«آرتریت» به معنی التهاب مفصل میباشد. این اصطلاح اشاره به گروهی از بیماریها دارد که سبب درد، تورم، سفتی و از دست دادن حرکت در مفاصل میشود. علاوه بر این معمولا آرتریت برای بیان بیش از 100 بیماری روماتیسمی استفاده میشود که علاوه بر اثر روی مفاصل، سبب درد، تورم، و سفتی در دیگر ساختارهای پشتیبان بدن از جمله ماهیچهها، تاندونها، رباطها و استخوان نیز میشود. امکان دارد برخی از بیماریهای روماتیسمی، قسمتهای دیگر بدن از جمله ارگانهای مختلف داخلی را تحت تاثیر قرار دهند. آرتریت نوجوانی (JA) اصطلاحی است که اغلب برای توصیف آرتریت کودکان استفاده میشود. احتمال مبتلا شدن به هر نوع آرتریتی در کودکان وجود دارد، اما رایجترین نوع آرتریتها که در کودکان رخ میدهد آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانی است.
هم آرتریتهای ایدیوپاتیک نوجوانی (JIA) و هم آرتریت روماتوئید نوجوانی هر دو سیستمهای طبقهبندی برای آرتریتهای مزمن در کودکان هستند. سیستم طبقهبندی آرتریتهای روماتوئید نوجوانان دههها پیش مطرح شده و سه زیرگروه متفاوت دارد: چند مفصلی، پاسی ارتیکولار و systemic-onset. اخیرا متخصصان روماتولوژی اطفال در سراسر جهان، سیستم طقهبندی آرتریت ایدیوپاتیک جوانان را مطرح کرده اند که حاوی سه نوع آرتریت مزمن است که کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. این سیستم طبقهبندی سه زیرگروه آرتریت روماتوئید نوجوانی را نیز مشخص کرده است. آمار شیوع آرتریت نوجوانی متفاوت است اما با توجه به گزارش 2008 موسسه ملی آمار آرتریت حدود 294000 کودک بین 0 تا 17 ساله، به آرتریت یا دیگر حالات روماتیسمی مبتلا هستند. (سیارک)
این پست را چگونه میبینید؟ برای شما مفید بود؟ لطفا با نوشتن کامنت در زیر ما را مطلع کنید.
کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی چگونه درمان می شوند
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸
اهداف اصلی درمان، حفظ سطح بالای عملکرد فیزیکی و اجتماعی و حفظ کیفیت خوب زندگی است. جهت دستیابی به این اهداف، پزشکان درمانهایی را جهت کاهش تورم، حفظ حرکت کامل در مفاصل آسیب دیده، تسکین درد توصیه کرده و عوارض جانبی درمان را شناسایی و پیشگیری می نمایند. بیشتر کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی برای درمان آرتریت نیازمند ترکیبی از داروها و درمانهای غیردارویی هستند تا به اهداف درمانی مورد نظر دست یابند. در ادامه برخی از درمانهای مرسوم اورده شده است.آرتریت نوجوانی چیست؟
درمانهای دارویی [1] داروهای ضد التهاب غیر استروئيدی (NSAIDها). آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و ناپروکسن سدیم نمونههایی از NSAIDها هستند. اغلب اولین نوع داروی مورد استفاده هستند. تمامی NSAIDها، بطور مشابه با بلاک کردن موادی بنام پروستاگلاندین به تسکین التهاب و درد کمک می کنند. با این حال، هر NSAID ماده شیمیایی متفاوتی است و اثر نسبتا متفاوتی روی بدن خواهد داشت. برخی از NSAIDها در دسترس هستند اما برخی دیگر، از جمله مهارکننده COX-2 تنها با نسخه پزشک قابل دستیابی هستند. تمامی NSAIDها عوارض جانبی قابل توجهی دارند، به طوری که قبل از مصرف هرکدام از این داروها باید با پزشک خود مشورت نمایید.[2] به دلایل ناشناخته، به نظر می رسد برخی از کودکان به NSAIDها واکنش بهتری می دهند. پزشک بایستی بر هر کودکی که NSAID را به طور مرتب مصرف می کند نظارت داشته باشد تا علائم آرتریت نوجوانی را تا آنجایی که ممکن است و به اندازه مناسب کنترل نماید.
