علت کبودی بدن بدون ضربه خوردن
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸بسیاری از افراد با اصابت ساده ی بدن با گوشه میز و یا هر سطح سخت دیگری، دچار کبودی های موضعی می شوند. اما این کبودی ها دقیقا به چه خاطر روی سطح پوست شکل می گیرند و علت اصلی این مسئله چیست؟ برای پاسخ به این سؤال نگاهی به صحبت های کری فیشر، پزشک خانواده شاغل در کلیو لند می اندازیم:
«اگر بخواهیم به طور دقیق مسئله را مورد بررسی قرار دهیم باید عنوان کنم که علت اصلی کبودی، جراحتی بسیار سطحی است که رگ های حامل جریان خون در بدن به آن دچار می شوند؛ رگ هایی که دقیقاً زیر سطح پوست قرار دارند. بنا بر این زمانی که جراحتی سطحی به این رگ ها وارد می شود، مقدار اندکی خون به بیرون از رگ ها راه پیدا می کند و کبودی های آبی، بنفش و یا مشکی رنگی که روی سطح پوست به وجود می آیند، همه به خاطر همین خون اندکی است که از رگ ها به بیرون راه پیدا می کند.».
البته این مسئله کاملاً عادی است و مسلماً اصابت شدید قسمتی از بدن با سطحی سخت، سبب ایجاد این گونه کبودی های خواهد شد، با این وجود هستند کسانی که حتی یک برخورد ساده با یک جسم سخت سبب ایجاد این گونه کبودی ها روی بدن شان می شود؛ نادرتر از این افراد کسانی هستند که بدون حتی همان برخورد ساده و سطحی هم این گونه کبودی ها را روی بدن خود مشاهده می کنند.
در این مقاله روی صحبت ما بیشتر با این گونه افراد است و قصد داریم اطلاعاتی جزئی تر در خصوص بروز این گونه کبودی ها در اختیار شما قرار داده و به این مسئله پی ببریم که علت اصلی پیدایش این گونه کبودی ها چیست و آیا راهکاری برای مقابله با شکل گیری این کبودی ها وجود دارد یا خیر؟ با سیارک همراه باشید.
استفاده از مکمل های دارویی
برخی از مکمل های دارویی، امکان شکل گیری کبودی های ناخواسته و بی دلیل بر روی سطح بدن را فراهم می کنند؛ از آن جمله اند: ویتامین ای، مکمل های حاوی امگا سه، جین سینگ و ... . به همین خاطر است که باید از مصرف خود سرانه این گونه مکمل ها خود داری کرد و پیش از اضافه کردن هر کدام از این ها به رژیم غذایی روزانه، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید؛ چرا که نه تنها این گونه مکمل ها ممکن است در کارکرد سایر دارو های احتمالی ای که مصرف می کنید، اختلال ایجاد کند، بلکه بسیاری از آن ها تأییدیه رسمی از اف دی ای را ندارند و ممکن است برخی از این مکمل ها دقیقا حاوی آن چیزی که به خاطر کمبودش مصرف می کنید، نباشد.
اختلالات پوستی که می توانند نشانه های بیماری هایی خطرناک تر باشند
مشکلات احتمالی ای که در این خصوص بانوان را تهدید می کند
البته این به نظر بانوان ممکن است کمی نا عادلانه بیاید، با این وجود حقیقت این است که بانوان بیشتر از مردان در معرض پدیدار شدن کبودی های ناخواسته بر سطح بدن قرار می گیرند. در حقیقت این تفاوت ریشه در پوست ضخیم تر آقایان نسبت به بانوان دارد؛ علاوه بر این، میزان کلاژن موجود در بدن آقایان بیشتر از بانوان است و همین مسئله باعث می شود تا رگ های حامل جریان خون، در بدن آقایان، استحکام بیشتری پیدا کرده و مقابل آسیب های بیرونی مقاوم تر باشند.
