عوارض بلند مدت خوابیدن بیش از اندازه
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸مسلماً همگی ما خوابیدن را به عنوان فعالیتی می شناسیم که برای سلامتی ما مفید و حیاتی است، با این وجود آیا این مسئله درست است که بگوییم هر چه بیشتر بخوابیم، بیشتر قادر خواهیم بود از ثمرات آن برای سلامت خود بهره بگیریم؟ به عبارت دیگر زیاده روی در خوابیدن کار درستی است؟ البته پاسخ این سؤال منفی است و خوابیدن بیش از اندازه می تواند به مرور زمان سبب ایجاد اختلالاتی از قبیل دیابت و نارسایی های قلبی شود. مهم تر از این اختلالات، آمار ناخوشایند دیگری نیز وجود دارد که حاکی از این است که افرادی که بیش از اندازه معمول می خوابند، امکان مرگ شان بیشتر از افراد عادی خواهد بود. با سیارک همراه باشید تا اطلاعات و جزئیات بیشتری در این خصوص در اختیارتان قرار دهیم.
تحقیقات جامعی که در این خصوص صورت گرفته است، نشانگر این نکته است که بیشتر افرادی که بیش از اندازه معمول می خوابند، غالباً از افرادی هستند که از افسردگی رنج می برند و یا این که از لحاظ اقتصادی در شرایط خوبی به سر نمی برند و روابط اجتماعی چندان روحیه بخشی با سایر افراد ندارند. البته این نکته را هم باید خاطر نشان کرد که افسردگی و این اوضاع بد اقتصادی فرد، به طور گسترده ای با هم ارتباط پیدا می کنند و هستند افراد بسیاری که از هر دوی این مشکلات در آن واحد رنج می برند. به هر صورت، اتفاقی که در نهایت می افتد این است که این افراد بعضاً بیش از اندازه می خوابند و متأسفانه از اختلالات ناشی از آن رنج می برند. برای نمونه افرادی که از لحاظ اقتصادی در شرایط خوبی به سر نمی برند، کمتر این امکان برای شان فراهم می شود که به دکتر های متخصص مراجعه کرده و آزمایش هایی مربوط به سلامتی شان بدهند. همین مسئله باعث می شود که این افراد از اختلالات و بعضاً بیماری هایی رنج ببرند که خود خبری از آن نداشته و تنها از عوارض و علائم ظاهری آن بیماری رنج می برند. خوابیدن بیش از اندازه و اختلالات ناشی از آن به صورت یک چرخه عمل می کنند؛ به عبارت دیگر، تنها این خوابیدن بیش از اندازه نیست که سبب بروز نارسایی ها و اختلالات می شود و همین نارسایی ها (مانند نارسایی های قلبی) نیز می توانند باعث شوند که فرد بیش از اندازه معمول بخوابد.
خوابیدن بیش از اندازه: چه هنگامی می توان گفت که فرد بیش از اندازه می خوابد؟
البته همه ما اطلاعاتی مختصر و کلی در خصوص خوابیدن و میزان لازم خواب در طول شب برای این که بدن قادر به بازیابی کامل انرژی باشد، داریم. این نکته را هم باید به خاطر داشته باشیم که میزان این خواب، در سنین مختلف، متفاوت خواهد بود. از دیگر عواملی که به طور مستقیم با میزان خواب فرد در طول شب ارتباط دارند به این موارد می توان اشاره کرد: سن و سال، میزان فعالیت های روزانه فرد و چگونگی این فعالیت ها، وضعیت کلی سلامتی فرد و عادات روزانه. می توان با ذکر مثالی، ذهنیت دقیق تری در این خصوص پیدا کرد: برای نمونه اگر دقت کرده باشید، در دوره هایی که اضطراب شدید و یا بیماری بر شما غالب می شود، به مراتب به خواب بیشتری احتیاج پیدا خواهید کرد. با تمام این تفاسیر و با وجود تمامی این تفاوت هایی که به علل مختلف ممکن است در میزان خوابیدن یک فرد تأثیر گذار باشد، محققان و متخصصان توصیه می کنند که یک فرد بالغ در طول شب حداقل باید بین هفت تا نه ساعت استراحت کند تا بدن او قادر به بازیابی انرژی لازم برای فعالیت های روز بعد اش را داشته باشد.
