تأثیر عادت رفتاری منفی بر سلامت

بهتر است پیش از هر چیز، تعریف دقیق و درستی از این گونه عادت رفتاری منفی در اختیارتان قرار دهیم: عادت رفتاری منفی که به بدن فرد مرتبط می شوند، با نام اختصاری  BFRB، بی اف آر بی شناخته می شود و به طور کلی به تمایل فرد برای رفتار تکراری  در قسمتی از بدن است، به گونه ای که سلامت او را به خطر می اندازد. کشیدن مو ، گاز گرفتن لب و جویدن ناخن ، از جمله این عادت رفتاری منفی هستند.

اما نکته ای که در این مورد وجود دارد و افراد به طور معمول از توجه به آن غافل می مانند، این است که از زیان هایی که این گونه عادت می توانند متوجه فرد کنند، بی خبرند و تنها آن ها را به عنوان عادتی بد تلقی می کنند، حال آن که به مرور زمان، این گونه رفتارها می توانند به طور جدی ای زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. خوشبختانه اما در بیشتر موارد با توسلبه راهکارهایی می توان از این گونه عادت رهایی یافت و اقدام به درمان فرد کرد.
کشیدن مو، یا جویدن ناخن و سایر کارهای این چنینی از جمله  عادت رفتاری منفی  هستند که بعضا در میان افراد مشاهده می شود و به مرور زمان سلامت فرد را به خطر می اندازند. خوشبختانه راهکارهایی برای رهایی ازاین گونه عادت رفتاری منفی وجود دارد با سیارک همراه باشید تا اطلاعات دقیقتری در این باره در اختیارتان قرار دهیم.

نشانه های ظاهری فردی که از این گونه عادت رفتاری منفی استفاده می کند چیست؟

بنا به اطلاعات منتشر شده توسط مرکز تحقیقاتی تی ال سی، که تنها به منظور بررسی این گونه عادت راه اندازی شده است، عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن فرد، به چند دسته تقسیم می شوند و شما هم، بسته به نوع عادتی که به آن دچار شده اید، ممکن است در یکی از این چند گروه جای بگیرید: (البته این گروه بندی مربوط به شایع ترین عادت رفتاری منفی است) کشیدن قسمتی از موهای سر یا موهای سایر قسمت های بدن (که از آن با نام اختلال تریکوتیلومانیا یا کندن مو یاد می شود)، کشیدن قسمتی از پوست بدن (که از آن با نام اختلال کندن پوست یا اکسکورییشن یاد می شود)، و در نهایت عادت جویدن ناخن که از آن با نام اختلال آنیوفلاژی هم یاد می شود.

البته علاوه بر این اختلالات، تعدادی عادت رفتاری مضر دیگر هم وجود دارند که به مراتب کمتر از سه گروه یاد شده در افراد مشاهده می شوند: گاز گرفتن بخش داخلی لب، کندن زخم روی بدن، و گاز گرفتن آرام زبان از جمله اختلالاتی هستند که کمتر در افراد مشاهده می شوند.

به طور کلی، اگر رفتار شما سبب شود آسیبی متوجه پوست، مو یا بافت های بدنتان شود، در این صورت رفتار شما در میان عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن قرار می گیرد

البته شاید شما هم به این مسئله بیندیشید که تا کنون تعداد نسبتا زیادی از افرادی را دیده اید که اقدام به جویدن ناخن یا کشیدن پوست خود می کنند، و به همین خاطر فکر کنید که این گونه عادت رفتاری منفی، قاعدتا چندان هم نباید مضر باشند، با این حال، تحقیقات انجام گرفته در این باره حاکی از آن بوده است که این گونه عادت رفتاری منفی، زمانی که به طور مکرر و روزانه توسط فرد انجام شوند، در نهایت ممکن است عواقب جبران ناپذیری برایش داشته باشند.

دکتر نانسی کئوتن، استاد روانشناسی دانشکده پزشکی هاروارد، در مصاحبه ای با یو اس نیوز، در این باره عنوان کرد: «اگر بخواهیم واقع بینانه قضیه را مد نظر قرار دهیم، باید عنوان کنیم که تقریبا همگی ما هر به چندی اقدام به جویدن ناخن یا کشیدن پوست یا موی خود می کنیم، چه خود به این مسئله معترف باشیم چه نه، با این حال، کسانی هستند که اوضاعشان وخیمتر از افراد عادی است و به واسطه تکرار این عادت رفتاری منفی، به پوست یا موی خود آسیب می رسانند و معمولا این گونه افراد هستند که کارشان به دوا و درمان کشیده می شود.