استروژن ها نیز (نام گروهی از هورمونهای جنسی زنانه است) نقش عمده ای در پیدایش کبودی های ناخواسته در بانوان ایفا می کنند. بنا به تحقیقات صورت گرفته در این خصوص، استروژن ها باعث می شوند تا دیواره های آسیب دیده رگ های حامل جریان خون، دیر تر از حالت عادی ترمیم شوند (زمانی که آسیب می بینند و پارگی های سطحی و کوچک در دیواره ها پدید می آید). علاوه بر این، استروژن می تواند نقش یک وازودیلاتور را نیز به خود بگیرد و رگ های حامل جریان خون را گشاد تر از حالت عادی کند؛ گشاد شدن این رگ ها، باعث می شود تا در صورت ایجاد پارگی در دیواره رگ ها، پیش از ترمیم دیواره ها، خون بیشتری به بیرون راه پیدا کرده و کبودی های شدید تری شکل بگیرد.
بالا رفتن سن
دکتر فیشر در این خصوص عنوان کرد: «زمانی که سن بالا تر می رود، پوست بدن نازک تر و آسیب پذیر تر می شود و همراه با این مسئله، دیوراه های رگ ها نیز آسیب پذیر تر می شوند». در حقیقت همین دو مسئله است که بیش از هر چیز دیگری در کبودی های نا خواسته و بی دلیل سطح پوست حائز اهمیت اند. اتفاق دیگری که به هنگام بالا رفتن سن و نازک تر شدن پوست بدن می افتد این است که میزان چربی و کلاژنی که پیش از این به طور گسترده ای در سطح پوست موجود بوده و از دیواره های رگ های حامل جریان خون در بدن محافظت می کردند، کاهش چشم گیری پیدا می کند و این دیواره ها آسیب پذیر تر می شوند. علاوه بر این این مسئله باعث می شود تا قابلیت کشش و ارتجاعی بودن دیواره های رگ ها نیز کاهش پیدا کرده و در برابر آسیب های بیرونی حساس تر باشند و ساده تر دچار پارگی شوند.
استفاده از دارو هایی که رقیق کننده خون هستند
اگر از دارو های رقیق کننده خون، به منظور درمان اختلالات پیش آمد کرده در ریتم ضربان قلب (کژآهنگی یا آریتمی) و یا از بین بردن لخته های خون شکل گرفته در بدن استفاده می کنید، به مرور ممکن است شاهد این کبودی های نا خواسته در سطح پوست خود باشید و این مسئله یکی از عوارض معمول به هنگام استفاده از چنین دارو هایی است. البته این تمام ماجرا نیست و ممکن است از دارو های دیگری نیز استفاده کنید که چنین اثری داشته باشند (رقیق کنندگی خون)، بدون این که از این مسئله آگاهی داشته باشید؛ دارو هایی چون ایبوپروفن و آسپیرین، از جمله داروهایی هستند که خون را رقیق می کنند.
اختلالات مربوط به خون
هموفیلی و فون ویلبراند (شایع ترین اختلال انعقاد خون که به طور ارثی و ژنتیکی به فرد منتقل می شود) دو اختلالی هستند که مربوط به چگونگی خون بدن می باشند و ارتباط مستقیمی با شکل گیری کبودی های نا خواسته بر سطح بدن دارند. هموفیلی یک اختلال بسیار نادر است که قابلیت شکل گیری لخته های خون و انعقاد خون را مختل می کند؛ زمانی که فرد به این بیماری دچار می شود، به واسطه یک زخم سطحی، برای مدتی طولانی و به شدت خونریزی خواهد داشت و امکان بهبود زخم به واسطه عدم توانایی خون در ایجاد لخته های خونی و انعقاد، به شدت کاهش پیدا ی کند. فون ویلبراند نیز نوعی عدم توانایی در لخته سازی و انعقاد خون به طور عادی است و در مقایسه با هموفیلی کمی در میان افراد شایع تر است و نیز به مراتب خطرات کمتری را در مقایسه با هموفیلی متوجه فرد می کند. از جمله علائم و نشانه های بیماری فون ویلبراند به این موارد می توان اشاره کرد: خون ریزی شدید لثه به هنگام جراحی توسط دندان پزشک، خون ریزی های شدید و بلند مدت از بینی، وجود لکه های خونی در مدفوع و ادرار و در نهایت قاعدگی های شدید و آزار دهنده در زنان. این دو اختلال و خونریزی های ناشی از آن ها نیز در نهایت می توانند سبب بروز کبودی های نا خواسته بر سطح بدن شوند.
استفاده از دارو های ضد افسردگی
پیش از آن که توضیح جزئی تری در خصوص این دارو ها و اثرات آن عنوان شود، ذکر این نکته حائز اهمیت است که هر اختلال و مسئله ای که از لخته سازی عادی در خون جلوگیری کند (چرا که همین لخته سازی است که آسیب های وارد شده به دیواره های رگ ها و پارگی های احتمالی را ترمیم می کند) در نهایت سبب شکل گیری کبودی های نا خواسته بر سطح بدن خواهد شد. دارو های ضد افسردگی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و شناخته شده ترین این دارو ها، یعنی فلوکسیتین، سرترالین و سیتالوپرام، اختلالاتی در کارکرد طبیعی پلاکت های موجود در جریان خون به وجود می آورند؛ پلاکت ها نقش بسزا و بسیار مهمی در لخته سازی و انعقاد خون دارند و در صورتی که وظایف خود را به درستی انجام ندهند، در فرایند لخته سازی و انعقاد خون اختلالاتی رخ خواهد داد.
کمبود ویتامین های لازم برای بدن
کمبود ویتامین های سی و کا، می تواند در نهایت سبب شکل گیری کبودی های ناخواسته بر سطح بدن شود، البته در صورتی که در یک کشور توسعه یافته زندگی کرده و از لحاظ اقتصادی و رفاهی در شرایط معمولی به سر برده و به غذاهای سالم و ضروری برای ادامه فرایند های حیاتی بدن دسترسی داشته باشید، معمولا در معرض این گونه کمبود ها قرار نخواهید گرفت. دکتر فیشر در این خصوص عنوان کرد که کبودی هایی که به واسطه کمبود این ویتامین ها بر سطح بدن شکل می گیرند، بیشتر در میان افرادی مشاهده شده است که در کشور های فقیر نشین زندگی می کنند.
چگونه کبودی های روی سطح بدن را از بین ببریم
خبر بدی برای افرادی که از این گونه کبودی ها رنج می برند وجود دارد مبنی بر این که حداقل به زمانی دو هفته ای نیاز است تا کبودی ایجاد شده به طور کامل بهبود پیدا کند و تقریبا می توان گفت که راهکاری برای از بین بردن سریع تر این گونه کبودی ها وجود ندارد و کار چندانی در این خصوص نمی توان انجام داد. دکتر فیشر در این خصوص عنوان کرد: «زمانی که بدن فرد اقدام به جذب خونی می کند که از دیواره های آسیب دیده رگ های حامل جریان خون به بیرون راه پیدا کرده است، از چند مرحله مختلف عبور می کند که در نهایت سبب ایجاد کبودی می شود. کبودی هایی که آبی/ مشکی/ و یا بنفش رنگ هستند و ورم و آماسی که روی سطح بدن فرد شکل گرفته است، پس از چند روز به رنگی متمایل به سبز یا زرد تغییر رنگ خواهد داد. زمانی که چیزی نمانده تا این گونه کبودی ها بهبودی کامل پیدا کنند نیز در نهایت رنگ آن به قهوه ای روشن تغییر پیدا می کند.». البته چند راهکار وجود دارد که در بهبود سریع تر این گونه کبودی ها می تواند نقش مؤثری داشته باشد. اگر علت اصلی شکل گیری کبودی بر سطح بدن، اصابت قسمتی به خصوص از بدن با جسمی سخت است، توصیه می شود به محض این که این اتفاق روی داد (اصابت بدن با جسم سخت)، یک کمپرس آب یخ تهیه کرده و روی سطحی از بدن که دچار آسیب شده است قرار دهید. در روز های آتی نیز در برهه های زمانی کوتاه و ده دقیقه ای، این کار را در طول روز، یکی دو بار انجام دهید. این مسئله باعث می شود تا رگ های حامل جریان خون منقبض شوند و از انتشار رنگ بنفشی که کبودی ها به طور معمول ایجاد می کنند، تا حدودی جلوگیری می شود. ترجمه itrans.ir
در سیارک بخوانیم: