ویتامین هایی برای تقویت حافظه / بخش دوم
شیما تیموریدر۱۴۰۳/۲/۱۸-
ویتامین A و قدرت بینایی
به نظر نمی رسد که ویتامین A نقش مهمی در عملکر حافظه داشته باشد ولی به طور غیر مستقیم منافعی برای اشخاصی که به کار فکری اشتغال دارند به همراه خواهد داشت.
در واقع این عنصر به حفظ سلامتی بینایی و تحریک اعمال شبکیه ( لایه ی داخلی کره ی چشم ) کمک می کند. آشکارترین نشانه کمبود ويتامین A ، ایکسروفتالمی است که بر اثر از هم جدا شدن و آسیب قرینه منجر به کوری می شود. کمبود جزئی این ویتامین باعث شب کوری می شود.
بطور کلی یک محصل، دانش آموز یا کسی که کارهای فکری انجام می دهد و غالبا این کار را زیر نور مصنوعی انجام می دهد همیشه چشم های خود را خسته کرده و به همین دلیل باید با مصرف مقدار کافی ویتامین A از چشم های خود محافظت کند. البته این کار مشکل نیست زیرا این ویتامین به مقدار فراوانی در سبزی های سبز، میوه ها، جگر و کره یافت می شود. روغن جگر ماهی ها به عنوان مثال مورو يا فلتان نیز مقدار قابل ملاحظه ای از این ویتامین را در خود دارند.
و سرانجام، ماده قرمز رنگ هویج یا همان کاروتن در کبد به ویتامین A تبدیل می شود، البته به شرطی که این عنصر دچار آسیب های شدید نشده باشد. معمولا ۲ میلی گرم کاروتن می تواند ۰/۵۰ میلی گرم ویتامین A تولید کند. در این رابطه شایان توجه است که در جریان جنگ جهانی دوم، خلبانان انگلیسی برای بمباران آلمان در شب، تحت رژیم هویج قرار داشتند تا بتوانند بهتر ببینند.
ویتامین هایی برای تقویت فکر و حافظه / بخش اول
معمولا نیاز به ویتامین A از ۰/۲۰ تا ۰/۵۰ میلی گرم در روز متغیر است. ولی مقدار مناسبی که بتواند قدرت بینایی خوبی را ایجاد کند، ۵ تا 6 برابر این مقدار استاندارد است. توصیه می شود که موادی که از نظر ویتامین A غنی هستند زیاد مصرف شوند.
مواد غذایی غنی از ویتامین A شامل روغن جگر ماهی فلتان ، روغن جگرماهی مورو ، جگر گاو ، کره ، پنیر ، تخم مرغ کامل ، قلوه ، شیر گاو ، گوشت گوساله هستند .
۵. ویتامین C
ویتامین C برای بدن ضروری بوده و به وفور در پوسته مغز ( کورتکس ) و مخچه یافت می شود، به نظر نمی رسد که به طور مستقیم در مکانیسم مغز دخالت داشته باشد. در عوض نقش اساسی در کار عضلانی و کارآیی غدد فوق کلیوی دارد. به عبارت دیگر، این ویتامین دارای قدرت تقویت عمومی بوده و به عنوان یک پیشگیری کننده از همه ی حالت های خستگی و کار بیش از حد، در مورد عضلات و یا روان شخص، به کار می رود. بنابراین می توان این ویتامین را به ورزشکاران و افرادی که کار فکری زیادی انجام می دهند، خصوصا دانش آموزان در دوره امتحانات توصیه کرد. از این ویتامین باید به مقدار ۸۰ تا ۱۵۰ میلی گرم در روز مصرف کرد مصرف این مقدار کار زیاد سختی نیست زیرا ویتامین C در تمام مواد غذایی معمولمصرفی خصوصا میوه های اسیدی و سبزی های دارای کلروفیل یا میوه های قرمز رنگ وجود دارد. مثلا یک کاهو
که وزن آن ۱۰۰ گرم است، ۳۰ میلی گرم ویتامین C دارد و دو عدد پرتغال هر یک ۳۰ میلی گرم ویتامین C دارند، که با مصرف آنها تقریبا نیاز روزانه برطرف می شود.
همانگونه که قبلا نیز متذکر شدیم، ویتامین B1 که در فعالیت مغزی نقش بسیار مهم دارد، همراه با ویتامین C به شکل مؤثرتری عمل می کند.
نمونه ی مواد غنی از ویتامین C : فلفل پاپریکا ، جعفری ، انگور فرنگی ، نخود ، آبلیمو ، کلم سبز ، تمشک ، گل کلم ، اسفناج ، تره فرنگی ، کاهو فرنگی ، ریواس ، توت فرنگی ، شاه بلوط ، جگر ، گوجه فرنگی ، نارنگی ، شلغم ، کلم ، کاهو ، بادام ، فندق ، گردو ، آناناس ، ...
برای مصرف مواد غذایی که حداکثر ویتامین C را در خود دارند، باید یک سری احتیاط ها را رعایت کرد :
الف ) چون این ویتامین در آب حل می شود لذا هرگز نباید سبزی ها را به مدت طولانی خیسانده و یا آن ها را به قطعات کوچک خرد کرد زیرا سطح تماس با مایع به نسبت موقعی که سبزی به قطعات درشت بریده شده بیشتر می شود. به همین دلیل باید قسمتی و یا همه آبی را که سبزی در آن پخته شده مصرف کرد یا اینکه آن را در آب بسیار کم پخت و یا بهتر از همه، سبزیها با بخار پخته شوند. پختن سیب زمینی با پوست آن از عبور ویتامین C جلوگیری کرده و به همین دلیل توصیه می شود.(سیارک)
ب ) این ویتامین توسط اکسیژن هوا از بین می رود. بنابراین نباید سبزی ها را مدتی طولانی قبل از مصرف پوست کند یا رنده کرد. عمل اکسیداسیون در فلزات در تماس با ویتامین C تسریع می شود. بنابراین بهتر است برای خرد کردن این گونه سبزیها از کارد ها و رنده های ضد زنگ استفاده کنید. همچنین پختن مواد در محیط قلیایی باعث تسریع اکسیداسیون ویتامین C می شود. لذا هرگز نباید بی کربنات به سبزی ها اضافه کرد. در عوض ویتامین C در محیط اسیدی بهتر حفظ شده و زدن چاشنی به سالادها یا کمی لیمو و یا کمی سرکه توصیه می شود.
ج ) سبزیها و میوه ها قسمت مهمی از ویتامین C خود را از زمان چیدن تا هنگام مصرف از دست می دهند. به همین دلیل باید تا حد امکان مواد غذایی را به صورت تازه مصرف کرد. سبزی های برگ سبز ( اسفناج، کاهو، کلم و غیره ) که خراب و زرد شده اند ، تقریبا ویتامین C خود را از دست داده اند. میوه ها و سبزی هایی که از طریق گرفتن آب آن ها با نمک سود شدن کنسرو می شوند نیز مقدار زیادی از این ویتامین را از دست می دهند. در طول زمستان مقدار ویتامین C سیب زمینی کاهش می یابد و از اواسط بهمن ماه به بعد دیگر در آن ویتامین C وجود ندارد.
د ) هر اندازه که زمان پخت طولانی تر باشد، مقدار ویتامین C از بین رفته بیشتر خواهد بود. لذا بهتر است از روش های پخت سریع استفاده شوند. به این ترتیب ویتامین C در زودپز های تحت فشار که غذا را به سرعت می پزند به شکل مناسب تری حفظ می شود. روش آشپزی معمول به طور متوسط نیمی از ویتامین C مواد غذایی را از بین می برد، اما برعکس سرما آن را حفظ می کند. از این نکته می توان به ارزش سردخانه ها و فریزر ها برای نگهداری سبزی ها و میوه ها پی برد.
متذکر می شویم که برخی از مواد غذایی نظیر نشاسته ، آرد حبوبات ، شکر سفید ، آرد ها ، عصاره ی گوشت ، تخم مرغ ( سفیده و زرده ) ، چربی ها و روغن های حیوانی و گیاهی دارای ویتامین C نیستند. دانه های جوانه نزده و مخمر آبجو به مقدار بسیار کمی ویتامین C دارند.
نکاتی در مورد اکثر ویتامین ها :
اطلاعات دیگری را که در مورد اکثر ویتامین ها به کار می رود به تذکراتی که در مورد ویتامین C داده شد اضافه میکنم :
الف ) گرما به صورت جزئی و یا کلی بسیاری از ویتامین های مواد غذایی را از بین می برد بنابراین باید مواد غذایی خام را به مواد غذایی پخته ترجیح داد. برخی کار های پژوهشی در این مورد نشان داده است که سگ هایی که منحصرا با گوشت پخته تغذیه شده اند، پس از حدود ۱۵ روز ضعیف شده و پس از یک ماه می میرند. در حالی که سگ هایی که توسط گوشت خام ( حتی به تنهایی ) تغذیه شده اند در سلامتی کامل به سر می برده اند.
ولی این امر به آن معنا نیست که باید به صورت مطلق از یک رژیم خام خواری استفاده کرد. عادتی که انسان در طول قرن ها داشته و به آن خو گرفته است، تغذیه از طریق مواد پخته و تغليظ شده می باشد. اشتهایی کما بیش تصنعی و هضم سريع سبب می شود که انسان نتواند در اکثر مواقع مواد غذایی را فقط به صورت خام بخورد. از آن گذشته، عناصری نیز وجود دارند، برای آن که کاملا تحلیل بروند باید پخته شوند. به عنوان مثال مقدار هضم پوره سیب زمینی در حالت خام ۵۰ درصد و در حالت پخته ۹۵ درصد می باشد. این مسئله در مورد سفیده تخم مرغ و پروتئین های لوبیا نیز صدق می کند.
