تئوری مد
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸
توضیح دادن مد به عنوان یک مفهوم رفتاری عمومی، یک قدم اساسی برای توسعه ی کامل و معاصر از تئوری مد است. در وسیع ترین معنی، اجزای چیزی که "رفتار مد" خوانده می شود، در یک محیط کلی از پدیده های مادی و غیر مادی نمایش داده می شوند. مد کلاسیک، از لحاظ تاریخی محدود به مفاهیم محدود به پوشاک آقایان، لباس زنانه و زینت های شخصی بوده است. با این حال، عناصر مد تاثیر زیادی بر تصمیمات خرید مصرف کنندگان در زمینه ی تولیداتی همچون اتومبیل، اساس خانه، مبلمان، طراحی معماری خانه، غذاها و انتخاب های غیر سنتی دارند. حتی در برد وسیع زمینه های غیر مادی. مانند ابعاد و مقبولیت حرکات ایدئولوژیک، تمرین های درسی، تحقیقات علمی، عوض شدن سبک های زندگی، نیرو های مد می توانند به صورت مستقیم بر روی مقبولیت فرآیند تاثیر بگذارند. با اینکه زمینه هایی که مد در آنها عمل می کند ممکن است تفاوت زیادی داشته باشند، ولی قوانینی که مقبولیت آنها را تعیین می کند شباهتهای زیادی دارند.
مد نمی تواند بدون رسانه زنده بماند
به عنوان یک مفهوم رفتاری عمومی، پدیده ی مد می تواند تعاریف وسیعی داشته باشد:
یک مد، بیانی است که از لحاظ فرهنگی مورد تایید جامعه است، در یک پدیده ی مادی یا غیر مادی، که در هر زمان و با هر تغییراتی در طول زمان، در یک سیستم اجتماعی و یا گروهی از افراد مرتبط با هم، قابل تشخیص دادن است.
به همین ترتیب، تعریف عمومی مد در هر پدیده ی خاص مد را می توان اصلاح کرد. برای مثال، در زمینه ی کلاسیک مد لباس، تعریف عمومی مد می تواند به این صورت به دست آید:
یک مد لباس، یک سبک نمایش زیبایی در لباس و زیورآلات است که از لحاظ فرهنگی تایید شده است و در هر زمان داده شده و در طول زمان، درون یک سیستم اجتماعی و یا مجموعه ای از افراد مرتبط با هم، قابل تشخیص است.
مفهوم عمومی مد، جذابیت زیادی برای دانشمندان حوزه ی فرهنگی و علوم اجتماعی دارد، همچنین برای رفتارشناسان مصرف کننده. با این حال تاکید اولیه بر مد به عنوان یک پدیده ی رفتاری عمومی در مصرف کنندگان خواهد بود. این توسعه تا حد زیادی از تئوری مد لباس گرفته شده است، چرا که در اینجاست که تحقیق و توسعه ی مفاهیم از همه جا فعال تر هستند. با این وجود، مفهوم آن در یک چارچوب اصلی و پایه است، و می تواند با تغییراتی محدود، برای زمینه های مختلف مد مصرف کنندگان استفاده شود.
یک ارزیابی از مفهوم کلی مد این است که مد می تواند در دو بعد مختلف تصور شود، موضوع مد و فرآیند مد. این ابعاد معانی متفاوت و جداگانه ای دارند:
1. موضوع مد، در تئوری رفتار مصرف کننده، می تواند یک سبک خاص از محصولات باشد، و در بعضی موارد می تواند یک محصول تکنولوژیکی و یا یک خدمت برای مصرف کننده باشد. به عنوان یک تولید غیر مادی از "جامعه" ، موضوع مد می تواند هرچیزی از جمله یک رفتار دوره ای خاص و یا یک فلسفه ی عقیدتی باشد.