داروهای ضد روماتیسمی و اصلاح کننده بیماری (DMARDها). در صورتی که NSAIDها علائم آرتریت نوجوانی را از بین نبرند، پزشک ممکن است این نوع از دارو را تجویز نماید. DMARD ها سرعت پیشرفت آرتریت نوجوانی را کاهش می دهند اما از آنجایی که ممکن است رفع نشانه های آن هفته ها یا ماه ها طول بکشد اغلب از یک NSAID استفاده می شود. گرچه بسیاری از انواع مختلف DMARDها در دسترس هستند، اما پزشکان اغلب جهت استفاده از DMARD نوع خاص، برای کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی از متوترکسات استفاده مینمایند. محققان دریافته اند که متوترکسات بی خطر بوده و روی برخی از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی که علائم بیماری شان با دیگر داروها رفع نمی گردد، موثر خواهد بود. از آنجایی که متوترکسات در دوزهای کم، برای از بین بردن علائم آرتریت مورد نیاز است، عوارض جانبی بالقوه خطرناک به ندرت آشکار می شود. خطرناکترین عارضه، آسیب کبدی است اما می توان آن را هم با تستهای غربالگری منظم خون و مراجعه به پزشک پیشگیری کرد. نظارت دقیق بر عوارض جانبی افراد استفاده کننده از متوترکسات مهم می باشد. در صورت اطلاع سریع از عوارض جانبی شدید، پزشک می تواند دوز را کاهش داده و عوارض جانبی را از بین ببرد.
کورتیکواستروئیدها. در کودکان مبتلا به آرتریت بسیار شدید نوجوانان، جهت جلوگیری از علائم جدی مانند عفونت کیسه اطراف قلب (پریکاردیت) نیاز به داروهای قوی تری میباشد. کورتیکواستروئیدهایی از جمله پردنیزولون می توانند برای کنترل علایم شدید استفاده شوند. این دارو می تواند به صورت داخل وریدی (به طور مستقیم به داخل ورید) و یا از راه دهانی استفاده گردد. کورتیکواستروئیدها می توانند مانع از رشد نرمال کودک شده و عوارض جانبی دیگر مانند گردی صورت، استخوان ضعیف و افزایش حساسیت به عفونت گردند. هنگامی که داروی آرتریت علائم شدید را کنترل نماید، دکتر دوز را به تدریج کاهش داده و در نهایت آن را کاملا متوقف خواهد کرد. از آنجایی که توقف ناگهانی استفاده از کورتیکواستروئیدها می تواند خطرناک باشد، بنابراین دقت در دستورالعمل های پزشک در مورد چگونگی مصرف و یا کاهش دوز بسیار مهم می باشد. در مورد التهاب در یک یا در چند مفصل، تزریق ترکیب کورتیکواستروئید در مفصل یا مفاصل مبتلا می تواند اغلب بدون عوارض جانبی سیستمیک حاصل از داروهای خوراکی یا داخل وریدی باشد.(سیارک) عوامل بیولوژیک. کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانان که از دیگر داروها تسکین کمی می یابند، ممکن است از طبقه های جدیدتر دارویی که تعدیل کننده پاسخ بیولوژیک یا عوامل بیولوژیک نامیده می شود استفاده کنند. مهار کننده فاکتور نکروز تومور (TNF) از طریق مسدود کردن فعالیت TNF، پروتئین طبیعی در بدن را که به عوامل ایجاد التهاب کمک می کند، مهار می نماید. دیگر عوامل بیولوژیک، سایر پروتئینهای التهابی مانند سلولهای انترلوکین- 1 یا سلولهای التهابی که سلولهای T نامیده می شوند را بلاک می نماید. عوامل بیولوژیکی مختلف برای انواع مختلف بیماری می تواند موثرتر باشد. درمان بدون دارو
