مضرترین غذاها و مواد خوراکی
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸مواد خوراکی و غذاهای بسیاری هستند که برای سلامتی ما مضراند و در کمال تأسف بسیاری از ما از این مواد خوراکی آگاهی نداریم و نا دانسته خطراتی را متوجه بدن و سلامتی خود می کنیم. مسئله این جا است که بسیاری از کمپانی ها و شرکت های بزرگ تولیدی این مواد خوراکی، برای به دست آوردن سود بیشتر، از موادی در محصولات خود استفاده می کنند که در نهایت می تواند برای سلامتی انسان مضر باشد؛ موادی چون نگه دارنده ها و یا رنگ های مصنوعی خوراکی. به همین خاطر است که حتی گاهی غذایی که به نظرمان کاملاً سالم می آید، ممکن است حاوی مواد خوارکی ای از این دست باشد که خطراتی را متوجه سلامتی می کند.
به همین خاطر است که در این مقاله قصد داریم شما را با برخی از این مواد خوراکی آشنا کنیم. نکته ای که حائز اهمیت است این است که برای هر یک از این مواد مضر خوراکی، جایگزینی در نظر گرفته شده است، بنابراین احتیاجی به نگرانی نیست، چرا که قادر خواهید بود از خوراکی ها و مواد غذایی مورد علاقه خود لذت ببرید. با سیارک همراه باشید تا اطلاعات دقیق تری در این خصوص در اختیارتان بگذاریم.
خامه قهوه
مواد مضر موجود در آن: چربی های ترنس، شکر، رنگ خوراکی
اولین موردی که در لیست مواد خوراکی و غذاهای ما وجود دارد خامه قهوه است. مشکلی که در خصوص این ماده خوراکی وجود دارد این است که در حقیقت، چیزی به عنوان خامه در آن وجود ندارد. بسیاری از برند های معروفی که این خامه را تولید کرده و در اختیار مصرف کنند گان قرار می دهند، در حقیقت، از چربی های ترنس در محصول خود استفاده می کنند. در بسیاری از محصولات شرکت نستله برای نمونه از این گونه مواد برای تهیه آن ها استفاده می شود که طبق تحقیقاتی که اخیراً صورت گرفته است، سبب کاهش کارکرد قدرت حافظه در افراد زیر چهل و پنج سال می شود. یکی دیگر از خطراتی که چربی های ترنس و رنگ های خوراکی متوجه سلامت بدن انسان می کند، افزایش خطر احتمال ابتلا به بیماری ها و اختلالات قلبی است و به همین خاطر است که در سال جاری استفاده از این گونه مواد در محصولات خوراکی به طور رسمی، غیر قانونی اعلام شده است.
جایگزین مناسب: به جای استفاده از این خامه های غیر طبیعی، می توانید از شیر طبیعی لبنی، و یا حتی از شیر گیاهان استفاده کنید و به قهوه خود اضافه کنید. اگر به اندازه ای به این گونه خامه ها وابسته شده اید که کنار گذاشتن یکباره آن ها برایتان دشوار است، می توانید از آن دسته از محصولات شرکت هایی چون نستله استفاده کنید که حداقل حاوی این گون چربی ها نباشد. محصولاتی که بیشتر شامل شیر، خامه، شکر و آرد طبیعی می شود. اطلاعات دقیق تر بر روی جعبه و بسته بندی هر یک از این محصولات درج شده است.
آرد سفید فرآوری شده
مواد مضر موجود در آن: موادی شیمیایی چون آزودیکربنامید
زمانی که قصد دارید نان تهیه کنید، حتی اگر بر روی بسته بندی آن مشاهده کردید که اولین ماده تشکیل دهنده آن، آرد گندم است، به خواندن سایر مواد موجود ادامه دهید. در حقیقت بسیاری از آرد های سفیدی که در بازار وجود دارد، فرآوری شده و به همین خاطر حاوی مواد شیمیایی خطرناکی هستند که می تواند برای سلامتی بسیار مضر باشد. همان گونه که در عنوان این قسمت نیز مشاهده می کنید، یکی از خطرناک ترین مواد مورد استفاده برای این فرآوری (سفید کردن آرد)، آزودیکربنامید است. تحقیقات بر روی این ماده شیمیایی و اثرات آن در مراحل اولیه به سر می برد، با این حال، افزایش خطر احتمال ابتلا به بیماری هایی چون آسم، انواع آلرژی و سرطان تا کنون شناسایی شده است و همین ها نیز برای کنار گذاشتن آن کافی است.
