. دستگاه های DVR معمولا فقط از TCP استفاده می کنند ولی اگر دستگاه شما از UDP نیز پشتیبانی میکرد برای این پروتکل نیز همان کار را تکرار کنید. البته باید مطمئن شوید شبکه ADSL پورت های UDP را باز کرده باشد می توانید با آنها تماس بگیرید.
برای LTE دقیقا به همین شکل عمل کنید فقط در نظر داشته باشید همراه اول و ایرانسل امکان اختصاص IP ثابت ندارند و شما نمی توانید به اسانی به دوربین وصل شوید البته از طریق پروتکل P2Pخود دستگاه می توانید تصاویر را دریافت کنید. شرکت های مثل مبین نت این امکان را دارند البته هزینه مودم، اشتراک و ای پی استاتیک را در نظر بگیرید.
اگر قصد ارتباط از طریق اینترنت را دارید حتما رمز عبور قوی انتخاب کنید و دستگاه را کامل بروزرسانی کنید. احتمال نفوذ در این دستگاه ها بسیار زیاد است.
اشتباهات مرسوم در بازار
در بازار ایران هر دستگاه و دوربین مداربسته ای که از کابل coaxial استفاده می کند آنالوگ است.
کیفیت دوربین ۲ مگاپیکسل با ۵ مگاپیکسل فرق می کند، اگر فرق نمیکرد چرا اصلا تولید می شوند، متاسفانه برخی فروشنده/نصاب ها از نحوه ذخیره سازی و bitrate اطلاعی ندارند و چون دستگاه های ارزان قیمت تمامی کیفیت ها را با همان ۲ مگ ذخیره می کنند فایل نهایی دوربین ۵ مگاپیکسل نیز به اندازه همان ۲ مگاپیکسل می شود.
گارانتی فرقی ندارد، شاید ضمانت در نهایت فرقی نداشته باشد و اگر دستگاه خراب شد باید کلی دوندگی کنید ولی شرکت های معتبر دستگاه اصلی را به شما می دهند و گارانتی های متفرقه ممکن است دستگاه غیراصل را بفروشند. (خیلی مهم)
در دستگاه های NVR می توان هر دوربینی با هر کیفیت استفاده کرد. این هم اشتباه است، هر دستگاه ذخیره سازی محدودیت پهنای باند و محدودیت شبکه نیز دارد. دقت کنید از حداکثر ظرفیت خارج نشوید.
کابل coaxial نباید قطع شود، این مورد هم در مسافت کم مهم نیست، اگر کابل باکیفیت استفاده کنید می توانید با چسب معمولی متصل کنید. اگر تصویر قابل قبول بود هیچ مشکلی در اینده پیش نخواهد آمد.
دید در شب رنگی هم از تکنولوژی های روزی است که وارد بازار دوربین مداربسته شده که برای هر شرایطی مناسب نیست، مثلا اگر قصد نصب این دوربین در ورودی اپارتمان در کوچه را دارید دائما چراغ های آن روشن می شود و به شدت جلب توجه می کند. دید در شب این دوربین برخلاف تبلیغ معمولا خیلی کم است.
حرف آخر
در بازار دوربین مداربسته انواع مختلف برندهای مختلف و بدون ضمانت وجود دارد، حتما قبل از خرید از چند نفر مشاوره بگیرید و مطمئن شوید کیفیت تصاویر نهایی خوب و قابل استفاده باشد.
نکته خیلی مهم بعدی حتما تمامی دوربین ها را حداقل یکبار در شب تست کنید، تصویر دوربین ها متناسب با تکنولوژی تصویر برداری متفاوت است و ممکن است مانند روز برد کافی نداشته باشند.
لطفا به تبلیغات توجه نکنید، تصویر هیچ دوربین مداربسته ۲ مگاپیکسل از فاصله ۸۰ متری خوب نیست. حتی تصویر دوربین ۸ مگاپیکسل هم در این فاصله قابل تشخیص نیست.