برای نمونه، سازمان تحقیقاتی تی ال سی، در گزارشی در این مورد عنوان کرده بود که آن دسته از افرادی که به اختلال کندن یا کشیدن پوست دچار هستند، ممکن است تا جایی در این امر پیش رفته و پوست بدن خود را خراش دهند که به مرور رنگ پوست تغییر کرده و بافت های بدن دچار آسیب دیدگی شدید شود. حتی بعضا مشاهده شده که برخی افراد تا لایه های عمیقتری پیش رفته و به ماهیچه های بدن رسیده اند، که این کار در نهایت می تواند سبب بروز عفونت های خطرناکی در ماهیچه ها شود.

این در حالی است که تقریبا تمامی گروه های دیگر این افراد هم به مرور زمان آسیب هایی را متوجه خود می کنند: جویدن قسمت داخلی گونه ها، به مرور زمان سبب زخم شدن یا ورم کردن این قسمت ها می شود، کشیدن و کندن موی سر هم به مرور سبب شکل گیری طاسی های موضعی بر روی سر فرد می شود و راجع به کشیدن و کندن پوست هم که توضیح داده شد.مسئله دیگری که نشان می دهد شما به این گونه رفتارها عادت پیدا کرده اید، این است که برای کنار گذاشتن آن  تلاش کرده  باشید، اما تلاشتان بی نتیجه باشد

همه ما، خواه نا خواه بعضی وقت ها اقدام به کشیدن یکی دو تار مو می کنیم، و یا آن که قسمتی از ناخنمان را می جویم و این گونه مسائل بعضا اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. اما یکی دیگر از تفاوت های افرادی که به عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن دچار شده اند با دیگران در این مسئله است که آن ها اگر هم برای ترک و کنار گذاشتن این گونه عادت رفتاری منفی تلاشی کرده باشند، قادر به دست یابی به هدف خود نبوده اند.

دکتر کئوتن در این باره عنوان کرد: «بیشتر افرادی که از این گونه عادت رفتاری منفی رنج می برند و برای درمان نزد من آمده اند، بارها برای کنار گذاشتن این گونه عادت خود تلاش کرده اند؛ تلاشی که بی نتیجه مانده است. در حقیقت ترک این گونه رفتارها برای افرادی که به آن ها دچار شده اند، همانند کنار گذاشتن یک کار روزمره و عادی، سبب بروز اختلالاتی در کارکرد عادیشان می شود.

برای کنار گذاشتن  آن تلاش کرده اید

در حال حاضر، برخی از عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن، مانند کشیدن مو یا پوست بدن، در شمار اختلالات روحی روانی جای گرفته اند و دسته بندی شده اند. به این معنا که تکرار شدن این عادت رفتاری منفی و درگیری بیش از اندازه فرد با آن ها، به مرور زمان اثرات مخربی بر زندگی و روح و روانش خواهد گذاشت. البته این نکته را باید به خاطر داشته باشیم که در این دسته بندی، این گونه عادت رفتاری منفی جایگاه نسبتا مجزایی از اختلالات دیگری چون وسواس پاکیزگی و سایر مسائل این چنینی دارند.

در نهایت، اگر می خواهید بدانید که این گونه عادت رفتاری منفی سلامت شما را تهدید می کند یا خیر، بهتر است به این مسئله فکر کنید که تا کنون چند بار به خود گفته اید که دیگر ناخن دستتان را نمی جوید، یا این که دیگر موی سرتان را نمی کشید؛ حال اگر پس از این قول و قراری که با خود گذاشته اید، دوباره این کارها را تکرار کرده باشید، به احتمال بسیار زیاد این گونه عادت به شکل مزمنی در شما شکل گرفته اند و بعدها اثرات مخربی خواهند گذاشت.

اگر عادت رفتاری روابط شخصی (و یا ارتباط با همکاران در محیط کاری) شما را تحت تأثیر قرار بدهد، به احتمال زیاد، عادت رفتاری مربوط به بدن و مزمن است

یکی دیگر از ویژگی ها و خصیصه های بارز این گونه عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن این است که زندگی فرد را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده و انجام کارهای روزمره برایش دشوارتر از قبل می شود. تارا بریس، دارای مدرک دکترای روانپزشکی در این باره در مقاله ای نوشت: «عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن (بی اف آر بی) زمانی بدل به اختلال جدی تری می شوند که حالت روحی روانی فرد را تحت تأثیر قرار داده و روابط کاری، زندگی شخصی، ارتباط با اعضای خانواده و به طور کلی کیفیت زندگیش را دستخوش تغییرات منفی کند.

در حقیقت همین اختلال در حالت روحی روانی فرد و تحت تأثیر قرار گرفتن آن است که عادت رفتاری منفی مربوط به بدن را، متفاوت از سایر عادت معمول (و بی ضرر) می کند. زمانی که عزیزان و دوستان فردی که به این گونه رفتارها دچار شده است، در کنار او هستند و نمی توانند این مسئله را درک کنند که به چه علتی شخص در حال آسیب رساندن به خودش است، رابطه شان با او تحت تأثیر قرار می گیرد. علاوه بر این، اگر فرد نتواند این گونه عادت رفتاری منفی را به هنگام ساعات کاری خود کنار بگذارد، به مرور زمان برایش دردسر ساز خواهد شد.