دقیقاً چه مسائلی باعث می شوند تا فرد بیش از اندازه معمول بخوابد؟
افرادی هستند که از بیماری پر خوابی رنج می برند (اصطلاحات پزشکی: hypersomnia معادل پر خوابی و insomnia معادل کم خوابی و بی خوابی است) و در خصوص این افراد، خوابیدن بیش از اندازه به عنوان اختلالی در سلامتی شان شناخته می شود و باید در خصوص رفع آن چاره ای بیندیشند. از علائم مشخص این بیماری می توان به این اشاره کرد که فرد در تمامی طول روز احساس خواب آلودگی می کند و این احساس به گونه ای است که با خوابیدن کوتاه مدت در طول ظهر یا بعد از ظهر نیز بر طرف نخواهد شد. علاوه بر این، افرادی که از این بیماری رنج می برند، در هنگام شب، خواب های طولانی مدت و غیر معمولی ای را تجربه می کنند. در بسیاری از افرادی که از بیماری پر خوابی رنج می برند، نشانه هایی از اضطراب و نگرانی شدید، کمبود انرژی و اختلالات مربوط به حافظه به کرات مشاهده می شود و در حقیقت نیاز دائم شان به خوابیدن است که باعث می شود این گونه مشکلات برای این افراد به وجود بیاید.
مشکل و اختلال دیگری که در خصوص خوابیدن بیش از اندازه وجود دارد، آپنه خواب یا قطعی کوتاه مدت فرایند تنفس به هنگام خواب، در فرد است که باعث می شود خواب فرد آن گونه که باید و شاید، عمیق و مؤثر نباشد و در نهایت این اختلال هم می تواند باعث شود که فرد احتیاج بیشتری به خوابیدن در طول روز در خود احساس کند. البته نکته ای که حائز اهمیت است و ذکر آن ضروری به نظر می رسد، این است که لزوماً تمامی کسانی که بیش از اندازه می خوابند، از چنین اختلالاتی رنج نمی برند. مصرف بیش از اندازه مشروبات الکلی و نیز دارو هایی که تنها با همراه داشتن نسخه ای از پزشک قابل خریداری هستند برای نمونه از جمله مسائلی هستند که می توانند به مرور زمان باعث شوند تا فرد بیش از اندازه معمول و همیشگی خود بخوابد. در کنار این مسئله، همان گونه که پیش از این نیز عنوان شد اختلالات دیگری نیز هستند (افسردگی، یا اختلالات و نارسایی های قلبی) که باز می توانند باعث شوند فرد تمایل بیشتری به خوابیدن داشته باشد و بیش از اندازه بخوابد. در نهایت افرادی هم هستند که هیچ گونه اختلال و مشکلی ندارند و تمایل دارند بیش از اندازه بخوابند و علت خوابیدن بیش از اندازه شان همین نکته ساده است.
بیشتر بدانیم: چرا داشتن خواب کافی برای بدن لازم است
اختلالات و بیماری های مرتبط با خوابیدن بیش از اندازه
اما چه بیماری ها و اختلالاتی در نتیجه خوابیدن بیش از اندازه، به مرور زمان سلامت فرد را تهدید می کنند؟ در ابتدای متن توضیحات مختصری در خصوص برخی از این اختلالات داده شد (دیابت، نارسایی های قلبی)، اما در این قسمت قصد داریم اطلاعاتی دقیق تر و جزئی تر در خصوص این اختلالات در اختیارتان قرار دهیم (و نیز سایر اختلالاتی که به واسطه خوابیدن بیش از اندازه حادث می شوند):
دیابت:
بنا به تحقیقاتی که در این خصوص صورت گرفته است، دیابت از آن جمله بیماری هایی است که به واسطه خوابیدن بیش از اندازه سلامت فرد را تهدید خواهد کرد. علاوه بر این کم خوابی نیز همین حالت را خواهد داشت. بنا بر این هر گونه اختلال در خوابیدن خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.