جایگزین مناسب: در حقیقت یافتن جایگزینی مناسب برای آرد سفید فرآوری شده به هیچ عنوان کار دشواری نیست، چرا که بسیاری از شرکت های بزرگ، از آرد گندم و آرد غلات دیگر در نان های خود استفاده می کنند که هیچ گونه فر آوری روی آرد آن صورت نمی گیرد. بدین صورت، علاوه بر این که از وارد کردن مواد شیمیایی مضری چون آن چه ذکر شد و نیز موادی دیگر چون دی اکسید کلرین به بدن خود جلوگیری می کنید، قادر خواهید بود از بدنی سالم تر و شاداب تر برخوردار باشید، چرا که آرد غلات و گندم طبیعی بسیار برای سلامت بدن مفید است.
آبمیوه های آماده
مواد مضر موجود در آن: عدم وجود کامل فیبر موجود در میوه، شهد ذرتی که حاوی قند زیادی است
بسیاری از شرکت های تولید این گونه آبمیوه ها ادعا می کنند که محصولشان کاملا طبیعی است، اما نکته ای که در این خصوص وجود دارد این است که حتی شرکت هایی که از شهد ذرت در محصول خود استفاده نمی کنند و معمولاً بر روی بسته بندی خود درج می کنند که صد در صد طبیعی است، در حقیقت محصولشان حاوی چیزی حدود سی و شش گرم شکر در هر فنجان است که این میزان در نوع خود قابل توجه است، چرا که بسیار بیشتر از چیزی است که برای سالم نگاه داشتن بدن توصیه می شود. مسئله ای که در این خصوص وجود دارد این است که با وجود طبیعی بودن شکر موجود در این گونه محصولات، در نهایت، تفاوتی در هضم این شکر در بدن وجود ندارد و تأثیری مشابه با شکر فرآوری شده خواهد داشت.
جایگزین مناسب: برای تهیه آبمیوه، می توانید به سادگی میوه های خود را در مخلوط کن قرار داده و به طور طبیعی خودتان آبمیوه تهیه کنید. اگر فرصت کافی برای این کار را ندارید می توانید کمی آب را با عسل طبیعی شیرین کرده و در آن تکه های میوه بریزید.
نوشیدنی های گازدار
مواد مضر موجود در آن: رنگ کارامل، بیسفنول، اسپرتیم (شیرین ساز مصنوعی و کم کالری)
یکی از نوشیدنی هایی که مورد علاقه بسیاری از افراد است، نوشیدنی های گاز دار هستند. مصرف روز افزون این نوشیدنی ها گواهی بر این ادعا است، اما چقدر در رابطه با ضرر هایی که متوجه بدن می کند اطلاعات دارید؟ تقریباً تمامی برند های مختلف این نوشیدنی گاز دار، حاوی ماده ای به نام اسپرتیم هستند که نوعی شیرین کننده مصنوعی است و سطح گلوکوز موجود در بدن را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد. علاوه بر این فشار وارد شده بر کبد را زیاد می کند و همین باعث تولید چربی در بدن می شود. این اطلاعات، حاصل نتایج تحقیقاتی است که در مرکز تغذیه و فیزیولوژی ای در پنسیلوانیا صورت گرفته است. و البته این تمام ماجرا نیست و بسیاری از این نوشیدنی ها که رنگی تیره و مایل به قهوه ای دارند، بنا به تحقیقات انجام شده روی موش های آزمایشگاهی، سبب افزایش خطر تشکیل تومور های مغزی و سرطانی در بدن می شود.
جایگزین مناسب: متأسفانه یافتن جایگزین مناسب برای این نوشیدنی کار بسیار دشواری است، چرا که بنا به سلیقه فردی هر شخص در تغذیه، این جایگزین متفاوت خواهد بود. اما اگر نگاهی به نوشیدنی هایی که در دسترس دارید، بیندازید، مطمئناً جایگزینی مناسب برای آن پیدا خواهید کرد. دستور تهیه نوشیدنی های طبیعی بسیاری نیز وجود دارد که می توانید از آن ها هم بهره بگیرید.