از سوی دیگر تعدادی از ماهی ها دارای ماده ضد ویتامینی هستند که ویتامین B1 را از بین می برند و چون این ماده توسط گرما تجزیه می شود، لذا پخت این ماهی ها ضروری است.
ب ) برخی از ویتامین های شیر نسبت به تأثیر نور بسیار حساس هستند. مثلا اگر شیر پاستوریزه ای را که در بطری های شفاف ریخته شده در برابر تابش آفتاب قرار دهیم، در عرض یک ساعت ۲۰ تا 40 درصد از ویتامین B1 خود را از دست خواهد داد. در روشنایی یک مغازه یا آشپزخانه این مقدار با سرعت کمتری از دست می رود ولی به هر حال در عرض چند ساعت می تواند به ۳۰ درصد نیز برسد.
ام، ژان - کوزره رئیس ایستگاه تحقیقات پیرامون کیفیت مواد غذایی انسان از مؤسسه ملی تحقیقات کشاورزی دیژون، در گزارش خود می نویسد: «ما در مورد شیر های استریلیزه که برای نگهداری طولانی تهیه می شوند نشان داده ایم که ذخیره شیر در بطری های شفاف و بدون حفاظت از نور می تواند نه تنها باعث از بین رفتن ویتامین ها شود، بلکه پس از گذشت مدتی طعم نا خوشایندی نیز در آن ایجاد خواهد شد. این تخریب طعم، بر اثر تغییرات ایجاد شده در پروتئین های محلول در شیر بوده و ویتامین B2 نیز نسبت به نور حساس است. شیشه سفید و مواد پلاستیکی شفاف با شرایط شیر مطابقت ندارد و بهتر است از شیشه های قهوه ای- قرمز و کارتن های تیره با پلی اتیلن که جنس آن ها نفوذپذیری نور را کاهش می دهد استفاده شود.
ج) از ویتامین های دارویی با احتیاط استفاده کنید و به عبارت دیگر از مقادير تجویز شده فراتر نروید. این مواد مصنوعی و غالبا بیش از حد تغلیظ شده اند و می توانند باعث هیپر ویتامینی حاد یا مزمن خصوصا در مورد ویتامین های A و D شوند. هیپر ویتامینی مزمن A که اساسا از طریق از دست دادن اشتها، درد های استخوانی، تحریک پذیری، خارش شدید ، خشکی و ترک لب، ورم لثه و چند ناراحتی دیگر در زمینه رشد تظاهر می کند نسبتا خوش خیم است زیرا به محض آن که مصرف آن متوقف شود، ناراحتی ها نیز به سرعت از بین خواهند رفت.
در عوض، هیپر ویتامینی D خطرناک است و در مرحله اول با علائم هشداردهنده ای نظیر خستگی، از دست دادن اشتها، تهوع، عطش شديد ، ادرار فراوان و يبوست آغاز می شود که با بروز این علائم باید سریعا مصرف دارو را متوقف ساخته و یا حداقل موضوع را به پزشک متذکر شد تا مقدار آن کاهش داده شود. اگر این کار انجام نشود، حالت کلی بیشتر و بیشتر رو به وخامت گذاشته، بیمار خواب آلود شده و از سردرد شکایت می کند. فشار خون شریانی وی افزایش یافته و در ادرار وی آلبومین و مقادیر بالایی از کلسیم دفع می شود. ضایعات ازت دار در خون تجمع کرده و سریعا می تواند شخص را بکشد و یا این که پس از درمان آسیب های کلیوی دائمی در او به وجود بیاورد.
درمان اساسا از یک سو شامل حذف یا کاهش مقدار مصرف ویتامین D و از سوی دیگر رساندن آب به بدن بیمار می باشد. ضمنا باید رژیمی را که از نظر کلسیم فقیر باشد برای وی در نظر گرفته شود. در وهله اول این پزشک است که باید روش درمانی مناسبی را برای بیمار در نظر بگیرد.
وجود بیش از حد ویتامین C ( هیپر ویتامینی C ) از طریق داروها یا هیپر ویتامینی غذایی نگران کننده نیست و طبق نظریه دکتر «ژرهارد. ان. اسکرانز» استاد شیمی دانشگاه سن دیاگو کالیفرنیا مقدار زیاده از حد ویتامین C توسط یک آنزیم از بین می رود.
د) برای آنکه کاملا از کمبود های ویتامینی جلوگیری شود و یک تعادل مناسب مغزی به وجود بیاید، بهتر است صورت غذایی خود را متنوع کرده و به شکل منظم از مواد غذایی که در کتاب راهنمای درمان طبیعی از آن ها با عنوان مواد اعجازآمیز نام برده شده و عبارتند از جوانه گندم ، گندم جوانه زده، مخمر آبجو، مالت و گرده گل استفاده کنید.ترجمه itrans.ir