ده بیماری خطرناک که ظرف مدت یک روز انسان را از پا در می آورند
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸
در حال حاضر و با پیشرفت قابل ملاحظه ای که علم پزشکی به خود دیده است، بیشتر بیماری هایی که گریبانگیر انسان می شوند، قابل درمان خواهند بود و با در دسترس قرار گرفتن امکانات درمانی لازم، می توان از مزمن شدن آن ها و بروز خطرات احتمالی تا حدود بسیار زیادی جلوگیری کرد. با این حال، بیماری هایی هم وجود دارند که تهدیدی بسیار جدی برای جان انسان به شمار می روند و کمتر امکان درمان آن ها وجود دارد. دراین مقاله قصد داریم شما را با آن دسته از بیماری هایی آشنا کنیم که به قدری خطرناک و مهلک اند که می توانند تنها ظرف یک روز فرد را از پا در آورند. با سیارک همراه باشید تا اطلاعات دقیق تری در این خصوص در اختیارتان قرار دهیم.
طاعون بابونیک
(از این بیماری با نام های طاعون خیارکی و طاعون گاوی هم یاد می شود)
یکی از کشنده ترین و مهلک ترین بیماری هایی که در طول تاریخ بشر، گریبان گیر او شده طاعون بابونیک است. بنا به تخمینی که مورخان در این باره زده اند، تنها طی قرن چهاردهم میلادی بالغ بر پنجاه میلیون نفر به واسطه ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادند. بسیاری بر این باور اند که این بیماری به تاریخ پیوسته است و دیگر اثری از آن مشاهده نمی شود، حال آن که این باور کاملا اشتباهی است و مردم برخی از نقاط کره زمین هم چنان با آن دست به گریبان اند؛ مردم ساکن در قاره های آفریقا، آسیا و نیز برخی از مردم نواحی جنوبی قاره آمریکا بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری مهلک قرار دارند و موارد بیشتری از این بیماری در این نقاط مشاهده شده است.
پیش از هر چیز، حشراتی به خصوص اقدام به نیش زدن آن دسته از جانوران و موجوداتی می کنند که حاوی میلیزه ای (میلیزه: نوعی باکتری میله‌ای‌شکل که طول آن دو یا چند برابر قطر آن است) با نام یرسینیا هستند (بیش از هر موجود دیگر این نوع به خصوص از باکتری در موش ها یافت می شود؛ جانورانی که نقش عمده ای در گسترش و شیوع انواع طاعون دارند) و سپس با نیش زدن انسان، بیماری را به بدن فرد منتقل کنند و به طور کلی، این طریقه ای است که طاعون بابونیک شیوع پیدا می کند. از متداول ترین علائم و نشانه هایی که خبر از وجود این بیماری در بدن فرد می دهند به این موارد می توان اشاره کرد: تب شدید، حالت تهوع، گیجی و منگی و ورم کردن ماهیچه های بدن. چیزی میان سی تا شصت درصد افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، در همان چند روز اولیه جان خود را از دست می دهند.
ابولا
ویروس حامل ابولا، تا کنون تنها در قاره آفریقا سبب مرگ هزاران انسان شده است و این بیماری به عنوان یکی از خطرناک ترین و کشنده ترین بیماری های حال حاضر دنیا به شمار می رود. خون، ترشحات و سایر مایعاتی که از بدن جانوران حامل این ویروس (بیشتر جانورانی چون گوریل، شامپانزه و آهوی کوهی) در معرض بدن انسان قرار می گیرد، به عنوان اصلی ترین راه انتقال ویروس آن شناخته می شود. تماس مستقیم فردی که این ویروس را در بدن خود دارد، با شخصی دیگر، به سادگی ویروس را به بدن او منتقل کرده و به این صورت است که در مدت زمانی کوتاه این ویروس در میان جمعیت مردم منطقه ای به خصوص گسترش خواهد یافت.
پس از گذشت مدت زمانی تقریبا بیست روزه که فرد طی آن ویروس ابولا را در بدن خود داشته است، نخستین علائم ظاهری آن پدیدار می شوند: تب شدید، درد گرفتن ماهیچه ها، سر درد و گلو درد از جمله مهم ترین این نشانه ها و علائم ظاهری نخستین هستند. پس از گذشت مدت زمانی طولانی تر البته بیماری شدت بیشتری پیدا خواهد کرد و علائمی چون حالت تهوع، اسهال، خارش پوست و جدی تر از تمامی این ها خونریزی های داخلی در بدن فرد بیمار پدیدار خواهند شد. در بسیاری از موارد مبتلا به این بیماری مشاهده شده که تنها بیست و چهار ساعت پس از پدیدار شدن علائم ثانویه و جدی تر بیماری در بدن فرد، جان خود را از دست داده است.