محصولات خوراکی و غذاهای سوخاری
مواد مضر موجود در آن: حرارت زیاد، روغن التهاب آور
مواد غذایی ای چون مرغ، ماهی و سیب زمینی سوخاری شده در هیچ رژیم غذایی سالمی برای افراد در نظر گرفته نمی شود. علاوه بر چربی و کالری بیش از اندازه موجود در این مواد خوراکی، روغنی که برای تهیه آن ها استفاده می شود نیز از حرارت بسیار زیادی برخوردار است که خطرات زیادی را متوجه سلامت انسان می کند. این روغن به این خاطر که حرارت بالایی دارد، دقیقاً همان ضرری را متوجه بدن می کند که از سرخ کردن و پختن بیش از اندازه مواد غذایی حاصل می شود. از جمله اختلالاتی که به واسطه مصرف این گونه مواد خوراکی متوجه بدن انسان می شود، می توان به تضعیف سیستم دفاعی بدن و نیز التهاب و نفخ معده اشاره کرد.
جایگزین مناسب: بنا به تحقیقات صورت گرفته، کاهش و عدم استفاده از این گونه مواد خوراکی سوخاری شده، برای سلامتی بسیار مفید است به همین خاطر توصیه می شود که مرغ، ماهی، سیب زمینی و یا هر ماده خوراکی دیگری را یا به طور معمولی سرخ کنید، و یا اینکه برای مدتی در فر بگذارید و سپس نوش جان کنید.
بیکن و سوسیس
مواد مضر موجود در آن: نیترات، استفاده از حرارت بالا در فرآوری آن ها
گوشت های فر آوری شده یکی از مضر ترین محصولات خوراکی موجودی هستند که تا کنون شناخته شده است. به طور اساسی برای تهیه سوسیس و انواع بیکن، از گوشت قرمزی استفاده می شود که چربی مضر آن جدا نشده است و همانند مواد خوراکی سوخاری شده، حاوی روغن و چربی ای هستند که سبب التهاب و نفخ می شود. فرایند های دیگری نیز بر روی این گوشت های فرآوری شده انجام می شود که ضرر آن ها را بیش از پیش می کند؛ برای نمونه می توان به خشک کردن و یا دود دادن این گوشت های فرآوری شده اشاره کرد. نیترات موجود در گوشت نیز، زمانی که در معرض حرارت بالا قرار می گیرد، موادی تولید می کند که خطرات زیادی را متوجه سلامت بدن می کند و متأسفانه این حرارت بالا یکی از عناصر اصلی در فرآوری این گوشت ها است. برای مصرف این گونه مواد خوراکی نیز به طور معمول از کباب کردن و یا سرخ کردن آن ها استفاده می شود که باز هم سبب افزایش ضرر وزیان آن برای سلامت می شود.
جایگزین مناسب: خوشبختانه اخیراً قوانینی وضع شده است که استفاده از نیترات در فرآوری این گوشت ها را منع و یا محدود می کند. به همین خاطر است که بسیاری از شرکت های تولید کننده سوسیس و بیکن، به جای استفاده از نیترات، از نمک خوراکی استفاده می کنند و محصولاتی که به این صورت تهیه شده باشند، ضرر بسیار کمتری نسبت به دسته اول دارند. دقت داشته باشید که برای مصرف این گونه گوشت ها، خیلی آن ها را در معرض حرارت قرار ندهید و مدت زمان کمی در فر کافی است تا آماده مصرف شوند.
غلات شیرین شده
مواد مضر موجود در آن: کربوهیدرات مضر، شکر فرآوری شده
همانند گوشت های فرآوری شده و مواد خوراکی سوخاری، شکر نیز از مضر ترین موادی است که می تواند سلامت انسان را تهدید کند. مصرف بیش از اندازه شکر، می تواند سبب چاقی مفرط شود که این خود اختلالاتی جدی تر همانند دیابت و بیماری های قلبی را متوجه بدن انسان می کند. میزان شکر موجود در تنها یک وعده از این غلات شیرین شده که معمولا در یک کاسه ریخته می شود و به همراه شیر مصرف می شود، از یک دونات خامه ای بیشتر است. علاوه بر این بسیاری از شرکت های بزرگ تولید کننده این محصول خوراکی، از مواد افزودنی ای در آن بهره می گیرند که در بسیاری از کشورهای اروپایی، ژاپن، استرالیا و نیوزلند و بسیاری کشورهای دیگر، استفاده از آن غیر قانونی اعلام شده است.
جایگزین مناسب: کره بادام زمینی و شکلات طبیعی هر دو از میزان شکر کمتری برخوردار هستند و نیز از هیچ گونه مواد افزودنی خطرناکی در آن ها استفاده نمی شود و می توانند، جایگزین مناسبی برای غلات شیرین شده باشند.