بیشتر بدانیم: علائم دیابت 8 مورد
اضافه وزن و چاقی:
اضافه وزن، از دیگر اختلالاتی است که در صورت خوابیدن بیش از اندازه، احتمال دچار شدن به آن در فرد افزایش پیدا می کند. بنا به تحقیقاتی که در این خصوص صورت گرفته است، افرادی که در طول شب بین نه تا ده ساعت می خوابند، بیست و یک درصد بیشتر از افرادی که بین هفت تا نه ساعت در طول شب می خوابند، در معرض ابتلا به چاقی و اضافه وزن قرار می گیرند. این اضافه وزن البته به مرور زمان و طی دوره ای چند ساله شکل می گیرد. نکته ای که در این خصوص وجود دارد این است که حتی پایبندی به رژیم غذایی به خصوص برای لاغری و یا حتی ورزش کردن، توانایی از بین بردن این اضافه وزن مربوط به خوابیدن بیش از اندازه را ندارد.
بیشتر بدانیم: کاهش وزن ده کیلویی
سر درد:
این مسئله البته بیشتر در کسانی شایع است که سابقه سر درد داشته باشند و چنین افرادی، زمانی که در تعطیلات خود بیشتر از اندازه معمول خود در طول شب استراحت می کنند، دچار سر درد می شوند. محققان بر این باور اند که سردرد ناشی از خوابیدن بیش از اندازه بیشتر به واسطه تأثیراتی است که این گونه خوابیدن بر پیام رسان های عصبی در مغز می گذارد. یکی از این پیام رسان ها برای نمونه سروتونین است که در کارکرد اش اختلالاتی به وجود می آید. البته افرادی که در طول روز بیشتر از افراد عادی استراحت کرده و به جای آن از خواب شب خود می کاهند نیز در معرض این گونه سردرد ها قرار می گیرند.
بیشتر بدانیم: 12 عاملی که باعث سردرد میشود!
کمر درد:
زمانی بود که به محض مواجه شدن دکتری با شخصی که از کمر درد رنج می برد، به سرعت به او توصیه می کرد که به تخت خواب خود رود و برای مدتی استراحت کند، اما مدت ها است که دیگر چنین توصیه هایی از سوی پزشکان متخصص به این گونه افراد نمی شود. حتی این تغییر در رویه پزشکان متخصص تا جایی پیش رفته است که دیگر از فرد مبتلا به کمر درد نمی خواهند در برنامه ورزش کردن روزانه خود تغییراتی به وجود آورد و انجام تمرین های ورزشی سبک در این خصوص توصیه می شود. در حقیقت کمر درد یکی از اختلالات شایع در میان افرادی است که بیش از اندازه می خوابند و به همین خاطر معمولاً به آن ها توصیه می شود در طول شب تا جایی که برای شان امکان دارد کمتر بخوابند و نیز انجام تمرین های ورزشی سبک را نباید فراموش کنند.
بیشتر بدانیم: ارتباط کمردرد با نحوه ی نشستن
افسردگی:
البته نکته ای که در این خصوص وجود دارد این است که غالب افرادی که دچار افسردگی های شدید می شوند، بیشتر از اختلال بی خوابی رنج می برند تا خوابیدن بیش از اندازه، با این وجود طبق آمار و اطلاعاتی که در دست است، نزدیک به پانزده درصد از کل افراد مبتلا به افسردگی، بیش از اندازه معمول می خوابند. این خوابیدن بیش از اندازه می تواند در نهایت باعث شود، بیماری این افراد و افسردگی شان تشدید شود. داشتن برنامه مشخص زمانی برای خوابیدن از مهمترین عواملی است که برای بهبود این گونه بیماران مبتلا به افسردگی توصیه شده است.