2. فرآیند مد مکانیسمی مرحله ای است که طی آن یک موضوع بالقوه ی مد، از ایجاد شدن تا عمومی و فراگیر شدن در جامعه طی می کند. در فرآیند مد، یک موضوع بالقوه ی مد به اعضای یک سیستم اجتماعی عرضه می شود، و توسط بعضی از اشخاص با نفوذ که به آنها افراد مبتکر گفته می شود مورد استفاده قرار می گیرد و در نهایت، بین سایر اعضای جامعه پخش می شود تا به سطح مشخصی از پدیدار شدن در جامعه برسد. فرآیند مد یک مکانیسم پویا است که در آن موضوع مد به یک مد مقبول و یا مردود شده تبدیل می شود.
مد هم به عنوان یک موضوع و هم به عنوان یک فرآیند، مشخصات یکتایی دارد که از سایر پدیده های رفتاری مشتق می شوند. یک خلاصه ار برخی مشخصات و اجزای مهم مد، نشان خواهد داد که چگونه پدیده ی مد میتواند از پدیده های رفتاری خاصی مشتق شود.
مشخصات موضوع مد
موضوع مد، به خصوص در مسائل فیزیکی، می تواند مشخصات یکتایی داشته باشد:
1. موضوع مد باید یک موضوع غیر دائمی باشد که تحت تغییر، کهنگی، و در نهایت تعویض با موضوعات جدیدتر قرار می گیرد. موضوع مد می تواند قبل از شیء فیزیکی و یا کابرد آن کهنه شود.
2. موضوع مد می تواند مشخصات کاربردی هم داشته باشد، اما در اصل مقبولیت یک موضوع بیش از مشخصات کاربردی، به کیفیت آن بستگی دارد. کیفیت های خاص موضوع مد می تواند شامل سبک، زیبایی، مقبولیت اجتماعی، خویش پسندی، سمبل وضعیت، و سایر مشخصات فیزیکی و اجتماعی باشد.
3. در هر دوره ی زمانی داده شده، موضوعات مد "موجود" و "قابل قبول"، توسط "ذائقه" ی جمعی تعریف می شوند و از آن پیروی می کنند.
4. موضوع مد وقتی در ابتدا معرفی می شود، با تازگی و ابتکار انگشت نمای آن توصیف می شود، و به این ترتیب وقتی با مد های پذیرفته شده ی موجود مقایسه می شود، "خاص" می شود. وقتی موضوع مد توسط عده ای از مردم پذیرفته شود، به کارگیری شود، و یا توسط عده ای از مردم پیروی شود، این خاص بودن مطلوب را از دست می دهد.
5. موضوع مد می تواند به طور مستقیم دارای خصوصیات روانشناسی اجتماعی باشد، مانند زیاد در چشم بودن و یا انگشت نما بودن، و یا د اشتن خاطره ی شخصی از آن موضوع. خصوصیات اجتماعی موضوع مد می تواند انگیزه ی اصلی پذیرش موضوع مد باشد.(سیارک)
6. مد می تواند به جای محصولات تجاری و یا ضروری، محصولات "لوکس" ارائه کند. به خصوص در تولیدات فیزیکی، وقتی که هزینه ی بیشتری برای طراحی "مطلوب"، یا طرحی که جدیدتر باشد، طرحی ابتکاری تر، زیباتر و در کل جذاب تر باشد پرداخت شود، آن موضوع مد "لوکس" خوانده می شود.
7. موضوع مد از لحاظ اجتماعی، از کاربردهای اجتماعی مختلفی مشتق می شود، مانند ایجاد تمایل به رابطه ی جنسی، عملکرد جایگاه اجتماعی، موقعیت در چرخه ی زندگی، محل سکونت، جایگاه شخصیتی، و سایر توابع سبک زندگی.
وقتی بیشتر یا اکثر این خصوصیات در یک محصول فیزیکی و یا یک سرویس باشند، آن موضوع می تواند به طور خاص به یک موضوع مد تبدیل شود. این خصوصیات اکثرا در مخارج مصرف کننده در لباس، اتومبیل، و اساس منزل وجود دارند. در سایر محدوده های بزرگ تصمیم گیری مصرف کننده، شامل خانه، غذا، انتخاب های مواد غذایی، تفریحات و سرگرمی و خدمات، مضخصات مد تاثیر زیادی بر تصمیم گیری مصرف کننده دارند. این مقاله ادامه دارد......ترجمه itrans.ir