دسرهایی که معمولاً در رستوران ها سرو می شود
مواد مضر موجود در آن: سدیم
اکثر دسرهایی که در رستوران سرو می شود، شامل مقادیر زیادی شکر، کالری، چربی و مواد مضر دیگری است که انسان را در معرض خطر ابتلا به بیماری های گوناگون قرار می دهد. مقدار زیاد این مواد، به خاطر زیاد بودن حجم این وعده خوراکی در رستوران ها است، اما نکته ای که حائز اهمیت است و به طور معمول کسی آن را در نظر نمی گیرد، سدیم موجود در این دسر ها است. برای نمونه همین دسری که در تصویر مشاهده می کنید که در رستورانی در کالیفرنیا سرو می شود، حاوی چیزی حدود 1380 کالری، 92 گرم چربی، 696 میلی گرم سدیم، 126 گرم کربوهیدرات و نیز 85 گرم شکر است.
جایگزین مناسب: توصیه بیشتر متخصص های تغذیه این است که پس از هر وعده غذایی، یک قاشق شهد یا عسل نوش جان کنید و یا یک شیرینی کوچک میل کنید. این توصیه به این خاطر است که بدن انسان پس از مصرف هر گونه ماده غذایی، شروع به مصرف انرژی برای هضم آن می کند و به همین خاطر است که پس خوردن غذا، معمولاً میل به خوردن چیزی شیرین در انسان به وجود می آید که می تواند انرژی لازم برای هضم غذا را فراهم کند.
شکر سفید
مواد مضر موجود در آن: شکر
بنا به آماری که در سال 2014 در آمریکا منتشر شده است، هر فرد آمریکایی در طول روز مصرفی معادل با نود گرم شکر داشته است و این میزان، چهل گرم بیشتر از مقداری است که مرکز تخصصی تغذیه برای مصرف شکر در طول روز وضع کرده است. این در حالی است که میزان شکر مصرف شده در طول روز برای یک فرد، در مرکز تغذیه و سلامت جهانی، تنها بیست و پنج گرم است. این میزان بالای مصرف شکر فرآوری شده و سفید در آمریکا، آن ها را در معرض خطر ابتلا به بیماری های گوناگونی چون دیابت نوع دو و نیز اختلالت قلبی و چاقی مفرط قرار داده است. به همین خاطر است که یکی از مهمترین نکاتی که در رژیم های غذایی سالم در نظر گرفته می شود، کاهش مصرف شکر سفید و حتی در صورت امکان قطع مصرف آن است.
جایگزین مناسب: می توان به جای استفاده از محصولاتی که از شکر سفید در آن ها استفاده می شود، از آن دسته از محصولاتی استفاده کرد که از شکر طبیعی قهوه ای رنگ استفاده می کنند که همان هم البته بنا به نظر متخصص های تغذیه بهتر است که کمتر مصرف شود.
فست فود
مواد مضر موجود در آن: فتالات
شاید حتی تلفظ کردن نام این ماده شیمیایی برای تان دشوار باشد، اما به هر حال لازم است اطلاعاتی در خصوص آن داشته باشید، چرا که بسیاری از ما، بدون اینکه حتی از آن آگاهی کافی داشته باشیم، این ماده شیمیایی و خطرناک را وارد بدن خود می کنیم. این ماده شیمیایی که به طور معمول برای تهیه پلاستیک ها وبسته بندی مواد خوراکی و نوشیدنی مورد استفاده قرار می گیرد، بنا به تحقیقات اخیری که صورت گرفته است، در بدن افرادی که بیش از اندازه و به طور متداول فست فود مصرف می کنند نیز وجود دارد. متأسفانه وجود بیش از اندازه این ماده در بدن، خطرات زیادی را متوجه سلامت انسان می کند، یکی از این خطرات، افزایش التهاب است و دیگری افزایش خطر ابتلا به سندرم متابولیک که یکی از نتایج التهاب است و سبب افزایش وزن می شود.
جایگزین مناسب: رستوران هایی هستند که به این خاطر شهرت پیدا کرده اند که غذاهای خود را سریع به مشتری تحویل می دهند، این گونه غذاها می تواند جایگزین مناسبی برای فست فود باشد و اگر بیش از اندازه به این نوع غذا علاقه دارد، بهتر است خودتان در منزل با استفاده از مواد تازه و مطمئن، اقدام به درست کردن غذاهای فست فود کنید.