آمار و ارقام در خصوص تعداد افرادی که به واسطه ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می دهند کمی ضد و نقیض است و بنا به تخمین های زده شده در این خصوص، بین بیست و پنج تا نود درصد افراد مبتلا به ابولا، بسته به شرایط بدنی و امکانات درمانی که در اختیار شان قرار می گیرد، امکان دارد جان خود را از دست بدهند.
وبا
وبا، بیماری ای است که بیش از هر عضو دیگری در بدن، روده ها را تحت تأثیر قرار می دهد و به واسطه مصرف خوراکی و یا آشامیدن آب حاوی باکتری ای به نام ویبریو، به بدن فرد منتقل شده و امکان گسترش بیماری فراهم می شود. بنا به آمار و ارقام منتشر شده توسط سازمان سلامت جهانی، همه ساله بین بیست و یک هزار تا صد و چهل و سه هزار نفر جان خود را به واسطه ابتلا به این بیماری از دست می دهند.
از زمانی که باکتری یاد شده به بدن فرد راه پیدا می کند، بین دوازده ساعت تا پنج روز (بازه زمانی ای که بسته به شرایط بدنی فرد متفاوت خواهد بود) زمان نیاز خواهد بود تا اسهال شدید در بدن فرد مبتلا به وبا گریبان گیر اش شود. در صورتی که امکانات درمانی و شرایط بهداشتی لازم برای بهبود بیماری در دسترس فرد نباشد، پس از گذشت مدت زمان کوتاهی، میزان قابل توجهی از آب موجود در بدن فرد از طریق اسهال دفع شده و این اختلال تا جایی ادامه پیدا می کند که ارگان های حیاتی بدن فرد از کار می افتند.
به همین خاطر است که به محض مشاهده علائم وبا، باید اقدامات لازم در جهت درمان بیماری انجام گیرند. اگر این شرایط برای بیماران مبتلا به وبا فراهم شود، تنها یک درصد آن ها جان خود را از دست خواهند داد و تعداد قابل توجهی قادر به غلبه بر بیماری خواهند بود. حال آن که اگر این شرایط درمانی لازم فراهم نشود، بالغ بر نیمی از افراد مبتلا به بیماری، به همان دلیل یاد شده، جان خود را از دست خواهند داد.
مننژیت
مننژیت، بیماری ای است که طی آن پرده های محافظی که مغز و نخاع را پوشانده اند، دچار التهاب می شوند و به واسطه راه یافتن باکتری و یا ویروس حامل بیماری به بدن فرد، امکان گسترش پیدا خواهند کرد (نام این پرده های محافظ به فارسی شامه گان است). این بیماری اغلب گریبان گیر نوزادان و کودکان کم سن و سال می شود، با این حال، افراد بالغ نیز از ابتلا به آن مصون نمی باشند. زمانی که فرد در تماس مستقیم با بزاق ترشح شده توسط شخصی قرار گیرد که حامل ویروس یا باکتری حامل بیماری است، به مننژیت دچار خواهد شد و این مسئله به عنوان اصلی ترین روش شیوع و گسترش بیماری شناخته می شود.
علائم و نشانه های ظاهری مننژیت شباهت زیادی با علائم آنفلوآنزا دارد: سر درد، تب، خشکی گردن و حساسیت چشم در مقابل نور از جمله این نشانه های ظاهری اند. متأسفانه عواقب بیماری و اختلالاتی که متوجه فرد می کند، بسیار جدی تر از آنفلوآنزا است و بیش از نیمی از افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، جان خود را از دست می دهند. این در حالی است که بین ده تا پانزده درصد افرادی که بر بیماری غلبه کرده و جان سالم به در می برند، تا پایان عمرشان از خسارتی جبران ناپذیر که بر سیستم عصبی بدن شان وارد شده است، رنج خواهند برد.
بیماری گوشت خوار
فاشئیت نکروزان، نامی است که در دنیای پزشکی برای این بیماری در نظر گرفته شده است و در میان عامه مردم با همان نام بیماری گوشت خوار شناخته می شود. این بیماری یک نوع عفونت باکتریایی است که طی آن بافت های نرم و آسیب پذیر بدن فرد تحت تأثیر بیماری قرار می گیرند. زخم ها و جراحات کوچکی که بر روی سطح بدن فرد وجود دارند، امکان ورود باکتری های حامل این بیماری به بدن را فراهم می کنند.