فیزیوتراپی. برنامه ورزشی منظم که بخش مهمی از طرح درمان کودک است. می تواند به حفظ و نگهداری عضلات و بهبود دامنه حرکت مفاصل کمک کند. فیزیاتریست (متخصص توانبخشی) و یا تراپیست فیزیکی می تواند برای فرد مبتلا به آرتریت نوجوانان، برنامه ورزشی مناسب را طرح ریزی کند. همچنین این متخصص با استفاده از آتل و دستگاه های دیگر برای کمک به نگهداری استخوان و رشد مفصل میتواند توصیه هایی داشته باشد. تراپی های مکمل و جایگزین. بسیاری از بزرگسالان برای درمان آرتریت، به دنبال راه های جایگزین از جمله رژیم های غذایی خاص، مکمل، طب سوزنی، ماساژ، یا حتی جواهرات مغناطیسی و تشکها هستند. محققان نشان می دهند که تعداد کودکان استفاده کننده از درمان های جایگزین و مکمل نیز در حال افزایش می باشد. گرچه تحقیقات کمی در پشتیبانی از درمان های جایگزین برای درمان آرتریت وجود دارد اما به نظر می رسد برخی از افراد از آنها استفاده می کنند. اگر پزشک یک کودک احساس کند که این روش با ارزش بوده و مضر نیست می تواند در طرح درمانی اش از آن بهره گیرد. با این حال غفلت نکردن از مراقبت های بهداشتی منظم و درمان علائم جدید مهم می باشد.(سیارک)
[1] تمامی داروها می توانند عوارض جانبی باشند. برخی داروها و عوارض جانبی در این مطلب ذکر خواهند شد. برخی از عوارض جانبی ممکن است شدیدتر از دیگران باشند. شما بایستی بستههای همراه داروها را بخوانید و هر سوالی که درباره عوارض جانبی احتمالی داروها وجود داشت از ارائه دهنده یا داروساز خود بپرسید.
[2] هشدار: عوارض جانبی NSAIDها شامل مشکلات معده، خارش پوست، فشار خون بالا، حفظ آب و مشکلات کبد، کلیه و قلب می باشد. در طول مدتی که فرد از NSAIDها استفاده می کند، به احتمال زیاد عوارض جانبی اش را به صورت خفیف یا جدی دریافت کند. بسیاری از داروهای دیگر زمانی که بیمار تحت درمان با NSAIDها است، استفاده نمی شود، چرا که NSAIDها نحوه استفاده یا زدودن داروهای دیگر توسط بدن را تغییر می دهد. خود قبل از استفاده از NSAIDها با مراقب بهداشتی یا داروساز مشورت کنید. بایستی NSAIDها تنها برای کوتاهترین زمان ممکن استفاده گردند. (سیارک)
آرتریت نوجوانی تمامی اعضای خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد. تمامی آنها بایستی با چالش های ویژه با این بیماری مقابله نمایند. آرتریت نوجوانی می تواند در فعالیت های اجتماعی و مدرسه کودک تاثیر گذاشته و فعالیت های مربوط به مدرسه اش را مشکل تر سازد. اعضای خانواده می توانند جهت کمک فیزیکی و روحی به کودک کارهایی را انجام دهند.
