قوانین اصطکاک در دست نوشته های نامربوط داوینچی
طاهره مصطفویدر۱۴۰۳/۲/۱۸(سیارک) : داوینچی از مشاهیر قرن چهاردهم میلادی می باشد که همه وی را به خاطر نبوغ سرشارش می شناسند،اما نکته ای که تا به حال هیچکس قادر به درک آن نبوده این است که داوینچی اولین کسی می باشد که قوانین اصطکاک را در یادداشت های نامربوط خود به روی کاغذ آورده است.
تا به حال تاریخ شناسان حوزه هنر برخی از آثار و مخصوصا دست نوشته های این نابغه ایتالیایی را بی معنی به شمار می آوردند اما امروز مطالعات آقای ایان هاچینگز پروفسور دانشگاه کمبریج ثابت کرده که حتی چرک نویس های داوینچی نیز حاوی اولین فرمول های نوشته شده علم مکانیک است.
در واقع نتیجه تحقیقات آقای هاچینگز در مورد یکی از صفحه های چرک نویس داوینچی به سر خط خبر ها تبدیل شد،وی ثابت کرد که یکی از دست نوشته های داوینچی در سال ۱۴۹۳ میلادی حاوی اولین قوانین قوانین نیروی اصطکاک است.(سیارک)
همه بزرگان علم فیزیک تا به حال داوینچی را به عنوان اولین مطالعه کننده و نظریه دهنده در مورد نیروی اصطکاک می شناختند و دلیل این امر نیز اینبود که طبق آگاهی ما این نابغه ایتالیایی دوره رنسانس توانسته بود تا اصطکاک را به نحوی به رفتار فیزیکی وسایلی چون چرخ،محور و قرقره ربط دهد،وی نقش اصطکاک در بهره وری و راندمان اختراعات خود درک کرده بود اما هیچ کس تا به امروز نفهمیده بود که داوینچی چگونه موفق یه شناخت نیروی اصطکاک شده بود،اما تحقیقات تاریخی پروفسور هاچینگز منجر به کشف لحظه ای شده است که داوینچی موفق به اثبات وجود نیروی اصطکاک می شود.
دفترچه ای که این صفحه از دست نوشته های داوینچی در آن نوشته شده در حال حاضر در موزه Victoria And Albert واقع در شهر لندن است ،این صفحه مورد بحث حاوی چرک نویس های داوینچی می باشد که با گچی قرمز رنگ بر روی یک صفحه کاهی زرد رنگ نوشته شده و چند سال پیش نیز موضوع بحث و جدل های آکادمیک بوده ،در بالای این صفحه عکسی تار از صورت یک پیرزن دیده می شودو عبارت “زیبایی ماندنی نمی باشد و روزی از بین می رود” زیر آن درج گشده ،در سطرهای پایین این عکس نمودار ها و طرح هایی به دست داوینچی کشیده شده که یک موزه دار در سال ۱۹۲۰ میلادی آنها را “نوشته های بی ربط و نمودار های بی معنی کشیده شده با گچ قرمز”می خواند.
ولی با گذشت تقریبا ۱۰۰ سال پس از تحلیل این موزه دار امروز پروفسور هاچینگز بار دیگر این مسئله را به میان آورده و تحلیل های دقیق تری را روی این صفحه از نوشته های داوینچی انجام داده ،بنا بر نتایج تحقیقات وی نمودار های هندسی درج شده در این صفحه که قبلا شکل هایی بی مفهوم توصیف می شدند در واقع چندین بلوک را نشان می دهند که به وسیله نیروی وزن حاصل از چندین وزنه آویزان شده از یک قرقره به صورت افقی بر روی یک سطح کشیده می شوند و این دقیقا همان متدی می باشد که امروز در مدرسه ها برای آموزش مفهوم نیروی اصطکاک به دانش آموزان از آن استفاده میگردد.(سیارک)
پروفسور ایان هاچینگز در این باره می گوید:اشکال هندسی موجود در این صفحه نشان می دهد که داوینچی اصول کلی نیروی اصطکاک را در سال ۱۴۹۳ میلادی درک کرده ،او می دانست که اندازه این نیرو که از تماس دو سطح با یکدیگر تشکیل می شوند با وزن و یا نیرویی که این دو سطح به طرف همدیگر وارد می کرده اند متناسب است و به این نتیجه رسیده که میزان نیروی اصطکاکارتباطی با سطح تماس بین دو جسم ندارد، این مباحث دلیل تقدیر و تشکر دانشمندان امروزی علم فیزیک از دانشمندی فرانسوی به نام گویلام آمونتونز می باشدکه ۲۰۰ سال پس از دوره زندگی داوینچی زندگی می کرده است اما کسی داوینچی را اولین کاشف واقعی نیروی اصطکاک و نویسنده اولین قوانین اثبات کننده آن نمی دانسته است.
پروفسور هاچینگز همچنین نشان داده است که داوینچی چگونه از درک خود از نیروی اصطکاک در ساخت وسایل مکانیکی پیچیده در دو دهه بعدی زندگی خود استفاده کرده بود،این نابغه ایتالیایی از مزایای به کار گیری نیروی اصطکاک کاملا آگاهی داشته و تجربیات و علم خود در این باره را برای ساخت چرخ، قرقره و محور به کار می برده و همه می دانیم که این چهار قطعه مکانیکی اصول و پایه ساخت همه اختراعات داوینچی می باشد.
در نوشته های پروفسور هاچینگز درباره لئوناردو داوینچیبه این نکته اشاره شده است :مطالعه ۲۰ ساله داوینچی در مورد اصول اصطکاک و سیستم های مکانیکی که وی بعدا به کمک شناخت قوانین نیروی اصطکاک موفق به طراحی شان گردید،گواهی قوی بر اثبات جایگاه والای او در میان پیشگامان و بنیان گذاران علم تریبولوژی می باشد.
این پست را چگونه می‌بینید؟ برای شما مفید بود؟ لطفا با نوشتن کامنت در زیر ما را مطلع کنید. (سیارک)
