آیا در محل کار قربانی آزار جنسی شدهاید؟
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۲۰آزار جنسی در تمام دنیا پدیده شایعی می باشد، چه در خانه، چه در مدرسه و محیطهای اجتماعی چه در محل کار. اکثر قربانیان زنان می باشند و اکثر قریب به اتفاق آزاردهندگان مرد. اما آزار جنسی در محیط کاربه چه صورت می باشد؟ آیا ما هم باعث آزار جنسی در محل کارشده ایم؟ آیا در محل کار مورد آزار جنسی قرار گرفته ایم ؟ آیابه عنوان شاهد آزار جنسی در مکانی بوده ایم؟
امکان دارد که قربانیان آزار جنسی اطلاعی ازاین که قربانی شدن نداشته باشند. بنابراین ابتدا بایدبا مفاهیم و مصادیق آزار جنسی بیشتر آشنا شده و بعد آزار جنسی در محیط کار را بررسی نماییم.
آزار جنسی
هر گونه رفتار نخواسته با ماهیت جنسی. کلمه "نخواسته" در اینجا بسیار مهم می باشد؛ این کلمه به معنی ناخواسته و غیر عمدی نمی باشد، بلکه رفتار نخواسته یعنی رفتاری که بدون رضایت و توافق طرف مقابل انجام می گردد؛ مثل نگاه با معنای جنسی، متلک یا اظهارنظر یا شوخی با ماهیت جنسی، درخواست انجام عملی با ماهیت جنسی یا تماس جسمی با ماهیت جنسی. معیاربرای رفتار نخواسته ، نظر دریافتکننده رفتارمی باشد، اگر گیرنده رفتار چنین رفتاری را نخواسته و تقاضا نکند این رفتار به معنی آزار جنسی می باشد. نخواسته بودن اهمیت دیگری را هم می رساند، اگر فردی که هدف آزار جنسی واقع می شود بخواهد مانع از تکرار آن گردد، آزارنده جنسی اجازه ندارد به استناد آنچه که در گذشته اتفاق افتاده ، (مثلا بر این مبنی که فرد قبلا راضی به انجام این رفتار بوده است) رفتار خود را موجه بداند.
آموزش پیشگیری از آزار جنسی کودکان
شماره تماس برای کودک آزاری و خشونت خانگی
اشکال بسیار مختلفی آزار جنسی عبارتند از: اعمال فشار برای رفتار یا رابطه جنسی، فرستادن پیام با ماهیت جنسی، اصرار برای ملاقات، شوخی با مضامین جنسی.
مهمترین نکته در درک آزار جنسی کلمه "نخواسته یا بدون رضایت" می باشد؛ عمل جنسی باید با رضایت و مطابق میل طرف مقابل صورت گیرد، در غیر این صورت مصداق آزار جنسی می باشد. حتی اگر کسی در ابتدا به برقراری رابطه جنسی رضایت نشان دهد، اما در میانه رابطه دیگر مایل به ادامه آن نباشد باید عمل جنسی قطع شود و اگر به زور ادامه پیدا کند مصداق آزار جنسی از جمله حمله جنسی یا تجاوز می باشد.
امکان دارد هر کس در هر سن، با هر گرایش جنسی و با هر جنسیتی قربانی آزار جنسی واقع گردد اکثریت قربانیان آزار جنسی زنان و کودکان می باشند و اکثریت قریب به اتفاق آزاردهندگان جنسی مردان می باشند. با این حال نباید فراموش کنیم که مردان هم امکان دارد قربانی آزار جنسی واقع شوند، چه در کودکی و چه در بزرگسالی.
یکی از ویرانگرترین تجربههای زندگی آزار و خشونت جنسی می باشد، قربانیان سالهای بسیار و شاید تمام عمر از عوارض آن رنج خمی برند و به انواع بیماریهای روحی مثل اضطراب، افسردگی، ضربه روحی پس از اتفاق بسیار وحشتناک (PTSD)، بزهکاری، خودکشی و خودآزاری مبتلا می گردند و امکان بر قراری رابطه جنسی سالم و طبیعی برایشان سخت و دشوار می شود.
آزار جنسی در محل کار
بیشتر قربانیان آزار جنسی در محل کار زنانمی باشند و اکثر قریب به اتفاق آزاردهندگان جنسی مردان. با این حالامکان دارد که مردان هم قربانی آزار جنسی واقع شوند (هم از طرف زنان هم مردان) و این امکان که آزاردهنده و قربانی همجنس باشند، درصد کمی از موارد آزار جنسی را در آمار نشان می دهد.
شاید دستورالعمل مشخصی در باره آزار جنسی در محیط کار وجود نداشته باشد، بسیاری از قربانیان حتی اطلاع ندارند که قربانی آزار جنسی واقع شدهاند. جلوگیری از آزار جنسی در محیط کار وظیفه کارفرمامی باشد، اما کارفرمایان عمدتا یا چنین وظیفهای را برای خود قائل نمی باشند و یا به قربانی انگ مقصر می چسبانند.
آزار جنسی در محیط کار را میتوان به دو دسته تقسیم نمود، آزار جنسی مستقیم که در قبال نوعی عمل جنسی، یا به زنان وعده پاداش و ترفیع و امثال آن را می دهند و یا اینکه با تهدید با اخراج، کسر حقوق یا تنزل رتبه متقاعدشان می کنند. در نوع غیر مستقیم، محیط کار چنان مملو از ارجاعات و رفتارها و گفتارهای جنسی می باشد که باعث معذب شدن، احساس ناامنی و آزار زنان می گردد.بر اساس برخی تحقیقات که درباره آزار جنسی در محل کار انجام شده، به برخی موارد در زیر اشاره می شود:
زنان جوانتر بیشتر قربانی آزار جنسی قرار می گیرند و با افزایش سن، احتمال آزار جنسی زنان در محل کار کمتر میگردد. زنان قربانی بیشتر مطلقه یا مجرد می باشند چون زنان متاهل از حمایت همسر خود برخوردار هستند .هر گونه تفاوتی ، از قبیل ظاهر، نحوه لباس پوشیدن، توانایی یا مهارتهای خاص، موقعیت شغلی یا اجتماعی میتواندباعث افزایش احتمال آزارجنسی شود.معمولا آزاردهندگان جنسی سعی در مقصر جلوه دادن فرد قربانی می باشند
اکثر مردانی که در محل کار آزاردهنده جنسی می باشند معمولا متأهل و به نحو محسوسی مسنتر از قربانیان خودمی باشند ودارای موقعیت اجتماعی یا مالی یا کاری بالاتری هستند، بنابراین میتوانند اعمال خود را پنهان و یا از عواقب آن در امان و مدت طولانیتری قربانیان را آزارنمایند.