خواص ژلاتین
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸بیشتر افراد با ژله های رنگی و طعم دار آشنا هستند، اما ممکن است ندانند که ژلاتین به عنوان ماده اولیه این ژله ها، از پروتیین حیوانی درست شده است.
ژلاتین از طریق جوشاندن استخوان ها، مفاصل و پوست حیوانات برای استخراج کلاژن درست می شود که یک پروتیین فیبری است؛ به واقع حاصل فراوری کلاژن، یک ماده بی طعم و بی رنگ به نام ژلاتین است که پس از سرد شدن، بافتی شبیه ژله پیدا می کند. برخلاف کلاژن، ژلاتین در آب داغ حل می شود و این ویژگی استفاده از آن را در انواع سس، سوپ و دسر عملی می سازد. از سوی دیگر فواید مصرف ژلاتین شبیه فواید مصرف کلاژن است زیرا ژلاتین حاوی همان آمینو اسیدهاست.(سیارک)
آمینواسیدهای ژلاتین
ژلاتین حاوی چند آمینو اسید است. آمینواسیدها ترکیباتی هستند که برای ساخت پروتیین ها ترکیب می شود و برای عملکرد مناسب ارگان های مختلف و نیز تامین انرژی مفید هستند.
بدن انسان برخی از آمینواسیدها را می سازد اما اغلب افراد نیاز دارند که از طریق رژیم غذایی آمینواسیدهای اضافی دریافت کنند.
آمینو اسیدهای موجود در ژلاتین معمولا در استخوان ها و ارگان های برخی حیوانات یافت می شود اما با توجه به قابل مصرف نبودن این قسمت ها، اضافه کردن ژلاتین می تواند به رژیم غذایی تنوع و ارزش غذایی آن را افزایش دهد.
آمینواسیدهای ژلاتین بسته به روش تهیه و بافت های حیوانی مورد استفاده در تولید، ممکن است متفاوت باشند.
به طور معمول، فراوان ترین آمینواسیدهای موجود در ژلاتین شامل گلیسین، پرولین و والین هستند. ژلاتین همچنین حاوی آمینو اسیدهای لیزین، آلانین و آرژینین نیز هست.
والین یک آمینو اسید ضروری است که بدن انسان قادر به ساخت آن نیست و باید از طریق رژیم غذایی تامین شود.
موارد مصرف ژلاتین چیست؟
ژلاتین ممکن است به عنوان یک عامل ژله ای در محصولات غذایی، دارویی، آرایشی مورد استفاده قرار گیرد.
این ماده پروتیینی به طور معمول در آبنبات های چسبنده، مارشمالوها و پوشش کپسولی داروها یافت و همچنین به صورت سوپ استخوان یا به صورت یک مکمل مصرف می شود.
فواید مصرف ژلاتین
1- تقویت سلامت پوست
کلاژن چیزی است که به پوست ظاهری سالم و جوان می دهد. افراد با مسن شدن به طور طبیعی کلاژن از دست می دهند که باعث می شود سفتی پوست آنها کمتر شود و در نتیجه، پوست چین و چروک پیدا کند. با توجه به این که ژلاتین منبع خوبی از کلاژن است، می تواند یک روش طبیعی برای تقویت ظاهر پوست باشد.
2- تامین پروتیین
یکی از مزایای مصرف ژلاتین این است که هر نصف فنجان ژلاتین تقریبا 2 گرم (g) پروتئین فراهم می کند. پروتئین یک درشت مغذی (ماکرو مغذی) محسوب می شود، بدین معنی که بدن به مقدار زیادی از آن نیاز دارد.(سیارک)
برخی منابع حیوانی پروتیین همچنین حاوی چربی غیرسالم است اما ژلاتین یک منبع پروتیینی است که حاوی چربی نیست.
3- کمک به هضم
ژلاتین می تواند به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک کند.
ژلاتین ممکن است به روش های مختلف به هضم کمک کند. به عنوان مثال، گلیسین در ژلاتین می تواند باعث تقویت یک لایه سالم مخاطی در معده شود. همچنین این ماده تولید شیره های گوارشی را تحریک می کند که هضم مناسب را تسهیل می کند. بدون آنزیم های گوارشی مناسب، مشکلات دستگاه گوارش مانند رفلاکس اسید افزایش می یابند.
همچنین، ژلاتین به آب متصل می شود و به حرکت غذا در سراسر سیستم گوارش کمک می کند.
کاهش درد مفصل
کلاژن موجود در ژلاتین ممکن است درد مفصلی مرتبط با التهاب را کاهش دهد.
طبق گزارش کتابخانه ملی آمریکا، برخی مطالعات بالینی نشان می دهند که ژلاتین ممکن است باعث کاهش درد و بهبود عملکرد مفصلی در افراد مبتلا به استئوآرتریت شود.
5. کمک به کنترل قند خون
اگر چه تحقیقات بیشتری لازم است اما یک مطالعه نشان می دهد گلیسین که یکی از فراوان ترین اسیدهای آمینه ژلاتین است، باعث تقویت کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 می شود.
6. حفظ استخوان های سالم
لیزین هم که در ژلاتین یافت می شود، به تقویت استخوان ها کمک می کند . این ماده به بدن در جذب کلسیم کمک می کند که برای حفظ استحکام و تراکم استخوان ها لازم است.
از آنجا که بدن نمی تواند لیزین تولید کند، ضروری است که مقدار کافی از این ماده از طریق رژیم غذایی دریافت شود. افزودن ژلاتین به یک رژیم غذایی سالم، روشی موثر است.
7. بهبود کیفیت خواب
ژلاتین به دلیل داشتن گلیسین فراوان می تواند باعث تقویت کیفیت خواب برخی افراد شود. چند قاشق غذاخوری ژلاتین می تواند حدود 3 گرم گلیسین فراهم کند.
8. کمک به کاهش وزن
ژلاتین در کم کردن وزن هم موثر است. به واقع این ماده به دلیل دارا بودن پروتیین و کالری کم می تواند به کاهش وزن کمک کند. پروتئین به افراد کمک می کند تا احساس سیری کنند و همین امر گرایش به غذا خوردن بیش از حد را کاهش می دهد.
ژلاتین همچنین می تواند نقش مهمی در کنترل هورمون های مرتبط با گرسنگی ایفا کند.
با این حال، ژلاتین اغلب در آبنبات ها و مارشمالوها با محتوای قند بالا یافت می شود که بهتر است منابع سالم و کم شکر ژلاتین را مصرف کرد.منبع:بهداشت نیوز