آیورودا
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸
آيورودا يك واژه سانسكريت به معني” علم زندگي” و شايد يكي از قديمي ترين سيستمهاي درماني در دنيا باشد كه از بيش از ۵۰۰۰ سال قبل بطور سـنتي از استاد به شاگرد منتقل گردیده و ریشه آن در متون مقدس آریائی ها ی باستان می باشد. حدود ۳۰۰۰ سال قبل ( ۹۰۰ سال قبل از میلاد ) سه دانشمند بزرگ به نامهای Charaka ، Sushruta ، Vagbhata اصول آن را از منابعی که موجود بود، جمع آوری کردند . کتابهای بر جای مانده از آنان هنوز هم توسط دانشجویان ، اساتید و درمانگران این رشته مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از صاحبنظران ، سیستم آیورودا را بعنوان مادر تمامی روشهای شفابخشی در نظر می گیرند.
اولین سوال در ذهن یک پزشک آیورودا این نمی باشد که فرد مراجعه کننده دچار چه نوع بیماری شده ، بلکه این است که بیمار من دارای چه شخصیتی می باشد، خلقیات او ،توانایی ها و استعدادهای او چه می باشند و پس از تشخیص این مسائل تصمیم گیری درمانی را شروع می کند.آيورودا يك روش درماني قديمي هندي می باشد، فلسفه آیورودا (علم زندگی و عمر طولانی ) مشتمل بر يك سري معالجات شامل گياهان دارويي ، تغيير رژيم غذايي ، مراقبه ، رایحه درمانی ،ماسـاژ و حرکات يوگا براي نگهداري يا بازيابي سـلامتي می باشد. به گفته دانشمند بزرگ ” Charaka” : “پزشک در صورتی که با نور عشق وارد قلب بیمار نشود ، با تمام ماهری و خبره بودن نمی تواند اورا مداوا نماید.
آیورودا شامل هشت شاخه اصلی ( طب اطفال ،طب زنان و زایمان ،چشم پزشکی ، طب سالمندان ،گوش و حلق و بینی ، مسمومیت شناسی ، طب عمومی و جراحی)ماست . بسیاری از روشهای شفابخشی مدرن ( ماساژ ، رژیم درمانی ، گیاهان ، پولاریتی تراپی ، کینزیولوژی ، شیا تسو ، طب سوزنی ، طب فشاری ، سنگ درمانی ، رنگ درمانی ، مراقبه ) در اصل شاخه هایی از فلسفه آیورودا هستند.
آیورودا هنر هماهنگی موجود زنده با قوانین طبیعت می باشدو هدف آن حفظ سلامت در فرد سالم و شفا در فرد بیمار تعیین شده است . به اعتقاد آيورودا ،سلامتي نتيجه تعادل بين ذهن ، بدن و روح می باشد. به بیان بهتر ، سلامتی ، تعادل کامل بین سه انرژی اساسی بدن یا سه دوشا ( واتا _ پیتا_ کافا) و یک تعادل بین جسم _ ذهن _ روح (یا آگاهی) می باشد.
بر طبق آيورودا ، هرشخص دارای مقداري از ۵ عنصر اصلي عالم(خاك، آب ، آتش ، هوا ، اتر ) است و تركيب اين عناصر با يكديگر به سه نوع متابوليسم بدن يا سه نوع دوشا منجر مي گردد .دوشا ها انواع متابولیک بدن می باشند که هر کدام ساختار و طرح زمینه ای افراد از قبیل ساختاربدنی ، شخصیت، عکس العمل ها و تمایلات غذایی را بوجود آورده اند.نام اين دوشاها ، به عنوان واتا ، پيتا و كافا است . واتا شامـل اتر و هوا می باشدو با حـركات بدن مرتبط است ( انرژی حرکت یا کاتابولیک) . پيتا از آتش وآب است، و به سـوخت و سـاز بدن مربوط می شود که باعث اساس هضم و تغییر ماده به انرژی ( انرژی متابولیک ) می شود . كافا شامل خاك و آبمی باشد كه با ساختار بدن و ثبات و پايداري مرتبط می باشد.( انرژی ساختار ی و آنابولیک)
هرچند كه هر سه نوع دوشا در همه افراد موجود است ، اما ، در هر فرد خاص ، يكي از اين دوشاها غالب می شود .
دوشای واتا :کنترل تمامی حرکات بدن را بعهده دارد ( اتر + هوا )
دوشای پیتا : سوخت و ساز را کنترل می کند( آتش + آب)
دوشای کافا : مسئول کنترل ساختار بدن می باشد( آب+ خاک)
آشنایی با طبیعت افراد چه اهمیتی دارد ؟
· به شناخت عادتها و تمایلات که مستقیماً روی سلامتی اثر گذار هستند ، کمک می نماید.
· شناختن خود و طبیعت افراد، اساس زندگی می باشد.
· برای بدست آوردن تعادل در زندگی دانش کافی برای هر فرد را فراهم می نماید.
· به شناخت از دیگران و بهبود روابط ،کمک می نماید.
· به پیش بینی بیماری ها و مشکلات کمک کرده و راه درمان را در اختیار ما قرار می دهد.
هدف زندگی از دید آیورودا چه می باشد؟
بر اساس علم آیورودا زندگی ما یک هدف مشخص را دارا می باشد.هدف ، شناخت خالق ( آگاهی کیهانی) و درک ارتباط با وی می باشد که در تمام زندگی ما تاثیر گذاشته است .این هدف بزرگ با تعادل چهار جنبه اساسی زندگی حاصل می شود کهعبارتند از :
· دارما dharma : وظایف واعمال ما
· آرتا artha : موقعیتهای مادی وارزشها
· کاما kama : خواسته های مثبت
· موکشا moksha : رهایی روح
این چهار مورد Purusharthas می باشد که چهار هدف اصلی زندگی برای هر فرد است و اساس آنها سلامتی است .برای حفظ دارما و انجام مسئولیتهایمان باید سالم بمانیم تا به موفقیت کافی دستپیدا کنیم .برای داشتن خواسته های خلاق و مثبت ، احتیاج به ذهنی سالم و آگاه ، بدن سالم و ادراک سالم لازم است.(kama و desire گاهی اوقات به زندگی خانوادگی وتوالدو تناسل گفته می شود ، لکن در اصل معنی آن انرژی مثبت یا نیرویی می باشدکه هر گونه عمل خلاق را بوجود آورد) موکشا یا رهایی روح نشاندهنده تعادل بدن و ذهن و آگاهی ( روح ) می باشد.
طبق نظر آیورودا ، منشا همه موجودات از آگاهی کیهانی می باشد که شامل انرژی مذکر (purusha ) وانرژی مونث ( prakruti ) اشت و هر چیزی که در جهانموجود است در انسان نیز هست. انرژی مذکر نمایانگر طبیعت و هر سلول بدن دارای ذهن ، هوش ، آگاهیمی باشد که از آن طریق انتخاب مینماید. برای مثال هر سلول غذای خاص خودش را انتخاب می نماید
علت اصلی بوجود آمدن بیماری از دید آیورودا چه می باشد ؟
دوشا ها ازترکیب پنج عنصربوجود می آیند .دوشا ها اعمال روانی زیستی را کنترل می نمایندد . بنابراین در صورت تعادل سلامتی و نظم order))بوجود می آید و نامتعادل باشند،باعث بیماری می شود. (disorder )
اصل كلي آيورودا بر اين اساس می باشد كه بيماری بعلت عدم تعادل در يك يا چند دوشا رخ می دهد . عوامل متعددی بر تعادل دوشاها اثر می گذارند. از رژيم غذايي تا تغيير فصل ،استرس در كار يا خانواده ،تعادل دوشاها را بر هم زده كه نتيجه آن انباشتگي سموم در بدن و ذهنمی باشد . هنگامی كه علت بيماري مشخص شود ، تحت راهنمايي يك درمانگر آيورودا بازيابي تعادل و سم زدايي صورت می گیرد . یا زمانی که انرژي متعادل گردد ، سيستم دفاعي طبيعي بدن نيرومند شده و راحت تر با بيماري مبارزه می کند يا از بيمار شدن جلوگيري می نماید.
جلسات درمانی آیورودا به چه صورت است ؟
اولين ديدار با يك درمانگر آيورودا حدود ۴۵ تا ۹۰ دقيقه است . درمانگر يك سري سئوال از وی درباره خصوصيات فيزيكي ، احساسي ، ذهني ، مزاج و غذاهاي مورد علاقه همچنين درباره خصوصيات شخصيتي و سابقه خانوادگي می پرسد.
درمانگر نبض ، زبان، قلب و ريه فرد را چک می نمایدد . طبق آيورودا ، هر شخص سه نبض سطحي و سه نبض عمقي روي هر مچ دست خود دارد كه به ارگانهاي مختلف داخلي بدن مربوط می شود . با نبض خواني ، درمانگر عدم تعادلها را مشخص می نماید . اين نبض ها همجنين اطلاعاتي درباره سه دوشا را آشکار می کنند . رنگ و حساسيت قسمتهاي مختلف زبان ، بخوبي ظاهر فيزيكي فرد ، نشانه هايي را درباره سلامتي او عیان می نمایند . بعلاوه امکان دارد نمونه ادرار هم به آزمايشگاهارسال گردد .
بعد از تعيين نوع مزاج و عدم تعادلهای موجود ، درمانگر تركيبی از درمانهاي آيورودا را براي بیمار پیشنهاد می دهد كه شامل گياهان دارويي ، شيوه زندگي ، اصلاح رژيم غذايي ، مديتيشن ، يوگا ، تمرينات تنفسي و پاكسازي با دوش يا تنقيه می باشد.
بطور مثال اگر كافاي شما زياد باشد امکان دارد که سوخت وساز بدن شما كند باشد و با اضافه وزن روبرو باشید . در این حالت درمانگر آيورودا پيشنهاد يك سري تمرينات معمول و رژيم غذايي سبك را می دهد.
افراد نوع واتا معمولاَ خيلي لاغر و مستعد بيماري عصبي مثل استرس و بيخوابي می باشند . اگر شما از نوع واتا می باشید، يك درمانگر آيورودا ، برنامه منظم هميشگيبرای ساعات غذا خوردن ، خوابيدن و بيدار شدن شما را يك زمان مشخص تجویز می کند.
اگر شما از نوع پيتا باشید ، احتمالاَ از اندام خوبي برخوردار می باشید اما شايد دچار ترشرويي ، سوزش قلب ، بیماریهای پوستی و بواسير باشید . اگر پيتاي شما زياد باشد ، باید الكل و غذاهاي سرخ كردني را کنار بگذارید و از شرايط استرس زا پرهیز نمایید.
فاصله زماني بين جلسات آيورودا كاملاَ متفاوت می باشد . بسته به شرايط شما و تجويز درمانگر ، يكبار كه شما راهنمايي هاي درماني خود رادریافت کردید می توانید براساس همان برنامه پیگیری کنید.
آیا در مورد آیورودا تحقیقاتی موجود می باشد ؟
بله : افرادي كه تمرينات آيورودا مثل یوگا رادر برنامه خود قرار داده اند در معرض خطر كمتري براي فشار خون بالا ، كلسترول بالا و استرس( همه اينها زمینه بيماريهاي قلبي است) می باشند .
یوگا بطور مشخص براي دردهاي عضلاني موثر می باشد .همچنین روي داروهاي گياهي آيورودا تحقيقاتي براي درمان برخي ازبيماريها مثل حساسيت ها ، آرتروز ، پاركينسون و بيماريهاي گوارشي درحال انجام می باشد
تحقیقات ، تاثیرات آنتی اکسیدان برخی گیاهان آیورودا نظیر زردچوبه که در پیشگیری از بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان و نیز کمک به درمان دیابت را نشان داده است.
موارد احتیاطی که در مورد آیورودا پیشنهاد شده ؟
– اگر شما مبتلا به بیماریی خاص مثل بیماری قلبی یا دیابت می باشید،در کنار درمانهای معمول پزشکی از آیورودا هم استفاده نمایید.
– روشهای پاکسازی مثل تنقیه یا استفاده زیاداز ملین با احتیاط استفاده نمایید ،زیرا تعادل شیمیایی بدن را بهم می زند .
–قبل از استفاده از رژیم غذایی آیورودا با پزشک خود در باره رژیم غذایی خاص خود برای دیابت یا بیماری قلبی مشورت نمایید زیرا گاهی این رژیم ها ی غذایی با هم در تضاد هستند.
این پست را چگونه می‌بینید؟ برای شما مفید بود؟ لطفا با نوشتن کامنت در زیر ما را مطلع کنید. (سیارک)