• بهترین مراقبت ممکن. اطمینان حاصل کنید که کودک مراقبت دارویی مناسب را دریافت می کند و دستورالعمل های پزشک را دنبال می نماید. در صورت امکان جهت مراقبت از کودکتان از متخصص روماتولوژی اطفال کمک بگیرید. اگر امکان داشتن چنین متخصصی را ندارید، فرزند خود را سالانه یکبار یا دو بار به متخصص روماتولوژی ارجاع دهید. متخصص روماتولوژی می تواند طرح درمانی را تجویز کند و با پزشک کودک شما مشورت نماید تا به کودک شما کمک کرده و بر پیشرفت کودک شما نظارت داشته باشد. • شما هم می توانید درباره بیماری کودکتان و درمان آن آموزش ببینید (منابع در پایان این مطلب کمک خواهد کرد.) بسیاری از گزینه های درمانی در دسترس هستند و چون آرتریت نوجوانان در کودکان مختلف متفاوت است، ممکن است برای یکی موثر باشد و در مورد کودک دیگر موثر نباشد. اگر داروهایی که پزشک تجویز می کند علائم را از بین نبرند یا سبب عوارض جانبی ناخواسته شوند، شما و کودکتان با پزشک درباره راههای دیگر مشورت نمایید. فردی که مبتلا به آرتریت نوجوانی است می تواند وقتی نشانه ها کنترل شد، فعالتر باشد. • پیوستن به گروه پشتیبانی. تلاش کنید تا والدین و کودکانشان را که با تجارب مشابهی درگیر هستند، پیدا کنید. این می تواند به شما و کودکتان در دانستن چیزهایی که به تنهایی قادر به آن نیستید، کمک کند. برخی از سازمانها برای افراد مبتلا به آرتریت نوجوانی و خانواده شان گروه های پشتیبان دارند. • درمان کودک در حد امکان به روش های معمولی. سعی کنید کودکتان را تنها به خاطر اینکه آرتریت دارد محدود نسازید. نوازش بیش از حد کودکتان او را از مسئول و مستقل بودن دور کرده و ممکن است سبب خشم خواهر و برادرش شود. • تشویق کودک به ورزش و تراپی فیزیکی. برای بسیاری از افراد جوان، ورزش و تراپی فیزیکی نقش مهمی در مدیریت آرتریت نوجوانی بازی میکند. والدین می توانند زمینه فعالیت کودکان در زمینههایی که پزشک توصیه می کند را ترتیب دهند. در طول دوره های بدون علائم، بسیاری از دکترها ورزش های تیمی یا انجام فعالیت های دیگر را توصیه می نمایند. هدف کمک به حفظ قدرت و انعطاف پذیری مفاصل، مهیاسازی زمان بازی با دیگر کودکان و تشویق به انجام فعالیت های اجتماعی مناسب است. (سیارک) • با مدرسه کودک خود از نزدیک همکاری داشته باشید. جهت بسط طرح درسی مناسب به مدرسه کودک خود کمک کرده و معلمین و همکلاسی های کودک خود را درباره آرتریت نوجوانی مطلع نمایید. برخی از کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی ممکن است بخاطر دوره های طولانی مدت از مدرسه غیبت داشته و نیاز به انجام تکالیف در خانه داشته باشند. برخی از تغییرات جزئی از جمله داشتن مجموعه اضافی از کتابها یا ترک کلاس برای چند دقیقه زودتر جهت رسیدن به کلاس بعدی- می تواند کمک بزرگی نماید. با توجه ویژه، بیشتر کودکان به صورت عادی میتوانند در مدرسه پیشرفت داشته باشند. • با کودک خود صحبت کنید. به او توضیح دهید که مبتلا بودن به آرتریت نوجوانی تقصیر هیچ کس نیست. برخی از کودکان معتقدند که آرتریت نوجوانی مجازات کارهایی است که انجام داده اند. اجازه دهید کودکتان بداند که همیشه همراه کودک خود بوده و در هر حالت به او کمک خواهید کرد. • با تراپیستها یا مددکاران اجتماعی همکاری کنید. انها می توانند به شما و کودکتان جهت اخذ راحتی بیشتر در مقابل تغییراتی که آرتریت نوجوانی می تواند در سبک زندگی شما ایجاد کند، کمک نمایند. برای چنین کودکانی چه فعالیت هایی باید محدود گردد؟ گرچه درد گاهی اوقات فعالیت بدنی آنها را محدود می کند، اما ورزش برای کاهش علائم آرتریت نوجوانی و حفظ عملکرد و دامنه حرکتی مفاصل مهم می باشد. بیشتر کودکان مبتلا به آرتریت نوجوانی می توانند بطور کامل در فعالیت های فیزیکی شرکت کرده و ورزش هایی را در آن بیماری آنها تحت کنترل باشد را انجام دهند. با این حال در طول عود بیماری، پزشک ممکن است بسته به مفاصل درگیر فعالیت های مشخصی را محدود کند. بعد از رفع این شرایط کودک می تواند دوباره فعالیت هایش را شروع کند. شنا بسیار مفید می باشد چرا که بسیاری از مفاصل و ماهیچه ها بدون قرار گرفتن وزن روی مفاصل حرکت می کنند. پزشک یا فیزیوتراپیست می تواند تمرین و فعالیت هایی را تجویز نماید. (سیارک)