علائم کم آبی بدن
محمد رضا عاشوریدر۱۴۰۳/۲/۱۸یکی از مهمترین عواملی که باید در خصوص بدن خود مد نظر داشته باشیم، توجه به علائم ظاهری ای است که خبر از کمبود آب بدن می دهند، به ویژه آن که در فصل گرما و تابستان، به واسطه فرایند های مربوط به تعریق بدن، میزان قابل توجهی از آب بدن دفع می شود. در حقیقت نوشیدن آب کافی یکی از عوامل مهم و تأثیر گذار بر سلامت انسان است و باید توجه ویژه ای به علائم ظاهری ناشی از کمبود آب بدن داشته باشیم. با سیارک همراه باشید تا اطلاعات دقیق تری در خصوص این علائم در اختیارتان قرار دهیم.
خشکی دهان
ممکن است فرد احساس تشنگی نداشته باشد و با این وجود سطح زبان و دهان اش خشک بوده و حالتی چسبناک پیدا کرده باشند؛ این یکی از علائم مشخص کمبود آب بدن است و فرد در صورت احساس کردن آن باید اقدام به نوشیدن آب کند.
خواب آلودگی
البته تابستان و گرمای هوا کمی احساس شادابی را از فرد گرفته و خواب آلودگی و بی حوصلگی معمولاً در میان افراد مشاهده می شود، اما اگر همیشه این احساس خواب آلودگی و بی حوصلگی را داشته باشید، دیگر مسئله تنها مربوط به تابستان و گرمای هوا نخواهد بود. یکی دیگر از علائم کمبود آب بدن، خواب آلودگی و بی حوصلگی است و در صورت داشتن این حالت باید آب مصرفی خود در طول روز را افزایش دهید، آن گاه اگر مشکل خواب آلودگی برطرف نشود، اختلالی دیگر در بدن شما وجود دارد که باید با مشورت با پزشک متخصص اقدام به برطرف کردن آن کنید.
اختلال در کارکرد مثانه
نکته ای که در این خصوص باید به خاطر داشته باشید این است که در طول روز باید بین شش تا هشت بار از سرویس بهداشتی استفاده کنید و این تعداد بعضاً تا ده بار هم می تواند افزایش پیدا کند (بسته به نوشیدنی هایی که فرد در طول روز مصرف می کند)، در غیر این صورت می تواند نشانه ای بر آن باشد که آب کافی در بدن موجود نیست.
ادرار زرد تیره رنگ
زمانی که ادرار رنگ زرد تیره به خود می گیرد و فرد هیچ گونه اختلال و یا بیماری مرتبط با سلامتی اش ندارد، به احتمال زیاد دچار کمبود آب شده است. در فصل تابستان و زمانی که افراد اقدام به مسافرت می کنند، معمولا امکان دسترسی به سرویس های بهداشتی کمی دشوار تر می شود، با این وجود نباید این مسئله باعث شود تا آب مصرفی خود در طول روز را کاهش دهیم، چرا که می تواند اختلالات جدی تری را متوجه سلامتی کند.
سردرد
یکی دیگر از علائم شایع در میان افرادی که آب مصرفی شان در طول روز کم است، سردرد های موضعی است. بنا بر این اگر از این گونه سردرد ها رنج می برید، پیش از آن که به سراغ دارو های مسکن رفته و یا این که فکر کنید مسئله جدی تری در پس این سردرد ها وجود دارد، بهتر است مصرف آب خود در طول روز را افزایش داده تا پس از چند روز متوجه شوید که سردرد ها به واسطه کمبود آب رخ می داده اند و یا این که پای مسئله ای دیگر در میان است.
کاهش قابلیت ارتجاعی پوست
بسته به این که در کدام نقطه از کره زمین زندگی می کنید و شرایط جوی و آب و هوایی در محل سکونت شما چگونه باشد، حرارت می تواند باعث ایجاد زائده هایی بر سطح پوست شده و آن را خشک و قابلیت ارتجاعی اش را کاهش دهد. بنا بر این این گونه نشانه های پوستی نیز از علائم مشخص کمبود آب بدن به شمار می روند. بنا به اطلاعات منتشر شده توسط مرکز سلامت جهانی، زمانی که پوست قسمتی از بدن خود را می کشید، اگر برای مدتی به همان حالت مانده و کمی زمان ببرد تا به حالت اولیه خود بازگردد، می تواند نشانه این باشد که آب کافی در بدن وجود ندارد.
سرگیجه
مرکز سلامت جهانی، سرگیجه را نیز به عنوان یکی دیگر از علائم کمبود آب بدن تشخیص داده است. زمانی که مایعات موجود در قسمت های داخلی بدن به اندازه کافی نباشد، فعالیت های مغزی نیز تحت تأثیر قرار می گیرند (علاوه بر برخی از اعضای دیگر داخلی بدن) و همین مسئله است که موجب سرگیجه می شود. این مسئله در میان کودکان و افراد مسنی که در طول روز آب کافی نمی نوشند، شایع تر است. بنا بر این هنگامی که روی پای خود می ایستید و احساس سرگیجه و نا متعادل بودن می کنید، به اولین نکته ای که باید بیندیشید این است که آیا آب کافی نوشیده اید یا خیر.
گریه بدون اشک
یکی از علائم شایع کمبود آب در میان کودکان و نوزادان کم سن و سال، گریه ای است که با آمدن اشک از چشمان همراه نباشد. کودکان کم سن و سال، معمولاً فعالیت بیشتری در طول روز دارند و اگر به این مسئله حرارت ناشی از هوای تابستان را نیز بیفزاییم، مطمئناً میزان آبی که از بدن شان دفع خواهد شد، بسیار زیاد خواهد بود. بنا بر این بهتر است از سنین پایین به کودکان خود آموزش دهیم که مصرف آب و نوشیدنی ها را در طول روز بیشتر کنند.
کاهش فشار خون
از دیگر علائم شایع کمبود آب می توان به کاهش فشار خون اشاره کرد که ارتباط مستقیمی با بی حوصلگی و خواب آلودگی ای دارد که پیش تر از این عنوان شد. به بیان دقیق تر، زمانی که احساس ضعف شدید به فرد دست می دهد و قادر به ایستادن برای مدتی طولانی سر پای خود نباشد، فشار خون او کاهش یافته است و این کاهش می تواند از اثرات مستقیم کمبود آب بدن باشد.
افزایش ضربان قلب و فشار خون
البته این مسئله ممکن است برای تان کمی عجیب به نظر برسد که کمبود آب بدن فرد بتواند در آن واحد هم سبب افزایش و هم سبب کاهش فشار خون شود، باری به هر حال این مسئله صحت دارد و بسته به شرایط بدنی فرد، کمبود آب بدن می تواند سبب افزایش فشار خون و ضربان قلب نیز بشود. در حقیقت اتفاقی که در این خصوص می افتد این است که به هنگام عدم آبرسانی کافی به سلول ها و گلبول های موجود در جریان خون، پیامی به غده هیپوفیز صادر می شود مبنی بر این که باید وازوپرسین ترشح کند (هرمونی است که سبب کاهش ادرار می شود) و این ترشح در نهایت باعث می شود تا رگ های حامل جریان خون تنگ تر شوند و همین مسئله است که سبب افزایش فشار خون می شود.
تب
تب و بعضاً لرز، از علائم دیگری است که نشانگر کمبود آب موجود در بدن می باشد، با این وجود، کمتر در میان افراد شایع است. به هر عنوان در صورت مشاهده چنین علائمی باید با پزشک متخصص مشاوره کرد.
خشکی پوست
خشکی و ترک خوردن پوست (به خصوص پوست لب ها) و نیز ناراحتی های پوستی می توانند از دیگر علائم کمبود آب بدن باشند. در حقیقت یکی از نخستین قسمت هایی که در صورت کمبود آب بدن، در کارکرد اش اختلال ایجاد می شود، پوست بدن است. به هنگام کمبود آب البته فرایند چربی سازی در سطح پوست ادامه پیدا می کند، با این حال، به واسطه نبود آب در این چربی ها، به مرور زمان سبب ایجاد ترک و خشکی بیش از اندازه پوست می شود. بنا بر این بهتر است برای جلوگیری از این گونه اختلالات پوستی و نیز سایر علائمی که تا کنون عنوان شده اند، حداقل هشت لیوان آب در طول روز بنوشید.
بی حوصلگی و کمبود انرژی، گیجی و کما
اگر برای مدتی طولانی از نوشیدن آب خودداری شود و یا این که فرد برای مدتی طولانی به آب دسترسی نداشته باشد (کسانی که در واحه و بیابان سرگردان می شوند و یا بیماران روانی که حاضر به نوشیدن آب نمی شوند)، در نهایت احساس گیجی به او دست خواهد داد و حتی برای یک نشست و برخاست ساده انرژی کافی نخواهد داشت، علاوه بر این به مرور زمان دچار توهم خواهد شد و در نهایت اگر این روند ادامه پیدا کند، می تواند سبب به کما رفتن فرد شود.
تشنج
همانند مورد قبلی، تشنج نیز از موارد بسیار نادر است که به واسطه کمبود آب برای مدتی طولانی امکان رخ دادن آن به وجود می آید. در حقیقت اتفاقی که در این مورد رخ می دهد، ایجاد اختلال در کارکرد طبیعی مغز و عدم ارسال سیگنال های الکترولیت به طور صحیح به مغز است که در صورت تداوم می تواند منجر به تشنج شود.
شوک عصبی
همانند دو مورد قبلی، شوک عصبی نیز تنها در صورتی رخ می دهد که برای مدتی طولانی فرد آب ننوشیده باشد. این شوک عصبی، از پیامد های مستقیم کاهش سرعت خون رسانی به ارگان های مختلف بدن و عدم دسترسی آن ها به اکسیژن کافی است و یکی از خطرناک ترین پیامد های کم آبی مداوم است؛ تا جایی که حتی می تواند به قیمت جان فرد به پایان برسد.
عدم دفع مایعات در نوزادان
یکی از نکاتی که بعضا والدین پر مشغله در خصوص نوزدان خود فراموش می کنند، نرسیدن مایعات کافی به نوزاد شان است؛ صرف نظر از این که این مایعات چه باشد (آب، شیر مادر یا سایر نوشیدنی های مناسب برای نوزادان)، نوزاد باید در طول روز حداقل شش بار پوشکش به واسطه دفع مایعاتی که انجام می دهد عوض شود و اگر برای هشت ساعت پیاپی پوشک نوزاد خشک باقی مانده باشد، نشانه این است که مایعات کافی در اختیارش قرار نگرفته و در نهایت می تواند برای اش خطر ساز باشد.
پر کاری مثانه و دفع بیش از اندازه ادرار
پر کاری مثانه البته بیش از آن که نشانه ای بر کمبود آب بدن باشد، علت آن است و به مرور زمان سبب می شود فرد دچار کمبود آب شود. البته زمانی که فرد دچار این گونه مشکل ها و اختلالات می شود، کمتر تمایل به خوردن و نوشیدن پیدا خواهد کرد، با این وجود توصیه ای که در این خصوص می شود این است که تا حد امکان به هنگام رخ دادن این اختلال، مایعات بنوشید و هر چند نا خوشایند باشد، کمبود آب ناشی از پر کاری مثانه را تا حدودی جبران خواهد کرد.ترجمه itrans.ir