مهمترین علائم و نشانه های ظاهری که به هنگام مشاهده آن می توان به وجود و گسترش بیماری در بدن فرد پی برد، بافت مردگی (به انگلیسی نکروسیس، Necrosis است و ریشه نام بیماری از همین لغت گرفته شده است) است که طی آن سطح پوست فرد مشکی و یا بنفش می شود. اما این نشانه نهایی بیماری است و در مراحل پیشرفته آن بروز می کند؛ پیش از آن فرد مبتلا به این بیماری از علائمی چون تب شدید، لرز و پدیدار شدن لکه هایی قرمز رنگ بر پوست بدن خود رنج می برد.
متأسفانه در بیشتر مواردی که افراد به این بیماری مبتلا می شوند، پزشک متخصص چاره ای به جز قطع عضو برای جلوگیری از گسترش بیشتر بیماری و نجات جان فرد بیمار ندارد (البته این در حالی است که بیماری فرد را از پای در نیاورده باشد).
بین سی تا چهل درصد افرادی که از فاشئیت نکروزان رنج می برند، در نهایت جان خود را از دست می دهند و میزان قابل توجهی از افرادی که جان سالم به در برده و بر بیماری غلبه می کنند، عضوی از بدن خود را از دست می دهند (دلیل آن پیش تر عنوان شد).
هپاتیت فولمینانت
عوامل متعددی هستند که می توانند سبب بروز هپاتیت فولمینانت در بدن فرد شوند، با این حال، بررسی های انجام گرفته بر روی بیمارانی که از این نوع به خصوص از هپاتیت رنج می برند، حاکی از آن است که بیشتر آن ها ابتدا به هپاتیت نوع آ و یا هپاتیت نوع ب مبتلا شده اند و به واسطه عدم آگاهی از شکل گیری بیماری در بدن شان و در نظر نگرفتن تدابیر درمانی لازم، بیماری در بدن شان پیش رفت کرده و رفته رفته به هپاتیت فولمینانت بدل شده است. صرف نظر از این که علت مسئله چه باشد، در صورتی که هر کدام از علائمی که ذکر خواهد شد را تجربه می کنید، بدون فوت وقت با پزشک متخصص درباره آن صحبت کرده و علت را جویا شوید: خستگی شدید، درد مداوم ناحیه شکم و زرد رنگ شدن پوست بدن.
آمار و ارقام حاکی از آن است که بالغ بر چهل درصد افراد مبتلا شده به این بیماری جان خود را از دست می دهند. زمانی که بیماری در بدن فرد تا اندازه مشخصی پیشروی می کند، پیش از هر نقطه دیگری در بدن، کبد را تحت تأثیر قرار داده و سلول های حیاتی آن را از بین می برد. متأسفانه زمانی که در کارکرد طبیعی کبد اختلال ایجاد می شود، بدن قابلیت دفع سموم مضر را از دست می دهد و به همین خاطر پس از مدت زمانی نه چندان طولانی، فرد جان خود را از دست می دهد. اگر مدت زمانی طولانی از شکل گیری بیماری در بدن فرد گذشته باشد و هنوز جان خود را از دست نداشته باشد، تنها راه نجات فرد، انجام عمل جراحی پیوند عضو است.
استافیلو کوک اورئوس مقاوم به متی سیلین (به اختصار MSRA)
این بیماری در مقابل بیشتر آنتی بیوتیک هایی که تا کنون کشف شده و مصارف دارویی دارند، مقاوم است و در صورتی که فرد در تماس مستقیم با شخصی قرار گیرد که باکتری حامل بیماری را در بدن اش داشته باشد، به آن دچار خواهد شد.
MSRA به طور کلی با شکل گیری تاول هایی قرمز رنگ بر روی پوست بدن فرد همراه است؛ تاول هایی که درون شان چرک وجود دارد و زمانی که لمس می شوند، گرمای اندکی احساس می شود و علاوه بر این برای فردی که این تاول ها بر روی بدن اش شکل گرفته است، کمی دردناک می باشد. در بیشتر موارد با خارج کردن چرک موجود در تاول ها می توان عفونت ناشی از بیماری را از بدن فرد خارج کرد. از سوی دیگر اما، عفونت ناشی از بیماری چندان قابل کنترل نیست و امکان راه یابی آن به سایر ارگان های بدن وجود دارد (مجاری ادراری و ریه از جمله این ارگان ها هستند). از جمله علائم و نشانه های ظاهری این بیماری می توان به تب و لرز شدید، گیجی و منگی و درد گرفتن ماهیچه های اشاره کرد. بین ده تا سی درصد از کسانی که به این بیماری مبتلا می شوند، تنها چند روز پس از بروز علائم اولیه بیماری، جان خود را از دست می دهند.
انترو ویروس دی 68
انترو ویروس دی 68 نوع به خصوصی از ویروس ها است که بیش از هر جای دیگری در بدن، مجاری تنفسی را تحت تأثیر قرار می دهد. سرفه کردن و بزاق ترشح شده توسط فرد حامل ویروس، از جمله مهمترین عوامل انتقال آن به بدن افراد دیگر به شمار می روند. نوزادان، کودکان و آن دسته از انسان های بالغی که به بیماری آسم دچار هستند، بیش از سایرین خطر ورود و گسترش فعالیت های این ویروس به بدن شان وجود دارد.
انترو ویروس دی 68 نیز پس از وارد شدن به بدن فرد علائمی همچون آنفلوآنزا در بدن فرد پدیدار می کند: تب، آبریزش بینی، سرفه کردن، عطسه کردن و درد گرفتن ماهیچه ها. در صورتی که ورود ویروس به بدن به سرعت تشخیص داده نشده و روند درمانی آغاز نشود، اختلالات بسیار جدی و مهلکی در دستگاه تنفسی فرد پدیدار خواهد شد؛ اختلالاتی که می تواند به قیمت جان افراد تمام شود.
بنا به آمار منتشر شده توسط سازمان سلامت جهانی، از هر ده نفری که این ویروس به بدن شان راه می یابد، یکی از آن ها جان خود را از دست می دهد.
پانکراتیت حاد
پانکراتیت حاد بیماری ای است که به هنگام ملتهب شدن پانکراس شکل می گیرد. برخی از افرادی که از این بیماری رنج می برده اند، دچار بافت مردگی شده اند و این اختلال، یکی از خطرناک ترین نتایج و علائم بیماری به شمار می رود و می تواند کشنده باشد.
نخستین علائم ظاهری پانکراتیت حاد، مشکل در هضم و گوارش غذا و درد های ناحیه شکم است؛ درد هایی که به مرور زمان به کمر نیز راه می یابند. این گونه علائم و نشانه ها به طور عمده پس از مصرف یک وعده غذایی بروز پیدا می کنند. برخی از افراد نیز از علائم دیگری همچون حالت تهوع، تب، عرق کردن و دشواری در تنفس رنج می برند. بین پنج تا سی درصد افراد مبتلا شده به پانکراتیت حاد جان خود را از دست می دهند.
شاگاس
شاگاس یا تریپانوزومیازیس آمریکایی، نوعی بیماری انگلی است که به طور عمده توسط حشره ای به نام ساس بوسه زن به بدن فرد راه پیدا می کند. بنا به آمار و اطلاعات منتشر شده توسط سازمان سلامت جهانی، بین شش تا هفت میلیون آمریکایی (در نواحی جنوبی قاره آمریکا) از این بیماری رنج می برند.
این بیماری انگلی شامل دو مرحله جداگانه است؛ در مرحله نخستین بیماری که نزدیک به دو ماه به طول می انجامد، فرد هیچ گونه ناراحتی ای احساس نخواهد کرد و علامت یا نشانه ظاهری ای در بدن او مشاهده نخواهد شد. اما پس از آن که انگل به جریان خون فرد راه یافت، به سمت قلب و سایر ارگان های بدن فرد به حرکت در می آید. در این هنگام است که اختلالات قلبی عروقی و یا اختلالات مربوط به دستگاه گوارش در بدن فرد پدیدار می شوند و این مرحله دوم پیشرفت بیماری است. در صورتی که پیشرفت بیماری نادیده گرفته شد، منجر به مرگ افراد خواهد شد و این در حالی است که خوشبختانه راه حل قطعی درمان بیماری یافت شده و اگر فرد به موقع به بیمارستان مراجعه کند، قادر به خارج کردن انگل حاوی بیماری خواهد بود. به طور کلی کمتر از پنج درصد افراد مبتلا به این بیماری در نهایت جان خود را از دست می دهند.