ممکن است کار به جایی برسد که فرد برای پنهان کردن اثراتی که این گونه عادت بر روی بدنش به جا گذاشته اند، پوشش خود را تغییر دهد یا آن که برخی از کارهایی که قرار بوده انجام دهد را، به تعویق بیندازد

محققان سازمان تحقیقاتی اف ال سی، یکی دیگر از نشانه های مزمن شدن این گونه عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن را این مسئله عنوان کرده اند که زندگی فرد تا حدی تحت تأثیرشان قرار بگیرد که برای پنهان کردن نشانه های به جا مانده از عادت رفتاری منفیش، اقدام به انجام کارهای مختلفی بکند؛ به این معنا که به طور مثال فرد اقدام به پوشیدن پیراهن آستین بلند کند تا آثار به جا مانده بر روی بازوهای خود را از دید دیگران مخفی کند، و یا این که تنها به این منظور کلاه بر سر بگذارد که موهای کنده شده از سرش را دیگران نبینند. حتی این گونه کارها ممکن است تا اندازه ای پیش رود که فرد به طور کلی از بیرون رفتن از خانه خودداری کند تا مبادا دیگران نشانه های رفتارهایش را مشاهده کرده و او را قضاوت کنند.

بنا بر این، در صورتی که این گونه عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن، تا اندازه ای مزمن شده باشند که روند روزمره زندگی شما را دچار اختلال کرده باشند، بهتر است هر چه سریعتر نظر یک مشاور و متخصص با تجربه را جویا شده و از او درخواست کمک کنید.

افرادی که دچار به عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن شده اند، به طور معمول به خاطر شرایطی که تحمل می کنند احساس سرافکندگی و ناامیدی دارند

یکی دیگر از نشانه های شایع مزمن شدن عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن در فرد این است که سلامت روحی روانی او تحت تأثیر قرار گیرد. در حقیقت این هم نشانه دیگری برای این است که عادت رفتاری به ظاهر «بی ضرر» فرد، بیش از آن چه خود او فکر می کند زندگی و سلامتش را تحت تأثیر قرار داده است.

محققان سازمان تحقیقاتی تی ال سی در این باره در مقاله ای عنوان کردند: «برای بسیاری از افرادی که به این گونه عادت دچار شده اند، احساس سر افکندگی ناشی از رفتارشان به مرور زمان سبب می شود به انزوا کشیده شده و از لحاظ روحی و روانی مشکلات جدی تری پیدا کنند. در حقیقت همین کشیده شدن به انزوا در نهایت می تواند زمینه ساز شکل گیری اختلالات روحی روانی دیگری در فرد شود: اختلالاتی چون اضطراب و نگرانی و حتی افسردگی.

بنا بر این در صورتی که به چنین رفتارهایی عادت پیدا کرده اید، بهتر است این بار با دقت بیشتری به حالت روحی خود به هنگام انجام دادن آن ها دقت کنید و اگر این گونه به نظرتان رسید که به خاطر انجام آن عادت رفتاری به خصوص، احساس بدی نسبت به خود پیدا می کنید، در این صورت این می تواند خود گواهی بر آن باشد که عادت رفتاری در شما مزمن شده و سلامت روحی روانیتان را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

درمان یا ترک عادت رفتاری منفی مرتبط با بدن، امکان پذیر است، با این حال، نمی توان یک شیوه درمانی به خصوص برای همه افراد پیشنهاد کرد

محققان سازمان تحقیقاتی تی ال سی در مقاله ای در این باره عنوان کردند که با وجود آن که هنوز درمان قطعی و مشخصی که بتواند تمامی افراد دچار به این گونه عادت را رهایی بخشد، قابل دسترسی نیست، تحقیقات در مورد این گونه عادت رفتاری منفی با جدیت در حال انجام است و در آینده ای نه چندان دور، درمان های مؤثری برای آن عنوان خواهند شد.البته در حال حاضر متخصصان راهکارهایی را ارائه داده اند که با توسلبه آن ها می توان تا حدودی از شدت تأثیر این گونه عادت رفتاری منفی تا حدود زیادی کاست: برای مثال تمرین ها و فعالیت های مربوط به مدیتیشن یا درمان های رفتاری شناختی از جمله این راهکارها هستند.

آنجلا هارتلین، یکی از افرادی است که از این گونه عادت رفتاری منفی رنج می برد. او در مصاحبه ای با یو اس نیوز عنوان کرد: «مطمئنا درمان و رهایی از این گونه عادت امکان پذیر است، اما پیش از هر چیز باید خودتان را همانگونه که هستید بپذیرید و برای بهبود شرایط خود تلاش بیشتری بکنید. اگر خودتان را دوست داشته باشید، هر چیزی امکان پذیر خواهد شد.