عوارض مصرف بیش از اندازه نمک
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸با استفاده کمتر از نمک پاش موجود در آشپزخانه، به طور قابل ملاحظه ای خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش داده و از اختلالاتی چون نفخ پیش گیری خواهید کرد. به طور کلی زمانی که صحبت از آن دسته از غذاهایی می شود که به مرور زمان مشکلاتی را متوجه سلامت فرد می کنند، بیش از هر چیز دیگری، به کالری، چربی و میزان شکر موجود در این غذاها توجه نشان داده می شود. اما چه مشکلی در این باره وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که توجه بیش از اندازه ای که این گونه ترکیبات به سمت خود جلب کرده اند سبب شده است تا از ماده ای که به مراتب خطرات بیشتر و جدی تری را متوجه سلامت مان می کند غافل شویم: یعنی نمک.
بنا به اطلاعات به دست رسیده از سازمان سلامت جهانی، میزان نمکی که یک فرد بالغ در طول روز جذب بدن خود می کند نباید از دو هزار و سیصد میلی گرم بیشتر شود. متأسفانه، اخبار و اطلاعات به دست رسیده حاکی از آن است که مردم آمریکا به طور معمول به این میزان پایبند نیستند و بیشتر آن ها تا صد و پنجاه درصد بیش از آن چه عنوان شده نمک در طول روز جذب می کنند. حال نکته ناراحت کننده تر این است که کشور های ایالات متحده آمریکا، هیچ کدام در میان بیست کشوری که بیشترین سرانه مصرف نمک را دارند قرار نمی گیرند و کشورهایی چون تایلند، چین، ژاپن و ... ، به مراتب مردم کشور شان نمک بیشتری در طول روز مصرف می کنند و از جمله بزرگ ترین مصرف کنندگان نمک در جهان به شمار می روند.
اما سؤالی که پیش می آید این است که مگر کمی نمک اضافی بر روی غذا چه مشکلی می تواند به وجود بیاورد و چگونه می تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد؟ در حقیقت، نمک مشکلات بسیاری را متوجه سلامت فرد می کند. جذب بیش از اندازه نمک توسط بدن فرد در طول روز، علاوه بر آن که فشار خون را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد، فرد را در معرض ابتلا به بیماری ها و اختلالات قلبی قرار می دهد، زنان باردار را با مشکلاتی مواجه کرده و سایر اختلالات و بیماری ها. متأسفانه بیشتر مردم از این مسئله آگاهی ندارند که نمک مصرفی در طول روز بسیار باید اندک باشد، چرا که یک قاشق چای خوری نمک حاوی تمامی میزان نمکی است که فرد در طول روز برای داشتن بدنی سالم به آن نیاز پیدا خواهد کرد. در این مقاله قصد داریم شما را با آن دسته از دلایلی آشنا کنیم که با استناد به آن ها می توان نمک را از رژیم غذایی به طور کلی کنار گذاشت. با سیارک همراه باشید.
افزایش فشار خون
نمک یکی از آن ترکیباتی است که به سرعت فشار خون را به حدی می رساند که به هیچ عنوان برای سلامت فرد مناسب نخواهد بود. تنها یک قاشق چای خوری نمک کافی است تا فشار خون به طور قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کند و همین مسئله است که در نهایت فرد را در معرض خطرات و اختلالات گوناگونی قرار می دهد که از آن جمله می توان به سکته مغزی و بیماری های قلبی اشاره کرد. بنا بر این، هر گاه که در غذای خود نمک می ریزید، باید این نکته را به خاطر داشته باشید که به سمت این گونه بیماری ها نزدیک تر می شوید.
سکته مغزی
همان گونه که در مورد قبلی درباره آن اطلاعاتی داده شد، افزایش فشار خون از عوامل مستقیم و بلافاصله جذب نمک و خوردن نمک است که در نهایت و در بلند مدت می تواند به بروز سکته مغزی منجر شود. در ایالات متحده آمریکا، سالانه چیزی حدود هفتصد و نود هزار نفر به واسطه حملات مغزی، از کنترل قسمت هایی از بدن خود عاجز می شوند و سکته مغزی، بیش از هر اختلال دیگری مسبب این اتفاق ناخوشایند است. به همین خاطر است که هیچ گاه برای متوقف کردن کلی استفاده از نمک دیر نیست.
بیماری های کلیوی
نمک، می تواند تأثیرات چشم گیر و جدی ای بر سلامت کلیه های انسان داشته باشد. زمانی که میزان نمک جذب شده در طول روز توسط فرد از آن چه به عنوان میزان کافی و سالم شناخته می شود فرا تر رود، کارکرد کلیه های به طور ویژه ای تحت تأثیر قرار گرفته و قابلیت دفع مواد مضر و سمی و تصفیه کردن آب جذب شده توسط فرد را تا حدود زیادی از دست می دهند. در نهایت همین مسئله است که در بلند مدت فرد را با مشکلات زیادی مواجه خواهد کرد. مصرف بیش از اندازه نمک می تواند در بلند مدت سلامت کلیه ها را به طور جدی تحت تأثیر قرار داده و به سکته مغزی منجر شود.
آسیب رسانی به عروق خونی
عروق خونی موجود در بدن انسان و کارکرد شان، تقریبا تمامی اعضا و اندام های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار داده و برای سلامت و کارکرد صحیح آن ها از اهیمت ویژه ای برخوردارند (از قلب انسان گرفته تا مغز که مهمترین اندام ها در بدن هستند). متأسفانه زمانی که افراد میزان نمک مصرفی در طول روز را افزایش می دهند، همراه با آن نمک جذب شده شان نیز افزایش پیدا می کند که این مسئله منجر به بالا رفتن قابل ملاحظه فشار خون شده که در نهایت سبب ضعیف شدن و ایجاد اختلال در کارکرد عروق خونی خواهد شد. این گونه اختلالات در نهایت خطر بروز حملات قلبی و سکته مغزی را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد.
سرطان معده
اگر از جمله افرادی هستید که خود را در معرض ابتلا به این بیماری خطرناک می یابید و از آن واهمه دارید، پیش از هر چیز دیگری بهتر است اقدام به توقف کلی جذب نمک به واسطه رژیم غذایی تان کنید. بنا به آمار و اطلاعات منتشر شده توسط سازمان سلامت جهانی، نمک از جمله مواد و ترکیباتی است که به طور قابل ملاحظه ای خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهد، با این حال، بنا به همین اطلاعات، امید این گونه افراد کاملا از دست رفته نیست و با توقف مصرف نمک و جذب نمک، می توان به مرور زمان از خطر شکل گیری سرطان معده تا حدود زیادی جلوگیری کرد.
زوال عقل
اگر از آن دسته افرادی هستید که به هیچ عنوان دوست نمی دارید کهولت سن و بالا رفتن سن سبب زوال عقل و بروز اختلالاتی در کارکرد صحیح آن شود، بهتر است هر چه سریع تر از اضافه کردن نمک به غذای خود خودداری کنید. محققان دانشگاه تورنتوی کانادا، پس از انجام تحقیقاتی به این نتیجه رسیده اند که ارتباط مستقیمی میان جذب نمک و کاهش مهارت های شناختی مربوط به مغز انسان وجود دارد. بنا بر این اگر دوست دارید در سال های طلایی پایان عمر خود از همان کارکرد ذهنی و هوشی برخوردار باشید که در بیست سالگی خود از آن بهره مند بوده اید، بهتر است هر چه سریع تر مصرف نمک را متوقف کنید، چرا که میزان نمک مورد نیاز برای بدن فرد توسط خوراکی های دیگر در طول روز تأمین خواهد شد و میزان نمک موجود در نمک بیش از اندازه است.
پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری
پره اکلامپسی اختلالی ترسناک و مخوف است که زنان باردار را تحت تأثیر قرار می دهد و بیش از هر چیز دیگری، افزایش فشار خون است که سبب بروز آن می شود. البته نا گفته نماند که علائم و نشانه های بروز این بیماری به گونه ای است که بعضا حتی زنانی که کاملا از لحاظ سلامت اوضاع خوبی دارند را هم می تواند تحت تأثیر قرار دهد، با این حال، زنان باردار با مصرف آن دسته از خوراکی هایی که حاوی مقادیر زیادی نمک است، خطر ابتلا به آن را به طور قابل ملاحظه ای افزایش داده و سلامت خود و فرزندشان را مورد تهدید جدی قرار می دهند. به همین خاطر است که بیش از هر چیز دیگری به زنان باردار توصیه می شود از خوردن این گونه خوراکی ها در طول دوران بارداری خودداری کنند (بیش از هر خوراکی دیگری نمک).
به وجود آوردن اختلال در کارکرد طبیعی داروهای مصرفی
اگر از آن دسته افرادی هستید که برای تنظیم فشار خون خود دارو مصرف می کنید، بهتر است هر چه سریع تر استفاده از نمک را به طور کلی متوقف کنید. زمانی که برای تنظیم فشار خون دارو مصرف می کنید، خوردن نمک و جذب نمک در نهایت سبب بروز اختلالاتی در این خصوص خواهد شد که منجر به شکل گیری اختلالات قلبی و یا اتفاق افتادن سکته مغزی می شود.
حملات قلبی
اگر می خواهید خطر قرار گرفتن در معرض حملات قلبی و بروز اختلالات قلبی را کاهش دهید، بهتر است به جای نمک از سایر ادویه ها و چاشنی های موجود برای طعم دار کردن غذای خود بهره بگیرید. مصرف بیش از اندازه نمک و جذب نمک می تواند سبب افزایش فشار خون، آسیب رسانی به عروق خونی و در نهایت افزایش خطر ابتلا به اختلالات قلبی شود. از سوی دیگر اما، زمانی که مصرف نمک را به طور کلی متوقف می کنید، در کوتاه ترین زمان ممکن شاهد نتایج آن خواهید بود و خطرات احتمالی ناشی از آن را به طور کلی از خود دور خواهید کرد.
نفخ شکم
اگر شکم بزرگی پیدا کرده اید، ممکن است بیش از هر چیز دیگری علت این مسئله مصرف نمک باشد. متخصصان تغذیه، نمک را به عنوان یکی از عوامل اصلی ای می شناسند که به خاطر مصرف اش فرد ممکن است دچار اختلال و نفخ شود. نفخ شکم، علاوه بر این که ظاهری ناخوشایند برای فرد به همراه خواهد آورد، احساس بسیار بدی برای این گونه افراد به همراه دارد، بنا بر این اگر قصد دارید اندامی متناسب داشته باشید، بهتر است هر چه سریع تر مصرف نمک در غذای تان را متوقف کنید.
چاقی بیش از اندازه
اگر می خواهید اندامی متناسب داشته باشید بهتر است مصرف نمک را به طور کلی متوقف کنید. تحقیقات انجام گرفته در دانشگاه هلینسکی حاکی از آن است که ارتباط مستقیمی میان مصرف بیش از اندازه نمک و چاقی وجود دارد، بنا بر این، به نظر این محققان، یکی از راهکار هایی که برای کاهش وزن مطرح شده است، کاهش و یا قطع کلی مصرف نمک است.
دیابت
دیابت و فشار خون بالا، دو مسئله ای هستند که ارتباط مستقیمی با یکدیگر پیدا می کنند و به همین خاطر است که تمامی افرادی که مرض دیابت در آن ها تشخیص داده شده است و برای کنترل اش دارو مصرف می کنند (یا انسولین تزریق می کنند) باید میزان جذب نمک شان را در طول روز، بیشتر از سایر افراد عادی مد نظر داشته باشند. هر دو اختلال یاد شده (دیابت و فشار خون بالا) می توانند در نهایت منجر به بروز اختلالات قلبی و نیز سکته مغزی شوند و به همین خاطر این گونه افراد باید میزان نمک بسیار اندکی در طول روز جذب کرده و از خوردن نمک خودداری کنند. علاوه بر این بهتر است این گونه افراد میزان نوشیدن آب و خوردن سبزیجات خود را افزایش دهند.
کاهش کلسیم
حتی اگر به باور خود میزان کلسیم جذب شده در طول روز برای سلامتی تان کافی است، به احتمال زیاد اشتباه می کنید و اگر میزان نمک جذب شده توسط شما در طول روز زیاد باشد، این احتمال به مراتب قدرت بیشتری پیدا می کند. متأسفانه علاوه بر تمامی آن چه تا کنون عنوان شده است، جذب بیش از اندازه نمک توانایی فرد برای جذب کلسیم را به طور جدی ای تحت تأثیر قرار می دهد و همین مسئله می تواند منجر به اختلالاتی در توانایی استخوان ها و درد گرفتن آن شود.
عدم توانایی فرد در دفع آب اضافی از بدن
البته عوامل متعددی هستند که می توانند در نهایت منجر به این اختلال شوند: از تغییرات هورمونی شکل گرفته در بدن افراد گرفته تا کاهش آب جذب شده توسط آن ها، با این حال، کمتر عاملی را می توان یافت که تأثیر آن به قوت مصرف بیش از اندازه نمک باشد. البته، خبر خوب برای این دسته از افراد آن است که همانند تمامی مواردی که تا کنون عنوان شده اند، کاهش و یا قطع کلی مصرف نمک می تواند در کوتاه ترین زمان ممکن خطر این گونه اختلالات را از افراد دور کند.
سندرم منیر
این اختلال مربوط به گوش داخلی می شود و با نشانه هایی از جمله کاهش شنوایی (و یا از دست دادن شنوایی به طور کلی) و سرگیجه شناخته می شود. متأسفانه افزایش و بالا رفتن فشار خون می تواند تأثیر مستقیمی بر شدت گرفتن این سندرم داشته باشد و همان گونه که تا کنون متوجه شده اید، مصرف بیش از اندازه نمک تأثیر بسزایی بر بالا رفتن فشار خون دارد و اگر این سندرم در شما تشخیص داده شده است، بهتر است هر چه سریع تر مصرف نمک را به طور کلی متوقف کنید.
پوکی استخوان
اگر فرد بخواهد از تأثیرات کهولت سن بر سلامتی اش تا حدود زیادی در امان بماند، پیش از هر چیز دیگری باید به رژیم غذایی خود توجه نشان داده و غذاها و خوراکی های مضر برای سلامتی اش را مصرف نکند. جذب بیش از اندازه نمک در طول روز، علاوه بر تمامی مواردی که تا کنون درباره شان توضیحاتی عنوان شد، سبب می شود استحکام معمول استخوان ها به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار بگیرد و احتمال ابتلا به پوکی استخوان افزایش پیدا کند. با این حال، پیش گرفتن یک رژیم غذایی مناسب و خوردن غذاها و خوراکی های سالم می تواند فرد را از بروز این گونه اختلالات مرتبط با استخوان تا حدود زیادی در امان دارد.
آسم
آن دسته از افرادی که از آسم و سایر اختلالات مرتبط با ریه رنج می برند، بهتر است هر چه سریع تر مصرف و جذب بیش از اندازه نمک شان را کاهش دهند. بنا به اطلاعات منتشر شده توسط محققان دانشکده سلامت بریتانیا، آن دسته از افرادی که از این گونه بیماری ها رنج می برند و جذب نمک شان را در طول روز کاهش می دهند، به مراتب کمتر از سایر افراد در معرض خس خس کردن گلو (و سایر ناراحتی های این چنینی) قرار می گیرند و علاوه بر این کمتر از سایرین در معرض خطر مرگ ناشی از این گونه بیماری های تنفسی قرار می گیرند.