سندرم بیماری ساختمان
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸
کیفیت هوای داخل ساختمان می تواند اثر پویایی بر آسایش, عملکرد و سلامت کارکنان داشته باشد. کارکنان ممکن است علایم مختلفی مانند سردرد, گرفتگی بینی, بیحالی و غیره را گزارش کنند. اگر این علایم با نشانه های بالینی بیماری, مانند تب همراه باشند و اگر این علایم با ترک محل کار برطرف نشوند, کارکنان ممکن است مبتلا به بیماری مربوط به ساختمان شده باشند. اگر علایم با نشانه های بالینی همراه نباشد و اگر در عرض چند ساعت پس از ترک ساختمان برطرف شوند, کارکنان ممکن است سندرم بیماری ساختمان را تجربه کنند. بیماری های مربوط به ساختمان معمولا باقرار گرفتن در معرض ارگانیسم های بیماری زا یا حساسیت زا در محل کار مانند بیماری لژیونر مرتبط هستند (بخصوص آلاینده های زیستی). شکایت های ناشی از سندرم بیماری ساختمان ممکن است با کیفیت ناکافی هوای داخل (IAQ) مرتبط باشند و علایم ناراحتی هستند. بازه ی متنوعی از آلاینده های هوای داخل ساختمان وجود دارد و آزمایش و نظارت بر تمام آنها کار هزینه بر و بازدارنده ای است. متعاقبا, مراحل اولیه ی تحقیقات در خصوص کیفیت هوای داخل ساختمان شامل تعیین ماهیت مشکلات کارکنان, ارزیابی خطرات بالقوه ی هوای داخل محل کار و سپس آمایش آلاینده های خاص است. زمانی که بازرس فرضیه ای را برای منابع احتمالی شکایت های کارکنان تنظیم کرد, روش های مناسب آزمایش و نظارت اجرا می شوند.
دستورالعمل هایی برای تحقیقات هوای داخل ساختمان
یک استراتژی کلی برای انجام هر نوع تحقیقات در خصوص هوای داخل ساختمان توسط سازمان محافظت از محیط زیست آمریکا ایجاد شده است. این دستورالعمل ها را باید برای تعیین حوزه ی مشکل به صورت فضایی, زمانی و بر حسب آلاینده های احتمالی هوای داخل که مسئول تاثرات انسانی هستند, دنبال کرد. یک تحقیق و بررسی معمولا در واکنش به شکایات های کارکنان در خصوص کیفیت هوا آغاز می شود. بازرس, یک درونکاوی اولیه از محل کار انجام می دهد و به دنبال نشانه های واضح تهویه ی ضعیف یا منابع آلاینده می گردد. در این هنگام, مصاحبه هایی با کارکنانی که مشکلاتی را تجربه می کنند اغلب می تواند به تعیین آلاینده های احتمالی کمک کند. بعد از دنبال کردن فلوچارت و تنظیم فرضیه ای در خصوص آلاینده یا آلاینده های مورد شک هوای داخل, بر اساس اطلاعات کارکنان و محل کار که جمع آوری شده است, باید برنامه ای برای نمونه برداری تنظیم شود. این برنامه ماهیت نمونه برداری و مکان و زمان آن را مشخص می کند. اگر منبع آلاینده , انتشار پیوسته ای دارد, پس زمابنندی کمتر مسئله ای مهم و حیاتی محسوب می شود, اما اگر منبع ناپیوسته و متناوبی است, مثلا آلاینده ای که تنها زمان کارکردن یک ماشین خاص دفع می شود, پس زمانبندی مناسب نمونه برداری, امری حیاتی است.
آلاینده های هوای داخل ساختمان
بازه ی آلاینده های هوای داخل ساختمان که معمولا در محل های کار بررسی می شود شامل موارد زیر است:
• گازهای اشتعالی: هر منبع اشتعالی در محل کار می تواند گازهای سمی مختلفی منتشر کند. اگر محل کار, یک منبع اشتعالی مانند آتش گازی, آتش چوبی, کوره یا موتور گازوییلی دارد, یا اگر اشتعال بخشی از فرآیند کار است, پس هوا باید برای گازهای اشتعالی لیست شده در جدول زیر آزمایش شود.
آلاینده های هوای داخل ساختمان که برای تحقیقات کیفیت هوای داخل به طور رایجی مورد آزمایش قرار می گیرند
* فیبرها> 5 میلی متر طول
منبع: اغلب مقادیر NIOSH در این لینک نشان داده شده اند: http://www.skcinc.com/NIOSH1/NIOSH.HTM
• ترکیبات آلی فرار:
تعداد زیادی ترکیبات آلی وجود دارند که ممکن است در محل کار موجود باشند. ترکیبات آلی فرار (VOCها) ممکن است به عنوان بخشی از فرآیند کار استفاده شوند که نمونه ی آن, حلال های استفاده شده در خشکشویی و مواد چسبی مورد استفاده در تولید مبلمان است, یا این مواد ممکن است تمام فرآیند کار باشند که نمونه ی آن, پالایشگاه پتروشیمی است. آزمودن هر مورد از بازه ی وسیع VOC ها می تواند هزینه بر باشد و متعاقبا, مگر در صورتی که وجود یک VOC خاص مورد شک باشد, هوای داخل را می توان برای تمام VOC ها غربالگری کرد. VOC هایی که معمولا وجود آنها آزمایش می شود, در جدول بالا لیست شده اند.
• فیبرهای هواویز:
فیبرهای مبتنی بر مواد معدنی مانند فایبرگلس یا آزبست می توانند در اثر فرسایش یا گسیختگی مصالح ساختمانی مانند عایق حرارتی, هواویز شوند. این فیبرها می توانند در صورتی که بخشی از فرآیند کاری باشند نیز هواوز شوند که نمونه ی آن, کارخانه ی تولید فایبرگلس است. دو نمونه از فیبرهای مورد استفاده که اغلب آزمایش می شوند در جدولبالا لیست شده اند. (هواویز:ذرات بسیار ریز جامد یا مایع معلق در هوا)
جدول بالا لیستی از حد شغلی قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی را نیز برای این آلاینده های هوا نشان می دهد. EPA آمریکا, دستورالعمل اضافی خوبی در خصوص انجام تحقیقات IAQ بدست می دهد. این دستورالعمل ها روش های استاندارد خوش-عمل هستند که باید برای نظارت بر هر نوع از آلاینده های مورد نظر, از آنها تبعیت کرد. هر کشور یا هیئت تنظیمی ممکن است روش های استاندارد خود را برای سنجش آلاینده های مختلف هوا داشته باشد. به عنوان مثال, در آمریکا, روش های مختلف تحلیل و نمونه برداری از هوا توسط سازمان ایمنی و سلامت شغلی (OSHA), موسسه ی ملی سلامت و ایمنی شغلی (NIOSH), جامعه ی آزمایش و مواد آمریکا (ASTM) و EPA آمریکا منتشر شده اند. در بریتانیا, هیئت رئیسه ی سلامت و ایمنی (HSE), دستورالعمل های خود را برای روش های مورد نظر منتشر می کند. دستورالعمل های روش شناسی محلی باید همواره برای یک تحقیق و بررسی مورد مشورت قرار گیرند. ................در ادامه این مقاله علمی به " مقیاس های قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی " می پردازیم..................(سیارک)