بیشتر بدانیم: ارتباط افسردگی و مصرف دارو در عملکرد جنسی زنان
نارسایی های قلبی:
اخیراً تحقیقاتی در این خصوص صورت گرفته است و برای انجام این تحقیقات، یک گروه هفتاد و دو هزار نفری از خانم ها برای انجام بررسی هایی در نظر گرفته شدند. آمار و ارقام حاصل شده از این تحقیقات، به دقت مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که خانم هایی که در طول شب، بین نه تا یازده ساعت می خوابیدند، تا چیزی حدود سی و هشت درصد بیشتر از افرادی که خواب معمولی داشتند (هفت تا نه ساعت) در معرض ابتلا به بیماری ها و نارسایی های قلبی قرار داشته اند. البته محققان هنوز نتوانسته اند از چند و چون رابطه میان خوابیدن بیش از اندازه و نارسایی های قلبی کسب آگاهی کنند و هنوز مشخص نیست که دقیقاً چه مسئله ای در خصوص خوابیدن بیش از اندازه وجود دارد که این گونه اختلالات را موجب می شود.
بیشتر بدانیم: بیماری قلبی عروقی
مرگ:
تحقیقات بسیاری تا کنون در این خصوص صورت گرفته است و نتیجه تمامی این تحقیقات حاکی از آن است که افرادی که بیش از نه ساعت در طول شب استراحت می کنند، به مراتب بیشتر از سایرین در معرض خطر مرگ قرار می گیرند. علت اصلی این مسئله هم هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. البته ارتباط خوابیدن بیش از اندازه با وضعیت اقتصادی بد افراد مختلف و نیز افسردگی شان که پیش از این و در ابتدای متن توضیحاتی در خصوص آن داده شد، می تواند پرده از راز این ماجرا بردارد، چرا که معمولاً چنین افرادی هستند که تمایل بیشتری به خوابیدن از خود نشان می دهند و البته واضح است که عمر چنین افرادی نیز به مراتب کمتر از انسان های با انگیزه و خوشحال تر است.
از فواید خوابیدن بهره بگیرد، اما بیش از اندازه نخوابید
اگر به طور میانگین در طول شب بیشتر از هشت ساعت استراحت می کنید، توصیه می شود برای پی بردن به علت آن به پزشک متخصص مراجعه کنید. مطمئنا با انجام آزمایش هایی مشخص خواهد شد که علت این خوابیدن بیش از اندازه چیست و خطرات استفاده سرخود از دارو ها و قرص های مرتبط با مسائل مختلف، شما را در این صورت تهدید نخواهد کرد. برخی از افراد نیز هستند که به واسطه مصرف دارو های به خصوصی که برایشان تجویز شده است، بیشتر از افراد عادی به خوابیدن تمایل نشان می دهند. می توان با نظر پزشک متخصص جایگزینی برای چنین دارو هایی انتخاب کرد و یا این که مصرف آن ها را به طور کامل قطع کرد و در این صورت فرد قادر خواهد بود به روند عادی خوابیدن خود باز گردد. اگر هم خوابیدن بیش از اندازه شما به واسطه اختلالاتی باشد که به طور مفصل در خصوص هر یک اطلاعاتی داده شد، می توانید با مراجعه به پزشک متخصص از این اختلال کسب آگاهی کرده و اقدام به بهبود آن کنید تا قادر باشید به خواب عادی شبانه خود بازگردید.
با تمام این تفاسیر، صرف نظر از این که علت خوابیدن بیش از اندازه شما چه باشد، با بازگشت به خواب هفت تا نه ساعته معمول میان افراد بالغ، می توانید از ثمرات بی نظیر خواب کامل برای سلامت خود بهره بگیرید. متخصصان این حوزه توصیه می کنند که افراد زمان مشخصی در طول شب برای خوابیدن و هنگام صبح برای بیدار شدن داشته باشند، به عبارت دیگر داشتن یک برنامه زمانی مشخص کمک شایانی به چگونگی خوابیدن افراد خواهد کرد. نکته دیگری که توسط این متخصصان توصیه می شود، عدم مصرف مشروبات الکلی و نوشیدنی های کافئین دار در هنگام شب و پیش از خواب است. انجام فعالیت های ورزشی به صورت روزانه و فراهم آوردن محیطی پاکیزه و مرتب و تاریک برای خوابیدن هم از عواملی هستند که در نهایت منجر به این می شوند که خواب کامل و مؤثری را در هنگام شب تجربه کنید.
در سیارک بخوانیم: